AK PARTI DÖNEMINDE (2002-2015) SOSYAL YARDIM UYGULAMALARI
Öz Sosyal yardımlar ihtiyaç sahibi kiĢilerin ihtiyaçlarını karĢılamada tedavi edici fonksiyonu yerine getirmese de pansuman vazifesi görmektedir. Bu kapsamda sadece sosyal yardım talebinde bulunanların değil, gerçek ihtiyaç sahiplerinin tespit edilip hak temelli sosyal yardım uygulamalarının gerçekleĢtirilmesi gerekmektedir. Bu çalıĢmada, AK Parti hükümetleri döneminde (3 Kasım 2002-7 Haziran 2015) Türkiye‟de sosyal yardımlarla ilgili uygulamalar nasıl ĢekillenmiĢtir, yapılan düzenlemeler ve değiĢikliklerin üzerinde durulmuĢtur. AK Parti hükümetleri döneminde sosyal yardım harcamalarında artıĢ olduğu bilinmekle birlikte son dönemde sosyal yardım-istihdam bağlantısının kurulmaya çalıĢıldığı anlaĢılmaktadır. ĠĢ sahibi olmak isteyenlere yapılan proje destekleri, ücretsiz ders kitaplarının dağıtılması, engelli ve yaĢlılara evde bakım yardımı dönem içerisinde ilk defa gerçekleĢtirilen yardım türleridir. Önceki dönemlerle kıyaslandığında sosyal yardımların çeĢitlenerek artıĢ gösterdiği görülmektedir.Sosyal yardımlarla ilgili tartıĢılan konulardan bir tanesi de sosyal yardımların mükerrer bir Ģekilde gerçekleĢtirilmesi meselesidir. Bu kapsamda Sosyal Yardım Bilgi Sistemi (SOYBĠS), geç de olsa faaliyete geçirilmiĢtir. SOYBĠS, sosyal yardım baĢvurusu yapan kiĢilerin muhtaçlıklarını ve kiĢisel verilerini merkezi veri tabanlarından temin/tespit etme ve mükerrer yardımların önlenmesine yönelik kurumlararası (online) veri paylaĢımını sağlama amacıyla Sosyal YardımlaĢma ve DayanıĢma Genel Müdürlüğü (SYDGM) tarafından hayata geçirilmiĢtir. Sosyal Yardım Bilgi Sistemi vasıtasıyla sosyal yardım baĢvurusu yapan kiĢilerin hâlihazırda aktif olan sistemden 13 baĢlık altında 28 ayrı sorgulaması kısa süre içerisinde sonuçlanabilmektedir
___
- AKDOĞAN, Yalçın (2010), “Muhafazakar-Demokrat Siyasal Kimliğin Önemi ve Siyasal
İslamcılıktan Farkı”, M. Hakan Yavuz (Ed.), AK Parti: Toplumsal Değişimin Yeni
Aktörleri, içinde (s. 59-96), İstanbul: Kitap Yayınları.
- ALKIŞ, Erdal (2013), İlk 45 Gün & AK Parti Yürüyüşü, İstanbul: Karakutu Yayınları.
- ARSLAN, Neslihan (2014), “Sosyal Yardımlar ve İstihdam İlişkisinin İncelenmesi: Sivas
İlinde Bir Alan Araştırması”, EUL Journal of Social Sciences, Sayı: 1, s.16-31.
- ASPB (Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı) (2015), Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı
2014 Yılı İdare Faaliyet Raporu.
- BRANNSTROM, Lars ve Sten-Ake Stenberg (2007), “Does Social Assistance
Recipiency Influence Unemployment? Macro-Level Findings From Sweden in a Period
of Turbulence”, Acta Sociologica, s. 347-362.
- BULAÇ, Ali (2009), Göçün ve Kentin Siyaseti: MNP’den SP’ye Milli Görüş Partileri,
İstanbul: Çıra Yayınları.
- ÇENGELCİ, Ethem (1993), Sosyal Refahın Gerçekleşmesinde Sosyal Yardımların Rol
ve Önemi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Dergisi, No: 11, Sayı:
1-2-3.
- DAĞI, İhsan D. (2010), “Adalet ve Kalkınma Partisi: Güvenlik ve Meşruiyet Arayışında
Kimlik, Siyaset ve İnsan Hakları Söylemi”, M. Hakan Yavuz (Ed.), AK Parti: Toplumsal
Değişimin Yeni Aktörleri, içinde (121-140), İstanbul: Kitap Yayınevi.
- GİDDENS, Anthony (2000), Sosyoloji, Ankara: Ayraç Yayınları.
