MİMARİ MEKÂN KURGUSUNDA DOLU-BOŞ TEORİSİ: ESOGÜ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ, MEŞELİK KAMPÜSÜ

Öz Üniversiteler genel anlamda bireylere akademik eğitim vermeyi, mesleki beceri ve yeterlilik kazandırmayı, bir yandan da bulundukları ülkeyi, bölgeyi, ekonomik ve kültürel açıdan kalkındırmayı amaçlayan eğitim kurumlarıdır. Bu kurumlardan faydalanan kullanıcıların, bilimsel ve akademik çalışmaları için kapalı derslik, laboratuvar, uygulama alanları ile boş vakitlerinde sosyalleşip, dinlenebilecekleri, bedensel aktivitelerini gerçekleştirebilecekleri açık alanlara ihtiyaçları bulunmaktadır. Bu alanların fiziksel yapıları ve kaliteleri, kullanıcıların kullanma biçimlerini doğrudan etkileyerek, bireyin sosyolojik, psikolojik ve akademik gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Dinamik yapılar olarak üniversiteler, güncel ihtiyaçlara ve yenilikçi bilimsel çalışmalara olanak sağlayabilecek, mekânsal tasarımlara ihtiyaç duymaktadır. Bu çalışmada, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Meşelik Yerleşkesi’nde yer alan Fen Edebiyat Fakültesi’nin “Eğitim ve İdari” yapı tasarımı kavramsal çerçevesi üzerinden ele alınmıştır. Gestalt prensiplerinden şekil – zemin ilişkisinin üçüncü boyuttaki karşılığı olan dolu – boş teorisi ile tasarlanan yapı, Meşelik Yerleşkesi içerisinde bir doluluk olarak değerlendirilmiştir. yapı sınırları içinde tasarım alanı masif bir blok olarak görülmüş, yatayda ve düşeyde alt zemin, zemin ve zemin üstü kotlarda yapılan boşaltmalar ile biçimlendirilmiştir. Tasarım kararındaki bu boşaltmalar, üçüncü boyutta cephedeki açıklıklar ve yerleşke ile ilişkilemeyi sağlayan ara kesitler olarak açık alanları formüle etmiştir. İdari, akademik ve sosyal mekanların her biri enformel eğitimi destekleyen açık alanlar çevresinde toplanarak akademik personel ve öğrenci için bir etkileşim alanı oluşturulmuştur.

___

  • ANTALYALI, Ö. L., 2007, Tarihsel süreç içerisinde üniversite misyonlarının oluşumu, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, 25-40.
  • BÜYÜKŞAHİN SIRAMKAYA, S. ve ÇINAR, K., 2012, Üniversite kampüs yerleşkelerinde ortak kullanım mekânlarının incelenmesi: Selçuk Üniversitesi Alâeddin Keykubat kampüsü örneği, Selçuk Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 27, 3,61-72.
  • DÜLGER, H., 2017, Üniversite Yerleşkelerinin Kullanıcı Gereksinimlerine Göre Güncellenmesi İçin Bir Yöntem Önerisi: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Meşelik Yerleşkesi Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
  • ERÇEVİK, B. ve ÖNAL, F., 2011, Üniversite kampüs sistemlerinde sosyal mekan kullanımları, Megaron, 6, 3, 151-161.
  • GÜNAY, B., 2007, Gestalt Theory and City Planning Education, Journal of the Faculty of Architecture, (24:1) 93-113, METU, Ankara.
  • KELEŞ, R., 1972, Yerleşme Kararları Açısından Büyük Kent Dışı Üniversiteler Sorunu, Mimarlık,12, 25-35.
  • KOBERG, D. ve BAGNALL, J., 1974, The Universal Traveller, William Kaufmann, Inc. California.
  • TURNER, P. V., 1984, CAMPUS An American Planning Tradition, The MIT Press.
  • YAYLALI YILDIZ, B. ve ÇİL, E., 2016, Kafede vakit öldürmek ya da üniversite öğrencilerinin kampüsteki sosyal yaşamı üzerine, mimar.ist dergisi, 55, 65-71.