KADINLAR VE TERÖRİZM: ÇEÇENYA’NIN KARA DULLARI

Kadınlar her zaman terörizme ve siyasi şiddete karışmış olsalar da, çok az insan terörizmi kadınlarla ilişkilendirmektedir. Toplumsal cinsiyet klişelerinin aşılması ve kadın şiddetini etkileyen koşulların incelenmesi gerekmektedir. Birçok kadın terörist grupların erkek üyeleri kadar kana susamıştır ancak kadınların motivasyonları öfke, keder, intikam arzusu, milliyetçi ya da dini şevk gibi karmaşık, birleşik ve çeşitli olma eğilimindedir. Terörist gruplar neden kadın üyeler arıyor bunun nedenlerini açıklamak kolaydır fakat kadınların bu grupların eylem çağrısına katılmalarındaki motivasyonun terörist olmalarını kolaylaştırmasını açıklamak zordur. Etnik ve dini güdüyle hareket eden Kara Dullar örgütü Rusya’nın Çeçenya’da izlediği baskıcı politikalar sonucunda terörizme yönelen kadınlardan oluşmaktadır. Kara Dullar ilk olarak Şamil Basayev tarafından organize edilmiştir. Ekim 2002'de Moskova tiyatro rehine krizi sırasında siyah çarşaf giymiş, belleri bombalarla süslenmiş Çeçen kadınların görüntülerinin Rus televizyon ekranlarında görüntülenmesiyle ün kazanmışlardır. Kadınlar Rus polisinin incelemesinden daha iyi kaçmayı başardıklarından, stratejinin güçlü bir psikolojik silah olduğu ve taktik olarak başarılı olduğu kanıtlanmıştır. Çalışma, Çeçen kadınların terörü seçmelerinin çeşitli nedenleri ve bu seçimi yaparken üstlendikleri rolü açıklamayı amaçlamaktadır. Kadınların bu yolu seçmesindeki başlıca sebeplerin yaşadıkları olayların travması, kaybettikleri aile üyelerinin intikamı ve cihat ideolojisi olduğu saptanmıştır.

