Erhan ÖRSELLİ, Erdal BAYRAKÇI, Niyazi KARABULUT

E-DEMOKRASİYİ E-KATILIM ÜZERİNDEN OKUMAK: KAVRAMSAL BİR ANALİZ

Öz Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler yaşamın tüm alanlarını etkilediği gibi devlet vatandaş ilişkilerini, kamu yönetimlerini ve siyaset yapım sürecini de derinden etkilemiştir. Böylece 1990’lı yılların başında internetin yaygın olarak kullanılmaya başlanması sosyal ve kamusal yaşamın elektronikleşmesinin önünü açmıştır. Devletin sunduğu kamusal hizmetlerin online olarak tek taraflı vatandaşlara sunulması ve böylece devletin elektronikleşmesi ile başlayan arz yönlü süreç, vatandaşların da sürece birer aktör olarak katılabildikleri hem talep, istek ve beklentilerini hem de oluşturdukları içerikleri paylaşabildikleri iki yönlü bir sürece doğru evrilmiştir. Bugün artık internet, e-devlet, dijital devlet, e-demokrasi, e-katılım, e-oylama, e-vatandaş, e-belediye, akıllı kentler ve sosyal medya gibi kavramlar oldukça sık telaffuz edilmekte, kullanılmakta ve her geçen gün bu kavramlar yeni anlamlar da kazanmaktadırlar. Devlette ve kamu yönetimlerinde elektronikleşmenin gerçekleştiği dönemde, demokrasi olgusu da önüne “e” eki almış ve elektronik ortama taşınarak çağa ayak uydurmuştur. Edemokrasinin elbette demokrasinin de tam manasıyla tesis edilebilmesi için gerekli olan en önemli faktörlerden biri “katılım”dır. Nitekim katılımın temelinde yer alan, vatandaşların kamu görevlilerini seçme ve kendisini temsil etme görevini verme hakkı demokrasinin diğer ilkelerinin öncülü olarak değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, e-demokrasi, e-katılım ve e-yönetişim kavramlarını analiz edip aralarındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmada öncelikle e-demokrasi kavramı ele alınmış, edemokrasinin literatürdeki tanımlarına yer verilmiş, e-demokrasinin amacı ve uygulama alanlarına değinilmiştir. Ardından e-yönetişim bağlamında e-katılım kavramı ele alınmış, e-katılımın unsurları “e-katılımın aktörleri, e-katılımı etkileyen faktörler, e-katılım faaliyetleri, e-katılımın etkileri ve ekatılımın değerlendirilmesi” bağlamında incelenmiştir. Çalışma nitel bir yöntemle oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Demokrasi, Dijitalleşme, E-demokrasi, E-Katılım

