RUS DİPLOMATİK BELGELERİNE GÖRE BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NDA BULGARİSTAN'IN TARAFSIZLIĞI MESELESİ

Öz Balkan Savaşları'nın Bulgaristan üzerinde ortaya çıkardığı sonuçlar Bulgaristan'ı yeni stratejiler belirlemeye sevk etti. Özellikle İkinci Balkan Savaşı'nda Rusya'dan istediği desteği alamayan Bulgaristan, Birinci Dünya Savaşı'nda Rus politikalarına karşı temkinli davrandı. Karşılıklı çıkarlar üzerine kurulu Türk-Bulgar ilişkileri neticesinde Osmanlı Devleti Bulgaristan'ı bir müttefik olarak kendi tarafına çekmek istedi. Bu süreçte Bulgaristan tarafsızlık politikası uygulamaya çalışsa da İtilaf ve İttifak Blokları tarafından kendi saflarında yer alması için baskı uygulandı. Sonuç itibariyle Bulgaristan, Birinci Dünya Savaşı'na Osmanlı Devleti saflarında girme kararı aldı ve Sırbistan'a karşı savaş ilan etti. Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda İtilaf Devletleri ile masaya oturmak zorunda kalan Bulgaristan imzalanan antlaşma ile savaştan çekildi. Birinci Dünya Savaşı'na İtilaf Devletleri saflarında giren Rusya ise, savaştığı cepheleri olabildiğince dar tutmak niyetindeydi. Bu sebeple savaştan hemen önce Osmanlı Devleti'nin tarafsızlığını devam ettirmesi yönünde girişimlerde bulunduğu gibi Bulgaristan'ın da savaşta tarafsız kalması için çeşitli politikalar geliştirdi. Bulgaristan'ın Osmanlı Devleti saflarında savaşa girmesi, Osmanlı Devleti ile müttefikleri arasındaki kara bağlantısının sağlanması anlamına gelmekteydi. Böylesi bir gelişmenin kendisi için yıkım olacağını gören Rusya, Bulgaristan'ın tarafsız kalması ya da Rusya saflarında savaşa girmesi için uzun uğraşlar verdi. Rusya'nın bu girişimleri Rusya Dışişleri Bakanlığı ile İstanbul ve Sofya'daki diplomatik misyonları arasındaki yazışmalara konu olmuştur. Bu çalışmada Rusya'nın Birinci Dünya Savaşı'nda Bulgaristan'ı İttifak Bloğu'ndan uzak tutma çabaları, Rusya'nın diplomatik belgelerine dayanılarak ortaya konulmaya çalışılacaktır
Anahtar Kelimeler:

Osmanlı Devleti, , Rusya, , Bulgaristan,

___

ARMAOĞLU, Fahir (2018), 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1995), İstanbul: Kronik Yayınları.

BAŞKAYA, Muzaffer, (2015), "İngiliz Basını'na Göre Bulgaristan'ın Birinci Dünya Savaşı'ndan Çekilişi ve Selanik Antlaşması", Akademik İncelemeler Dergisi, C: 10/1, s. 51-74.

BAYUR, Yusuf Hikmet (1991), Türk İnkılap Tarihi Cilt:III/I, Ankara: Türk Tarih Kurumu.

BİBER, Tuğba Eray (2016), Karadeniz Rumları ve Yunanistan, İstanbul: Yeditepe Yayınları.

ÇAPRAZ, Hayri (2016), "Birinci Dünya Savaşı Öncesi Rusya'nın Boğazlar Politikası", Belgi, C: IX, s. 1178-1194.

Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi-Cover
  • ISSN: 2147-2610
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2012
  • Yayıncı: Kürşat Öncül