___

  • Altun, Altun (2016). "Uluslararası Terörist Bireylerin ve Grupların Sosyo-Psikolojik Profilleri", VIII. Ulusal Sosyoloji Kongresi, 1-3 Aralık, ODTÜ-Ankara.
  • Amnesty, Amnesty International Report 2001, (2001). https://www.amnesty.org.tr/public/uploads/files/Rapor/POL1000012001ENGLISH.pdf (Erişim Tarihi 05.11.2021).
  • Arslan, Hüseyin (2016).“Küreselleşme Ve Din İlişkisinin Yeni Ürünü: Din Motifli Küresel Terörizm”, Güvenlik Çalışmaları Dergisi, 18(1),177-218.
  • Banner, Francine, (2008).“Mothers, Bombers, Beauty Queens, Chechen Women’s Roles in the Russo-Chechen Conflict”, Culture&Society, Summer/Fall.
  • Bloom, Mia (2011). Bombshell: Women and Terrorism, University of Pennsylvania Press.
  • Bloom, Mia (2005). Dying to kill: The Allure of Suicide Terror. Columbia University Press.
  • Bloom, Mia (2016).“The changing nature of women in extremism and political violence” http://f3magazine.unicri.it/?p=1093 (Erişim Tarihi 16.07.2021).
  • Büyük Ansiklopedi. Çeçenler (1990). Cilt 3, Milliyet Yayınları.
  • Cunningham, Karla J. (2003).“Cross-regional trends in female terrorism.” Studies in Conflict and Terrorism, 171-195.
  • “Chechnya: Woman blows herself up at checkpoint in Grozny” (17.11.2018). https://www.theguardian.com/world/2018/nov/17/chechnya-woman-blows-herself-up-at- checkpoint-in-grozny , ( Erişim Tarihi 06.08.2021).
  • CRS Report for Congres, Bringing Peace to Chechnya? Assessments and Implications .(2006). https://www.everycrsreport.com/reports/RL32272.html (Erişim Tarihi 28.07.2021).
  • Çalışkan, Görkem ve Varol, Hatice .(2020). “Ütopyadan Distopyaya: Terör Örgütünde Kadın Olmak”, https://www.teram.org/Icerik/utopyadan-distopyaya-teror-orgutunde- kadin-olmak-103 (Erişim Tarihi 08.07.2021).
  • “Dakika Dakika Tiyatro Baskını” (26.10.2002). https://www.hurriyet.com.tr/gundem/dakika-dakika-tiyatro-baskini-38425336 (Erişim Tarihi 09.07.2021).
  • Danish Immigration Service (2015). Security and human rights in Chechnya and the situation of Chechens in the Russian Federation – residence registration, racism and false accusations, Copenhagen, January.
  • Demirel, Murat (2020). “Bir Uluslararası Güvenlik Sorunu Olarak Terörizm”, Hakan Karaaslan ve Murat Demirel (Edt.), Nobel, Ankara, 113-166.
  • Eager, Paige (2008), From Freedom Fighters to Terrorist: Women and Political Violence, USA: Ashgate Publishing.
  • Elder, Miriam (29.03.2010). “Moscow bombings blamed on Chechnya's Black Widows”, https://www.theguardian.com/world/2010/mar/29/black-widows-women- moscow-bombings (Erişim Tarihi 06.08.2021).
  • Garmatorava, Viktoriya (2010). Soğuk Savaş Sonrası Kafkaslarda Terörizm ve Rusya Federasyonu’nun Görüşleri, Ankara Üniversitesi SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Gülşen, Halit (2019). “İntihar Saldırıları Üzerine Bir İnceleme: Çeçen İntihar Eylemleri”, Güvenlik Stratejileri, Cilt:15, Sayı:30, 353-377.
  • Hoffman, Bruce (1999). Inside Terrorism. 1999, NY: Columbia Univ. Press.
  • Hudson, A.R. (2002). Who Becomes A Terrorist And Why. USA: The Lyons Press.
  • Kidwai, Rasheed (2021). “When LTTE struck as Rajiv Gandhi was trying to make a political comeback” https://www.indiatoday.in/news-analysis/story/ltte-struck-rajiv-gandhi-was-trying-to-make- political-comeback-1805103-2021-05-21 (Erişim Tarihi 05.11.2021).
  • Koyuncu, Çiğdem Aydın (2011). “Chechen Female Suicide Bombers Within the Framework of Feminist International Relations Approach: An Analysıs on the Basis of Contradictions”, Alternative Politics, Vol. 3, No. 2.
  • Köksal, Hilal (2010). Rivayetler Işığında Hz. Peygamber Döneminde Gündelik Hayat Ve Kadın, Ankara Üniversitesi SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Laqueur, Walter (2004). No End to War: Terrorism in the Twenty-first Century, Continuum International Publishing Group.
  • Laqueur, Walter (1999). The New Terrorism, Oxford University Press, New York, USA.
  • Mango, Andrew (2005). Türkiye’nin Terörle Savaşı, Çev. Orhan Azizoğlu, Doğan Kitap, İstanbul.
  • “Narodnaya Volya”, http://www.encspb.ru/object/2804022444?lc=en (Erişim Tarihi 02.11.2021).
  • Peresin, Anita and Alberto Cervone (2015): ‘The Western Muhajirat of ISIS’ Studies in Conflict and Terrorism, 38(7), 495-509.
  • “Reign of Terror”, Britannica, https://www-britannica-com.translate.goog/event/Reign- of-Terror (Erişim Tarihi 30 Ekim 2021).
  • Reuter, John (2004), The American Committee for Peace in Chechnya : "Chechnya’s Suicide Bombers: Desperate, Devout, or Deceived?" https://www.refworld.org/pdfid/4d4698ff2.pdf (Erişim Tarihi 06.07.2021).
  • Roberts, Michael (1996). “Filial devotion in Tamil culture and the Tiger cult of martyrdom.” Contributions to Indian Sociology, 245-272.
  • Sanchez, Sergio Edward (April 2014). “The Internet and the Radicalization of Muslim Women”, DOI:10.13140/2.1.1768.0320 (Erişim Tarihi 09.07.2021).
  • Schweitzer, Yoram (19 October 2003). “A Fundamental Change in Tactics” https://www.washingtonpost.com/archive/opinions/2003/10/19/a-fundamental-change- in-tactics/8bbb97e5-5b9d-43b0-8152-dbd13e611baa/ (Erişim Tarihi 05.11.2021).
  • Sjoberg , Laura ve Gentry, Caron E. (2011). “Zombies versus Black Widows: Women as Propaganda in the Chechen Conflict”, (Ed.) Laura Sjoberg and Caron E. Gentry, Women, Gender, and Terrorism, University of Georgia Press, 83-95.
  • Speckhard, Anne ve Akhmedova, Khapta (2006). “The New Chechen Jihad: Militant Wahhabism as a Radical Movement and a Source of Suicide Terrorism in Post-War Chechen Society” Democracy & Security 2:1-53.
  • Tanrısever, Oktay F (2013). “Rusya’nın Orta Asya’da Sarsılan Hegemonyası Ve Afganistan Politikası: Moskova’nın Orta ve Güney Asya’ya Dönük Değişen Yaklaşımının Temelleri ve İkilemleri”, M.Turgut Demirtepe ve Güner Özkan (Der.) , Uluslararası Sistemde Orta Asya Dış Politika Ve Güvenlik, Usak Yayınları, Ankara, 1- 25.
  • “The Reign of Terror”, Alpha History, https://alphahistory.com/frenchrevolution/reign-of- terror/ (Erişim Tarihi 30 Ekim 2021).
  • Toto, C. (2015). “Behind the Veil: A Study of Chechen Black Widows Web”. Elements, 11(1). https://doi.org/10.6017/eurj.v11i1.8817 (Erişim Tarihi 09.07.2021).
  • Turner, Kathleen (14 Aralık 2015). “Femme Fatale: The Rise Of Female Suicide Bombers”, https://warontherocks.com/2015/12/femme-fatale-the-rise-of-female-suicide- bombers/ (Erişim Tarihi 11.07.2021).
  • Vatchagaev , Mairbek (2013). Volgograd Suicide Bombing: Were the Sochi Olympics the Real Target? Eurasia Daily Monitor Volume: 10 Issue: 191, https://jamestown.org/program/volgograd-suicide-bombing-were-the-sochi-olympics- the-real-target/ (Erişim Tarihi 06.07.2021).
  • Waldman, Amy (2003). “Masters of Suicide Bombing: Tamil Guerrillas of Sri Lanka”, https://www.nytimes.com/2003/01/14/world/masters-of-suicide-bombing-tamil- guerrillas-of-sri-lanka.html (Erişim Tarihi 04.08.2021).
  • Walsh, Nick Paton (2002). “Chechnya suicide bombers 'used Russian military links', https://www.theguardian.com/world/2002/dec/29/russia.chechnya (Erişim Tarihi 06.08.2021).
  • Узел, Кавказский (2020). “Террористические акты, совершенные террористами- смертниками на территории РФ”, Источник: https://www.kavkaz- uzel.eu/articles/224438/ (Erişim Tarihi 04.08.2021).
  • Zedalis, Debra D. (2004). Femala Suicide Bombers, https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/ADA424180.pdf (Erişim Tarihi 12.07.2021).