SAPMA EKSENİNDE GÜNLÜK DİL VE ŞİİR DİLİ ETKİLEŞİMİ

Öz Edebî türler içinde Ģiirin diğer türlerden temel farkı her Ģeyden önce çok-anlamlılık yaratmak ve anlam yoğunlaĢması sağlamaktır. Bu durum Ģiir dilinin günlük ya da bilimsel dilden ayrılma zorunluluğunu doğurur. ġiir dili çok anlamlılık yaratabilmek adına çeĢitli yöntemler dener. Bunların en baĢında gelen ise sözcüklerin sözlük anlamlarının dıĢında kullanılıp çağrıĢımsal gücünden yararlanmaktır. Bu noktadan hareketle Ģair, yeni sözcükler üretir, bilinen sözcükleri değiĢtirebilir, sözdizimini bozabilir, kısacası ulaĢmak istediği anlam doğrultusunda dili istediği gibi kullanabilir. Böylesine bir yaklaĢım bilinçli yapılan bir tercihin ürünü olduğu için dil değiĢime uğrar. Bu ise sapma olarak adlandırılır. Ġncelemede Ģairlerin ürettiği sözcüksel sapmaların diğer Ģairler, yazarlar tarafından da kullanılıp kullanılmadığı, günlük dilde bu sapmaların yayılma derecesinin ne olduğu sorularına cevap aranacak ve bu anlamda sapmaların dilde bir zenginleĢmeye mi yoksa bozulmaya mı yol açtığı üzerinde durulacaktır. ġiir dilinin kendine has özgür yapısı Ģairlerin, diledikleri biçimde kelime türetmelerine olanak sağlamıĢtır. Bunun en iyi örneğini de Ġkinci Yeni Ģairlerinde görmek mümkündür. ġairler sapma sayesinde Ģiirin anlam evrenini geniĢletmiĢlerdir. Ancak bu kelimelerin Ģu ana kadar günlük dile, halkın diline girdiği pek söylenemez. Daha çok sadece yazar ve Ģairlerin ortak kullanımda olan edebi dil içinde bir kod sistemine dönüĢtüğünü söylemek doğru olacaktır. Bir baĢka deyiĢle sözcüksel sapmalar sayesinde edebi eserleri takip eden ve kendisi de edebi eser üreten insanların birbirlerine eklenerek dil içinde daha entelektüel bir dil oluĢturdukları ifade edilebilir

Anahtar Kelimeler:

Şiir, şair, sözcüksel sapma

PDF

___

ADA, Ahmet, (1990), Aşk Her Yerde, İstanbul: Broy Yayınları.
AKSAN, Doğan, (2006), Şiir Dili ve Türk Şiir Dili. Ankara: Engin Yayınları
ALTIOK, Metin, (2017), Bir Acıya Kiracı, İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
ARSLANOĞLU, Kaan, (2005), İntihar, İstanbul: İthaki Yayınları.
ASAF, Özdemir, (2018), Çiçek Senfonisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
BAYDAR, Sami, (2003), Varla Yok Arasında, İstanbul: Everest Yayınları.
CANSEVER, Edip, (2008), Sonrası Kalır I, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
CANSEVER, Edip, (2010), Sonrası Kalır II, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Ece Ayhan, (2012), Bütün Yortsavul’lar, İstanbul. Yapı Kredi Yayınları.
Ece Ayhan, (2015), Aynalı Denemeler, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
EDGÜ, Ferit, (2017), Eylülün Gölgesinde Bir Yazdı. İstanbul: Sel Yayıncılık.
ELOĞLU, Metin, (2002), Bu Yalnızlık Benim. Toplu Şiirler (1951-1984), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
ELOĞLU, Metin, (2012), Canım Oğuzcuğum-Oğuz Tansel’e Mektuplar, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
ERDURAN, Refik, (2004), Er Oyunu, İstanbul: Remzi Kitabevi.
ERHAN, Ahmet, (2015), Burada Gömülüdür 1, İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
KARASU, Bilge, (2013), Ne Kitapsız Ne Kedisiz, İstanbul: Metis Yayınları.
MUNGAN, Murathan, (2010), Cenk Hikâyeleri, İstanbul: Metis Yayınları.
ÖZÜNLÜ, Ünsal, (2011), Edebiyatta Dil Kullanımları, İstanbul: Multilingual Yayınları.
SÜREYA, Cemal, (2012), Sevda Sözleri, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
SÜREYA, Cemal, (2014), Şapkam Dolu Çiçekle, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
TAN, Canan, (2016), Eroinle Dans, İstanbul: Doğan Kitap
UYAR, Turgut, (2012), Büyük Saat, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
ZARİFOĞLU, Cahit, (2014), Şiirler, İstanbul: Beyan Yayınları.
Ahmet Oktay, (30 Haziran 2002), “Kiç Üzerine Birkaç Söz Daha”, http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=HaberYazdir&ArticleID=869282 (E. T. 15.04.2018).
ANAMUR, Barış Erdoğan, “Ülkesiz İairler”, http://www.antoloji.com/ulkesiz-sairler-siiri, (E. T. 15.04.2018).
ARMAN, Ayşe, (28 Mayıs 2011), “Gideceğim Yer Cehennet”, http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/17896285_p.asp (E. T. 15.04.2018).
ERGÜLEN, Haydar, (4 Ağustos 2004), “Tuhafiye”, http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=124049 (E. T. 15.04.2018).
EVREN, Cevahir, “Sokağın Silsilesi”, http://www.antoloji.com/sokagimin-silsilesi-siiri (E. T. 15.04.2018).
FIRAT, Mutlu Esfer, “Gözlerinsiz Uyanmak”, http://www.antoloji.com/gozlerinsizuyanmak-siiri (E. T. 15.04.2018).
GEZİCİ, İlker, (15 Nisan 2012), “Dünyayı Kurtardım Kendimi Kurtaramadım”, http://www.sabah.com.tr/Gunaydin/Magazin/2012/04/15/dunyayi-kurtardim-kendimikurtaramadim, (E. T. 15.04.2018).
GÖZEK, Saim, “Çağla Tadı…”, http://www.antoloji.com/cagla-tadi-siiri, (E. T. 15.04.2018).
Kajmer Sagopa, Nedense, http://sarki.alternatifim.com/data.asp?ID=8039&sarki=Nedense&sarkici=Sagopa%20Ka jmer, (E. T. 15.04.2018).
KARACA, Seyfi, “Adsız Ülkesiz”, http://siir.alternatifim.com/data.asp?ID=39914&siir=Ads%FDz%20%DClkesiz&sair=Sey fi%20Karaca, (E. T. 15.04.2018).
ÖZDEMİR, İbrahim, “Körebe”, http://www.antoloji.com/korebe-60-siiri, (E. T. 15.04.2018).
ÖZİÇER, Öncel, (24 Ağustos 2008), “Buğulu Yalnızlık”, http://www.sabah.com.tr/Ekler/Pazar/Yazarlar/ozicer/2008/08/24/Bugulu_yalnizlik, (E. T. 15.04.2018).
Spence, Pamela, “Cehennet”, http://www.sarki-sozleri.net/pamela-spence-cehennet-2, (E. T. 15.04.2018).
Şair Yasef, “Gözlerinsiz”, http://www.antoloji.com/gozlerinsiz-siiri, (E. T. 15.04.2018). TAİ, Adnan, “Gözlerinsiz Bir Yalnızlık”, http://www.antoloji.com/gozlerinsiz-bir-yalnizliksiiri, (E. T. 15.04.2018).