Bağımsız Denetim Firmaları Bakış Açısıyla Türkiye Bağımsız Dış Denetim Sisteminin Değerlendirilmesi

Bu araştırmanın amacı, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından bağımsız denetim yapmakla görevlendirilmiş bağımsız denetim firmaları bakış açısıyla Türkiye'de ki bağımsız dış denetim sisteminin değerlendirilmesidir. Araştırmanın örneklemini Sermaye Piyasası Kurulu'nun bağımsız dış denetim y ap ma yetkisi verdiği 78 bağımsız denetim firması oluşturmaktadır. Çalışma anket aracılığıyla yürütülmüş ve elde edilen veriler SPSS paket programı yardımıyla analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre anketimize katılan denetim firmalarının büyük bir çoğunluğunun ülkemizde bağımsız dış denetime ilişkin yapılan düzenlemelerin yetersiz olduğu düşüncesinde oldukları ortaya çıkmıştır. Yine firmaların büyük bir çoğunluğunun ülkemizde bağımsız denetim alanında en etkili çalışan örgüt olarak Sermaye Piyasası Kurulu'nu gördükleri saptanmıştır. Firmaların denetim sürecinde karşılaştıkları sorunların en önemlileri ise "mevzuat karmaşası", "denetime ilişkin düzenlemelerin yetersizliği" ve "denetlenen işletmelerin Uluslararası Muhasebe Standartları'nı uygulamaması" olarak tespit edilmiştir.

Evaluating Turkey's Independent External Auditing System from Independent Auditing Firms Point of View

The aim of this study is to evaluate Turkey’s independent auditing system from independent auditing firms point of view which are authorized by Capital Market Board. The sample of the study is consisted of 78 independent auditing firms which are authorized by Capital Market Board. Research was carried out via survey method and data obtained was analyzed using SPSS. Research findings show that most of the participants consider regulations on independent external auditing in Turkey insufficient. Moreover, they think that Capital Market Board is the most effective organization at this field. The most important problems that independent auditing firms face during the auditing process are “the existence of multiple regulations”, “insufficiency of auditing regulations” and “audited organizations’ lack of harmony to International Accounting Standarts''.

___

AICPA, (1979), Code of Professional Ethics and Codification of Statements on Auditing Standards and Procedures.

AICPA, Professional Standards, Section 150.

AKGÜL, B. (2000), Türk Denetim Kurumları, Ankara: Türkmen Kitabevi.

AKSOY, K. (2001), Uluslararası Bağımsız Dış Denetim Standartlarının 3568 sayılı Yasa Hükümleri İle Karşılaştırılması, Dumlupınar Üniversitesi S.B.E. İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.

ARENS, A. and LOEBBECKE, J. (2000), Auditing “An IntegratedAEpproach”, ABD: Prentice Hall.

BAKER, R., MIKOL, A. ve QUICK, R. (2001), Regulation of the statutory auditor in the European Union: A comparative survey of the United Kingdom, France and Germany, The European Accounting Review, 10:4, s.763-786.

BAYAZITLI, E. (1991), Uluslararası Bağımsız Dış Denetim Standartları ve Türkiye Uygulaması, Ankara Üniversitesi, S.B.E. İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara.

CARMICHAEL, R. ve WILLINGHAM, J. (1989), Auditing Concepts and Methods, A guide to Current Auditing Theory and Practice, 5th Edition, Mc Graw-Hill.

COMBARROS, J. (2000), Accounting and Financial Audit Harmonization in the European Union, The European Accounting Review, 9:4, s.643-654.

DÖNMEZ, A. (2002), Ülkemizdeki Bağımsız Dış Denetim Sürecinin İşleyişine İlişkin Bir Değerlendirme, Akdeniz Üniversitesi S.B.E. İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Antalya.

ERDOĞAN, N. (1994), Genel Kabul Görmüş Denetim Standartları ve Raporlama, Ankara: TESMER Yayınları, Yayın No:4.

GÜRBÜZ, H. (1995), Muhasebe Denetimi, İstanbul: Bilim Teknik Yayınevi.

GÜREDİN, E. (1998), Denetim, İstanbul: Beta Basım Dağıtım.

IFAC, (2004), Handbook of International Auditing, Assurence, and Ethics Pronouncements.

KAVUT, L. (2000), “Genel Kabul Görmüş Denetim Standartları ve Türkiye’de ki Durumu”, Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, Cilt.2, Sayı.4, s.9-28.

KEPEKÇİ, C. (2000), Bağımsız Denetim, Ankara: Siyasal Kitabevi.

KÜÇÜKSÖZEN, C. ve SAYAR, Z. (2002), “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Raporlama Standartları”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Yıl:2, Sayı.6, s.49-56.

ROUSSEY, S. (1999), “The Development ofıInternational Standards on Auditing”, The CPA Journal, Vol.69, s.14-20.

AB Sekizinci Yönergesi (Direktif No: 81/253/EEC; Tarih: 13 Haziran 1984). 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu.

Seri:X, No:16 Sayılı Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Hakkında Tebliğ.

Seri:XI, No:1 Sayılı Sermaye Piyasasında Mali Tablove Raporlara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında Tebliğ.

www.turmob.org.tr/TMUDESK Yönergesi (14-03-2004)

www.icaew.co.uk/library/index.cfm (04-05-2004)