TÜRKİYE’DE STRATEJİK PLANLAMA: BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNİN STRATEJİK PLANLARI NE SÖYLÜYOR?

Öz McLuhan’ın “global köy” kavramını kullanarak açıkladığı, dünyayı küçük bir köy haline getiren yenilikler ve değişimler, yerel yönetimlerin geleneksel yerel hizmetlerin ötesinde işler yapmasını ve klasik planlama yöntemlerinden vazgeçerek stratejik planlama yapmalarını gerekli kılmıştır. Stratejik planlama her ne kadar özel sektörde başlamış olsa da yerel yönetimler, kaynaklarını etkin kullanabilmek ve başarılı olabilmek için stratejik planlamaya yönelmektedir. Türkiye’de de 2003 yılında çıkarılan 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile yerel düzeyde stratejik planlama önem kazanmıştır. Yerel yönetimler stratejik planlarını öncelikleri belirlemek ve gelecek hakkında bilinçli kararlar almak için güçlü bir araç olarak kullanabilirler. Bu düşünceden hareketle Türkiye’deki tüm büyükĢehir belediyelerinin 2015-2019 yılları arasındaki stratejik planlarının incelenmesi ve büyükĢehir belediyelerinin misyon, vizyon, temel değerler ve kurumsal kapasiteleri açısından değerlendirilmesi amaçlanmıĢtır. Stratejik planlamanın aĢamalarında yer alan bu temel unsurlar frekans değerleri ekseninde değerlendirilerek büyükşehir belediyelerinin stratejik planlarının ne söylediği anlaşılmaya çalışılmıştır. Büyükşehir belediyelerinin stratejik planlarının; geleceğe yönelik bakış açılarını, misyonunu ve temel değerlerini açık ve anlaşılır Ģekilde söylediği, bu temel unsurlarda yeni kamu yönetimi ilkelerinin vurgulandığı, stratejik planlama sürecine pek çok aktörün dâhil edildiği, uzman kişilerden görüş alındığı, stratejik planlama ile ilgili özel bir ekip oluşturulmasına ve eğitilmesine önem verildiği ve büyükşehir belediye başkanlarının bu süreçte önemli bir role sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Stratejik Planlama, Yerel Yönetimler

