KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ’NDE İMAR PLANLAMASI VE BELEDİYELERİN SÜREÇ İÇİNDEKİ YERİ

Öz Kıbrıs, Doğu Akdeniz Bölgesi’nde yer alan ve üç kıtanın ticaret yollarının birleĢiminden oluĢan bir adadır. Köklü bir tarihe sahip olan adanın kuzeyi 1983 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) olarak ilan edilmiĢtir. KKTC’de imar planlama süreci Ġngiliz yönetiminden kalan planlama geleneğiyle ve merkezi yönetim eliyle yürütülmektedir. Planlama yetkisinin büyük ölçüde tek elde toplanması ilk bakıĢta, son derece küçük bir ada ülkesinde bütünselliği sağlıyor gibi görünse de, belediyelerin kentsel geliĢme ve büyüme kararlarını yönlendirme sürecinde yer almaması, pek çok olumsuz geliĢmenin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Tarihsel süreç içinde giderek artan düzensiz yapılaĢma koĢulları ve hızlı nüfus artıĢı kentsel, çevresel ve tarihsel dokunun yaĢatılarak korunması açısından ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Kırsal, kentsel, turistik, arkeolojik ya da doğal çevre olarak tanımlanan mekânın yapılaĢma esaslarının, geliĢme yönlerinin ve koruma ilkelerinin belirlenmesinde belediyelerin en etkili aktörlerden biri olarak yer alması, çağdaĢ kentsel yönetim sürecinin olmazsa olmazlarından birisi olup, bunun sağlanabilmesi için merkezi yönetim ile yerel yönetimler arasında kentsel hizmetlere iliĢkin yetki, görev ve sorumlulukların dengeli bir Ģekilde paylaĢtırılması son derece önemlidir. Bu çalıĢmanın amacı; KKTC’de imar planlaması sürecinin; belediyelerin ilgili süreçteki rolleri bağlamında değerlendirilerek incelenmesidir. Bu çerçevede ilgili sürecin aĢamaları, bu süreçte yetkili olan kurumlar, yasal dayanaklar ve belediyelerin yetkilerine de değinilmiĢ ve literatür tarama metodu kullanılmıĢtır.

___

  • Devlet Planlama Örgütü, http://www.devplan.org/Ecosos/BOOK/SEG-2016.pdf, (18.07.2018).
  • Girne- Çatalköy İmar Planı, http://spd.gov.ct.tr/Portals/, (18.07.2018).
  • İŞÇİOĞLU, Deniz, (2009), “KKTC Kentsel Politikası Üzerine Bir Değerlendirme”, Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, Ocak, I, 1: 149-161.
  • Kamu Formu, 2018, http://www.kamunet.net/genen-bilgi/cografi-konm.html, (18.07.2018).
  • KELEİ, Ruşen ve İİCİOĞLU, Deniz, (2009), “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ve Avrupa Birliği Yardımları”, Çağdaş Yerel Yönetimler, XVIII, 4: 67-87.
  • KELEİ, Ruşen, (1983), “İmar Planlamasında Merkeziyetçilik ve Yerellik”, İmar ve İskan Bakanlığı İmar Planlama Semineri, 9-11 Haziran, Ankara, 139-149
  • KKTC Anayasası, (1985).
  • KKTC Belediyeler Yasası, (51/1995).
  • KKTC Devlet Planlama, http://www.devplan.org/Ecosos/BOOK/SEG-2016.pdf, (12.07.2018).
  • KKTC İmar Yasası, http://www.spd.gov.ct.tr, (55/1989).
  • KKTC İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasası.(41/1997)
  • KKTC Mülki Yönetim ve Bölümleri Yasası (33/1998).
  • KKTC Şehir Planlama Dairesi (Kuruluş Görev ve Çalışma Esasları) Yasası (47/1988).
  • KKTC, Şehir Planlama Dairesi, http://spd.gov.ct.tr/, (18.07.2018).
  • KKTC Olağanüstü Durum Yasası (56/1983).
  • KKTC, Ülke Fiziki Planı, http://spd.gov.ct.tr/Portals/, (18.07.2018).
  • Lefkoşa İmar Planı 2012 (2012), http://spd.gov.ct.tr/trtr/%C3%BCstmenu/planlar/ba%C5%9Fkentlefko%C5%9Faimarplan%C4%B1/lefko% 5%9Faimarplan%C4%B1kararraporukonsolide.aspx, (04.08.2018).
  • MEYDAN YILDIZ, Seçil Gül, (2018), “Lefkoşa İmar Planı’nın Akıllı Kent Bileşenleri Doğrultusunda İncelenmesi”, Kent ve Çevre Çalışmaları: Küreselleşen Dünyada Yerel Siyaset, Yerel Hizmet, 16-17 Nisan, KKTC Gazimağusa.
  • SİN, Tuğba, (2016), Yerel Yönetimlerin Sürdürülebilir Gelişmedeki Etkinliği: Kuzey Kıbrıs Uygulaması, Doğu Akdeniz Üniversitesi, İşletme Yönetimi Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazimağusa, Kuzey Kıbrıs.
  • TEPAV, (2012), KKTC Yönetimler Arası Yetki Paylaşımı ve Yerel Yönetim Sistemi Kurumsal ve Fonksiyonel Analizi, http://www.tepav.org.tr/tr/yayin/s/900, (18.07.2018).
  • Türk Dil Kurumu, (2018), http://www.tdk.gov.tr/, (18.07.2018).
  • ZAFERSOY, Hasan ve BATIRBAYGİL, Harun, (2014), “Kentsel Bütünleşiklik: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Lefkoşa Kenti Örneği”, MEGARON, 9(4): 289-311, http://www.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON-00710-ARTICLE_(THESIS) ZAFERSOY, (03.08.2018).