PDF

___

AKGÜN, Birol, (2003), “Küreselleşme, Sanal Siyaset ve E-Demokrasi”, Küresel Sistemde Siyaset Yönetim Ekonomi, (Ed. M. Akif Çukurçayır), Konya: Çizgi Kitabevi, 57-84.
BEKKERS, Victor, (2004), Virtual Policy Communities and Responsive Governance: Redesigning On-Line Debates. Information Polity, XI, 3/4: 193−203.
BINGHAM, L. B., Nabatchi, T. ve O'Leary, R., (2005), The new governance: Practices and processes for stakeholder and citizen participation in the work of government. Public Administration Review, LXV, 5: 547−558.
CHADWICK, Andrew, (2003), Bringing E-democracy back in: W,hy it matters for future research on e-governance. Social Science Computer Review, XXI, 4: 443−455.
CHADWICK, A. ve MAY, C., (2003), Interaction Between States and Citizens in the Age of the Internet: “E-Government” in The United States, Britain, and The European Union. Governance International Journal of Policy and Administration, XVI, 2: 271−300.
CINDOĞLU, Dilek; (2007), İnternet ve Demokrasi: İnternetin Türkiye’de Kamusal ve Özel Alana İlişkin Sunduğu Açılımlara Kıyaslamalı Bir Bakış, 105K175 Nolu TÜBİTAK Projesi, Ankara
CLIFT, L., Steven, (2003), E-Democracy, E-Governance and Public Net-Work. http://www.publicus.net/articles/edempublicnetwork.html (03.08.2018).
CLIFT, L., Steven, (2004), E-Government and Democracy-Representation and Citizen Engagement in The Information Age. http://www.publicus.net (05.08.2018).
Commission of European Communities (2001). European Governance: A White Paper, 428, Brüksel, http://europe.eu.int/comm/governance/index_en.htm (05.08.2018). ÇİTCİ, Oya, (1996), “Temsil, Katılma ve Yerel Demokrasi”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt.5, Sayı.16.
GÖKCE, Orhan ve Erhan ÖRSELLİ, (2012), “E-Demokrasi Vatandaşların Siyasete İlgilerinin ve Katılımlarının Arttırılmasının Bir Aracı Mı?”, E-Devlet, Kamu Yönetimi ve Teknoloji İlişkisinde Güncel Gelişmeler, (Ed. M. Zahid Sobacı ve Mete Yıldız), Nobel Yayınevi, Ankara, 39-64.
GRÖNLUND, Ä. ve Horan, T. (2005), Introducing e-gov: History, definitions and issues. Communications of the AIS, 15: 713−729.
GRÖNLUND, Ake (2002), “Electronic Government: Efficiency, Service, Quality and Democracy”, Electronic Government: Design, Applications & Management, (Ed. Ake Grönlund), Hershey, PA: Idea Group, 23-50.
HACKER, K. L. (2004), The Potential of Computer-Mediated Communication (CMC) For Political Structuration, Javnost-The Public, XI, 1: 5−25.
JAEGER, P. T., ve Thompson, K. M. (2004), Social Information Behavior and The Democratic Process: Information Poverty, Normative Behavior, and Electronic Government in The United States. Library and Information Science Research, XXVI, 1: 94-107.
KHANNA, P. (2005), Activists Take Politics to a New Frontier, (Akt. Øystein Sæbø, Jeremy Rose ve Leif Skiftenes Flak) Computing Canada, XXXI, 13: 20-25.
KLEIN, H. K. (1999), Tocqueville in cyberspace: Using the Internet for citizen associations. Information Society, XXXI, 4: 213−220.
KUBICEK, Herbert ve, Hilmar WESTHOLM (2007). “Scenarios for Future Use of EDemocracy Tools in Europe”, Current Issues and Trends ın E-Government Research, (Ed. Donald Norris) London: CyberTech Publishing, 203-223.
LENIHAN, Donald G., (2005), “Realigning Governance: From E-Government to EDemocracy”, Practicing E-Government: A Global Perspective, (Ed. Mehdi Khosrow), Pour: Idea Group Publishing, 250-287.
MACINTOSH, Ann (2004), "Characterizing E-Participation in Policy-Making". Proceedings of the 37th Annual Hawaii International Conference on System Sciences, 1-10, IEEE, Hawaii.
MAHRER, Harald (2007), “The Quest for Advocates: Exploring the Missing Political Good Will for E-Democracy in Europe”, Current Issues and Trends ın E-Government Research, (Ed. Donald Norris) London: CyberTech Publishing, 224-246.
MARIA, Eleonora Di ve Luca Simone RIZZO (2005), “E-Democracy: The Participation Of Citizens and New Forms Of The Decision-Making Process”, On Line Citizenship: Emerging Technologies for European Cities (Ed. Elonora Di Maria Stefano Micelli), USA: Business Media, 71-106.
MILAKOVICH, M. E. (2010), "The Internet and Increased Citizen Participation in Government". Journal of eDemocracy & Open Government, II, 1: 1-9.
NORRIS, Donald F. (2007), “Electronic Democracy at the American Grassroots”, Current Issues and Trends in E-Government Research, (Ed. Donald Norris) London: CyberTech Publishing, 163-179.
NORRIS, Pippa (2001). Digital divide: Civic Engagement, İnformation Poverty, and the Internet Worldwide. Cambridge University Press, Cambridge, UK.
ÖRSELLİ, Erhan, (2013), “E-Democracy, Social Media And E-Participation Within The Context Of New Participation Opportunities Of The Internet”, 2013 ICOI The International Conference of Organizational Innovation, 02-04 June 2013, Hua Hin/Tailand, 1695- 1704.
PROSSER, A., ve MULLER-TOROK, R. (2002), E-democracy: A New Dimension in Democratic Decision Making. Wirtschaftsinformatik, XLIV, 6: 545−556.
SÆBØ, Ø., ve PÄİVÄRİNTA, T. (2006), Defining the “E” in e-Democracy: A Genre Lens on IT Artefacts. 29th Information Systems Research Seminar in Scandinavia, Helsingoer: Denmark.
SÆBØ, Ø. , ROSE, J. ve FLAK, L. (2007), The shape of eParticipation: Characterizing an emerging research area, Government Information Quarterly, XXV, 3: 400–428.
SINGH, A. K. ve SHARMA, V. (2009), “E-Governance and E-Government: A Study of Some Inıtıatıves”, International Journal of Ebusiness and Egovernment Studies, I, 1: 1-14, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/257091 (06.08.2018).
SMITH, A. D., ve CLARK, J. S. (2005), Revolutionizing The Voting Process Through Online Strategies. Online Information Review, XXIX, 5: 513−530.
TAYLOR, J., ve BURT, E. (2005), Voluntary Organizations as E-democratic actors: Political identity, legitimacy and accountability and the need for new research. Policy and Politics, 33, 4, 601−616.
VAN DIJK, J. (2000), Models of democracy and concepts of communication. (Ed. K. L. Hacker, ve J. Van Dijk), Digital Democracy: Issues of Theory and Practice, Sage Publications: London.
WILLIAMSON, Andy (2010), “Using Mixed Methods to Discover Emergent Patterns of Local eDemocracy” AI & Soc, 25: 321–333.
XENAKIS, A., ve MACINTOSH, A. (2005), Trust analysis of the U.K. e-Voting pilots. Social Science Computer Review, XXIII, 3: 312−325.