- GOUGH, Ian (2001), “Social Assistance Regimes: A Cluster Analysis”, Journal of
European Social Policy, Cilt: 11, Sayı: 2, s. 165-170.
- HACIMAHMUTOĞLU, Hande (2009), Türkiye’deki Sosyal Yardım Sisteminin
Değerlendirilmesi, DPT Uzmanlık Tezi, Yayın No: 2803, Ankara.
-
KARADOĞAN, Emirali (2015), “Sosyal Yardımların Psikososyal Mitleri”, Çalışma ve
Toplum Dergisi, Sayı: 3, s. 123-154.
- KORAY, Meryem (2005), Sosyal Politika (2. Baskı), Bursa: Ezgi Yayınları.
- KOVANCI, Onur (2003), Kapitalizm, Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadelede Tarihsel Bir
Deneyim: İngiliz Yoksul Yasaları, Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları.
- LEMIEUX, Thomas ve Kevin Milligan (2008), “Incentive Effects of Social Assistance: A
Regressinon Discontinuity Approach”, Journal of Econometries, Cilt: 142, Sayı: 2, 807-
828.
- MARSHALL, Gordon (1999), Sosyoloji Sözlüğü, (Çev. Osman Akınhay ve Derya
Kömürcü), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- METİN, Onur (2011), Sosyal Politika Açısından AKP Dönemi: Sosyal Yardım Alanında
Yaşananlar, Çalışma ve Toplum, 2011 (1).
- MHONE, Guy (2004), “Historical Trajectories of Social Policy in Post-Colonial Africa:
The Case of Zambia”, içinde Social Policy in Development Context (ed. Thandika
Mkandawire), New York: Palgrave Macmillan, s. 308-338.
- MKANDAWIRE, Thandika (2004), “Social Policy in a Development Context:
Introduction”, İçinde Social Policy in Development Context (ed. Thandika Mkandawire),
New York: Palgrave Macmillan, s. 1-36.
- ÖĞÜLMÜŞ, Selahaddin (2011), “Sosyal Yardım Algısı ve Yoksulluk Kültürü”, Aile ve
Toplum Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 26, s. 83-96.
- ÖZTÜRK, İenol (2011), “Sosyal Politikada Aktifleşme Stratejisi: Refah Devletinin Çıkış
Yolu Mu, Çöküş Yolu Mu?”, Kamu-İş, Cilt: 12, Sayı: 1, s. 101-154.
- SARGUTAN, Erdal A. (2006), Sosyal Politika Bilimi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi
Yayınları.
- SEYYAR, Ali (2002), Sosyal Siyaset Terimleri: Ansiklopedik Sözlük, İstanbul: Beta
Yayınları.
- TALAS, Cahit (1992), Türkiye’nin Açıklamalı Sosyal Politika Tarihi, Ankara: Bilgi
Yayınevi.
- TAŞÇI, Faruk (2007), 1980 Sonrası Türkiye’de Sosyal Yardımların Analizi, İstanbul
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi Anabilim Dalı Yüksek Lisans
Tezi.
- TAŞÇI, Faruk (2010), Sosyal Politikalarda Can Simidi: Sosyal Yardım, Ankara: Nobel
Yayınları.
- TEPE, Sultan (2010), “İslami Eğilimli Bir Parti Olarak Adalet ve Kalkınma Partisi‟nin
Değişim Vaatleri, Çelişkileri ve Sınırları”, M. Hakan Yavuz, AK Parti: Toplumsal
Değişimin Yeni Aktörleri, içinde (141-182), İstanbul: Kitap Yayınevi.
- TÜİK (2011), Türkiye İstatistik Yıllığı (e-kitap), www.tuik.gov.tr (Erişim: 10.10.2016)
- TUNA, Orhan ve Nevzat Yalçıntaş (1999), Sosyal Siyaset, İstanbul: Filiz Kitabevi.
- http://appsso.eurostat.ec.europa.eu (Erişim: 10.10.2016)
- www.aile.gov.tr (Erişim: 10.10.2016)
- www.tdk.gov.tr (Erişim: 10.10.2016)
- http://sosyalyardimlar.aile.gov.tr (Erişim: 11.10.2016)
- http://www.dha.com.tr/sosyal-yardimlar-yuzunden-isci-bulamiyoruz_910367.html
(Erişim: 11.10.2016)
- http://sosyalyardimlar.aile.gov.tr/uygulamalar/soybis (Erişim: 11.10.2016)
https://stats.oecd.org/glossary/detail.asp?ID=2477 (Erişim: 11.10.2016)