HENRY DAVİD THOREAU’NUN DOĞA ALGISI

Öz Derin Ekoloji Akımının ilk öncülerinden biri de Henry David Thoreau’dur. Thoreau, Ekolojik sisteme bireysel üyeliğini Walden Gölü kıyısındaki bir biyo bölgede kendisinin inşa ettiği kulübede iki yıl, iki ay süreyle tek başına yaşayarak kanıtlamaya çalışmıştır. Merkezileşme hiyerarşisi ve hükümranlığının emirlerine direnen Henry David Thoreau’nun Walden Gölü kıyısında yeni bir hayat kurmaya karar verdiğinde doğa ile insan ilişkileri çerçevesinde kesinleşmiş kanaatleri vardır. Ömür sürdüğü 1800’li yılların Amerika Birleşik Devletlerinde bir davette özenle hazırlanmış mükellef bir sofradan, ev sahibinin soğuk nezaketi ve toplumsal kuralların etkisiyle aç kalkarken, Walden Gölü kıyısındaki barakasında sıçan eti yemek bile onun için çevreyle bütünleşmek için tercih edilebilecek bir özgürlüktü. Üstelik doğada var olan besin zinciri sıralamasını hiçe sayarak tadını beğenmediği bu eti yemeyi normal kabul etmiş, kendince doğanın insanlara dayattığı yapıyı esas almıştı. Henry David Thoreau, toplumsal kural ve kabulleri reddeder. Onun eleştirilerinden din kurumu da nasibini alır. Hıristiyanlık, insan topluluklarınca gelişmiş bir toprak işleme yöntemini öğütlediği için kabul görmüştür. Hıristiyan olmakla insanlar dünya için bir aile konağı, öbür dünya için bir aile mezarlığı inşa ettikleri düşüncesindedir. O, ilkel çağlardaki hayat tarzının basitliği ve yalınlığının insana doğanın sahibi değil, misafiri olduğu gerçeğini anlattığı fikrindedir. Henry David Thoreau, lüks konut talebi ve modanın gereksizliği üzerinde ısrarla durur. Maymunca bir eğilim olduğunu düşündüğü modayı, sefahat düşkünü olanların yarattığı kanaatindedir. Kendini doğayla uyumlu olarak geliştirme, daha fazla kitap okuma fırsatı bulabilmek ve zaman kazanmak için odasındaki üstü mermer kaplı komodinini çöpe atar. O böylelikle komodinin üzerindeki tozu almak ve temizlemek külfetinden kurtulmanın yanı sıra boşa harcanacak bir zamanı kazandığını ve gereksiz bir eşyayı hayatından çıkardığına inanmaktadır. Walden Gölü kıyısında yaşamaya başlamakla insanın istediği takdirde kalın giysilerle, modern ve konforlu evlere ihtiyacı olmadan, çok ucuz maliyetlerle tabiat ile iç içe yaşanabileceğini ispata kalkışmıştır. O bu yolla, sade bir hayat sürecek, doğayla uyum içinde olacak daha fazla kitap okuyacak ve kendisini geliştirmeye fırsat bulacaktır. Zamanı kendisi planlayarak boşa harcamayacak, iyi yaşayacak ve kendini ruhen geliştirip olgunlaşacaktır.

___

  • BAHRO, Rudolf. (1989). Nasıl Sosyalizm? Hangi Yeşil? Ne İçin Sanayi? 2. Basım (Çeviren: Tanıl Bora), İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
  • NAESS, A. (1994). “Derin Ekolojinin Temelleri”, Derin Ekoloji (Derleyen: Günseli T.), İzmir: Ege Yayıncılık.
  • NAESS, A. (2005). “The Deep Ecology ‘Eight Points’ Revisited”, Glasser, H., Drengson, A. (Ed.), The Selected Works Of Arne Naess, Deep Ecology Of Wisdom, Springer, The Netherlands, S. 57-66.
  • ÖNDER, T. (2003a). Ekoloji, Toplum ve Siyaset, Ankara: Odak Yayınları.
  • ÖNDER, T. (2003b). Derin Ekoloji Üzerine, Liberal Düşünce, Yıl:8, Sayı:30-31, Bahar-Yaz, s. 95-111.
  • THOREAU, Henry David, (2019) Walden: Ormanda Yaşam, İstanbul, Zeplin Kitap, Düşünce Serisi