GÜNDAY’IN ZİYAN ROMANININ FRANSIZCA ÇEVİRİSİ: ASKERİ SÖYLEMLERİN AKTARIMINDA İDEOLOJİK BAĞLAMIN TEMSİLİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz Kültürel bir değer olan politika, ülkelerin tanınırlığında, temsilinde ve dışa açılımında önemli bir rol oynamaktadır. Bu çerçevede, politik söylemlerin veya politik metinlerin çevirilerinde, yazarın niyetinin ve ideolojisinin manipüle edilmeden aktarılması doğru bir temsilin sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Günday’ın Ziyan romanındaki askeri söylemler, Fransızca çevirileriyle karşılaştırılarak, d’Amico’nun politik metinler çevirisinin analizinde kullandığı çeviri yöntemleri çerçevesinde incelenmiştir. Çalışmanın amacı, yazarın ideolojisinin erek metinde nasıl temsil edildiğini ortaya koymak, böylece, çevirmenin veya yayınevinin ideolojisinin çeviriye etkisini ve erek kültürde farklı alımlamalara yol açabileceğini açığa çıkarmaktır. Çalışma, hassas bir konu olan politikanın, çeviriler aracılığıyla temsilinde dikkat edilmesi gereken hususları ele alması ve politik metinler çevirisinin, ardında neleri gizlediğini açığa çıkararak gerek çevirmenleri gerek okurları bu konuda bilinçlendirmesi bakımından önem arz etmektedir. Çalışma neticesinde, çevirmenin bazı eklemeler yaparak anlamı güçlendiren ifadeleri tercih etmesine bağlı olarak, askeri söylemlerin, erek metinde daha vurgulu ve güçlü bir anlatımla aktarıldığı görülmüştür. Bazı çeviri örneklerinin analizlerinde, çevirmenin kendi ideolojisini veya yayınevinin ideolojisini yansıtarak anlatıya yorum kattığı ve bundan dolayı, yazarın söylemlerinde bazı farklılıklar olduğu gözlemlenmiştir. Bu bağlamda, çevirmenin veya yayınevinin ideolojisinin, Ziyan romanındaki askeri söylemlerin Fransızca çevirilerini etkilediği ve bu durumun erek kültürde farklı alımlamalara sebebiyet verebileceği açığa çıkarılmıştır. Bu çalışmanın, çeviri alanıyla ve özellikle politik

___

  • D’AMICO, Romuald, (2015), “The Translator on the Green Line: The Israeli-Palestinian Conflict in the Written Press”, Traduction et Politique başlıklı kolokyumda sunulan bildiri, 7 Mayıs 2015, l'Université de Liège.
  • DURUKAN, Nazlıcan, (Mayıs 2015), “Yeraltı edebiyatından bir yazar incelemesi: Hakan Günday”, (Erişim Tarihi: 1 Eylül 2018), .
  • HEWSON, Lance, (2011), An Approch to Translation Critisim: Emma and Madame Bovary in Translation, Amsterdam; John Benjamins Publishing, Vol. 95.
  • GÜNDAY, Hakan, (2009), Ziyan, İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık, 1. baskı
  • GÜNDAY, Hakan, (2014), Ziyan, Çev. Pierre Bastin, Paris: GALAADE ÉDITIONS.
  • MASON, Ian, (1994), “Discourse, ideology and translation”. Language, Discourse and Translation in the West and Middle East (ed. R. de Beaugrande - A. Shunnaq - M. H. Heliel), Amsterdam / Philadephia: John Benjamins, Vol.7, s. 23-34.
  • TAHİR GÜRÇAĞLAR, Şehnaz, (2011), Çevirinin ABC’si, İstanbul: Say Yayınları