PDF

___

ASCANI, Andrea CRESCENZI, Riccardo ve IAMMARINO, Simona, (2012), “Regional Economic Development: A Review”, WP1/03 Search Working Paper, 1-26.
BALCIOĞLU, Merve, (2012), “Stratejik Yönetim Ve Büyükşehir Modellerinde Stratejik Planlama: İzmir ve Ankara Uygulamalarının Karşılaştırılması”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlannmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
BARCA, Metin ve NOHUTÇU, Ahmet, (2008), “Kamu Sektöründe Stratejik Yönetim ve Türk Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama Uygulamasına Eleştirel Bir Bakış“, Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar (Editörler: Asım Balcı vd.), 14. Bölüm, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2. Baskı, 337-362.
BRNJAS, Zvonko, ERIş, Dejan ve STOŠIş, Ivan, (2009), “Strategic Management Planning as a Tool in Advanced Local Governments”, The New Economy: Challenges, Opportunities and Choices, Indo-American Books, Delhi (India), 372-378.
ÇİL, Burhan, (2014), İstatistik, Ankara: Detay Yayıncılık, 8. Baskı.
ÇOBAN, Bilal ve KARAKAYA, Y.Emre, (2010), “Geleceği Planlamada Stratejik Yönetim ve SWOT Analizi: Kavramsal Yaklaşımlar”, E-Journal of New World Sciences Academy, V, 4: 342-352.
DEMİR, Cengiz ve YILMAZ, M.Kemal, (2010), “Stratejik Planlama Süreci ve Örgütler Açısından Önemi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, XXV, 1: 69-88.
DEMİRDİZEN, Özer, (2012), ”Stratejik Planlama, Stratejik Planlama Süreci, Hukuki Altyapısı ve Kamuda Gelişimi”, Akademik Bakış Dergisi, 31: 1-23.
DINAPOLI, P.Thomas, (2003), Local Government Management Guide Strategic Planning, Offıce Of The New York State Comptroller, Division Of Local Government and School Accountability.
DPT, (2006), Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu, 2. Sürüm, http://www.yapi.hacettepe.edu.tr/dosyalar/stratejik_planlama_klavuzu.pdf, (Erişim Tarihi 17.06.2018).
The Enterprise Foundation, Effective Strategic Planning (1999), http://my2.ewb.ca/site_media/static/library/files/403/the-enterprise-foundation-effectivestrategic-planning.pdf, (Erişim Tarihi: 28.01.2018).
ERBAŞI, Ali, (2010), “Stratejik Planlama Sürecinin Belediyelerde Uygulanmasına Yönelik Modelsel Bir Yaklaşım”, Akademik Bakış Dergisi, 22: 1-14.
ERYILMAZ, Bilal, (2017), Kamu Yönetimi, Kocaeli: Umuttepe Yayınları, 10. Baskı.
FARRAH, Judy vd., (2014), “Strategic Planning”, Foundation for Community Association Research, Best Practices Report 3.
GENÇ, F.Neval, (2009), “Türk Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23: 201-212.
GÜRER, Harun, (2006), “Stratejik Planlamanın Temelleri ve Türk Kamu Yönetiminde Uygulanmasına Yönelik Öneriler”, Sayıştay Dergisi, 63: 91-105.
JOHNSEN, Age, (2016), “Strategic Planning and Management in Local Government in Norway: Status after Three Decades”, Scandinavian Political Studies, Nordic Political Science Association, XXXIX, 4: 333-365.
Kalkınma Bakanlığı, (2018), Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu, 3. Sürüm, http://www.sp.gov.tr/upload/xSpKutuphane/files/VrllQ+Kamu_Idareleri_Icin_Stratejik_Pl anlama_Kilavuzu.pdf, (Erişim Tarihi 17.06.2018).
KAYA, Erol, ŞENTÜRK, Hulusi, DANIİ, Osman ve İİMİEK, Sami, (2007), Modern Kent Yönetimi 1, İstanbul: Okutan Yayıncılık.
KARASU, M. Arman, (2012), “Büyükşehir Belediyelerinde Stratejik Planlama: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, VIII, 16: 159- 180.
MAISHANU, M.Muhammad, (2009), Strategic Planning In Local Governments: Concept, Context and Application, Readings in Management Sciences, UDU Sokoto, 152-161.
MINTZBERG, Henry, (2005), Strategic Planning in a Local Government Association (LGA), VNG International, The Hague, The Netherlands.
ÖKMEN, Mustafa ve PARLAK, Bekir, (2015), Yerel Yönetimlerde Yeni Vizyonlar, Bursa: Ekin Basım.
ÖZGÜR, Hüseyin, (2004) “Kamu Örgütlerinde Stratejik Yönetim”, Çağdaş Kamu Yönetimi II (Editörler: Muhittin Acar ve Hüseyin Özgür), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 7. Bölüm, 207-252.
SONĞUR, Cuma, TOP Mehmet ve TEKİNGÜNDÜZ, Sabahattin, (2013), “Sağlık Sektöründe GZFT (Güçlü-Zayıf Yönler-Fırsatlar-Tehditler) Analizi”, Sağlıkta Performans Ve Kalite Dergisi, 5: 69-99.
ŞAHİN, S. Zafer, (2007), “İl Stratejik Planlama Sürecinin Uygulayıcı Gözüyle Değerlendirilmesi: Ankara İl Özel İdaresi Deneyimi”, Bilgi Çağında Türk Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması II (Editörler: Ahmet Nohutçu ve Asım Balcı), İstanbul: Beta Basım Yayım, İstanbul, 195-224.
TECHNOLOGY ONE, (2010), A review of Strategic Management in Local Government, Technology One, Brisbane.
TUNÇ, Ahmet, (2015), “Türkiye’de Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Değişimin Bir Simgesi Olarak “Stratejik Planlama ve Yönetimi”, ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi (ASSAM - UHAD), 3: 69-86.
ÜLGEN, Hayri ve MİRZE, S. Kadri, (2010), İşletmelerde Stratejik Yönetim, İstanbul: Beta Basım, 5. Baskı.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Kabul Tarihi: 10 Aralık 2003, Resmi Gazete, Sayı: 25326, 24 Aralık 2003.
5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu, Kabul Tarihi: 10 Temmuz 2004, Resmi Gazete, Sayı: 25531, 24 Temmuz 2004.
5393 sayılı Belediye Kanunu, Kabul Tarihi: 03 Temmuz 2005, Resmi Gazete, Sayı: 25874, 13 Temmuz 2005.