Suriye Krizi Bağlamında Rusya’nın Suriye Politikası

Arap dünyasında siyasi yozlaşma, baskıcı yönetim ve işsizlik gibi problemlere geniş kitlelerin tepki göstermesi ile başlayan Arap Baharı sürecinden Suriye de nasibini almış ve Mart 2011’de iç savaş başlamıştır. Suriye’de otoriter Esad rejimine karşı halkın özgürlük ve demokrasi talepleri ile başlayan protestoları, Şam yönetiminin şiddete başvurarak bastırmaya çalışması ülkeyi krize sürüklemiştir. Yerel güçlerin yanı sıra bölgesel ve küresel aktörlerin de iç savaşa dahil olmasıyla Suriye krizi günümüze kadar devam eden kaotik bir hale bürünmüştür. Bu çalışmanın amacı, krizin en önemli aktörlerinden biri olan Rusya’nın Suriye politikasını analiz etmektir. Bu kapsamda, iç savaş öncesi ilişkilerdeki tarihsel derinlik dikkate alınarak Rusya’nın Suriye krizine yönelik yaklaşımı incelenmiştir. Rusya’nın Suriye politikasını belirleyen temel dinamikler tespit edilerek Suriye’de barışın inşa edilmesi sürecinde Rusya’nın rolü değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucuna göre, Rusya Suriye’ye yönelik izlediği politika sayesinde ulusal, bölgesel ve küresel hedeflerini gerçekleştirebilme noktasında zemin kazanarak dünya siyasetinde büyük güç statüsünü elde etmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Rusya, Suriye, Suriye Krizi, Büyük Güç

Russia's Syria Policy in the Context of the Syrian Crisis

Syria also got its share from the Arab Spring, which started with the reaction of large masses to problems such as political corruption, oppressive governance and unemployment in the Arab world, and the civil war started in March 2011. Damascus administration's efforts to suppress the protests against the authoritarian Assad regime, which started with the people's demands for freedom and democracy, by using violence led to crisis in the country. With the involvement of local powers in the civil war as well as regional and global actors, the Syrian crisis has turned into a chaotic state that has continued until today. The purpose of this study is to analyse Russia's Syria policy, which is one of the most important actors of the crisis. In this context, Russia's approach to the Syrian crisis has been examined, taking into account the historical depth in pre-civil war relations. The fundamental dynamics that determine Russia's Syria policy have been revealed and Russia's role in the peace building process in Syria has been evaluated. According to the results of the study, Russia has gained the status of great power in world politics by gaining ground to realize its national, regional and global goals thanks to its policy towards Syria.

Keywords:

Russia, Syria, Syrian Crisis, Great Power,

PDF

___

Ağır, O. & Takar M. (2016). Rusya-Suriye İlişkilerinin Tarihsel Arka Planı. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 285-306.
Aksoy, M. (2019). Rusya’nın Ortadoğu’ya Bakışı. Ortadoğu Analiz, 10(89), 68- 71.
Allison, R. (2013). Russia and Syria: Explaining Alignment With a Regime in Crisis. International Affairs, 89(4), 795-823.
Aslanlı, A. (2018). Rusya’nın Suriye Politikası. ORSAM, No 75.
Blanga, U. (2021). Syria-Russia and the “Arab Spring”: A Reassessment. Middle East Policy, 27(4), 62-82.
Bulut, S. (2020). Suriye Rejiminin Zor Yılı: Gösteriler, Yaptırım Süreci ve Mahluf Krizi Perspektifinde Son Gelişmeleri Anlamak. ORSAM, No 134.
Canyurt, D. (2018). Kazananı Olmayan Savaş ‘Suriye İç Savaşı’: Neden Bitmedi, Barış Nasıl Gelebilir?. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(4), 1103-1120.
Charap, S. (2013). Russia, Syria and the Doctrine of Intervention. Survival, 55(1), 35-41.
Çalışkan, B. (2018). Vladimir Putin Dönemi Rusya’nın Suriye Politikası. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Ortadoğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul.
Dalar, M. (2017). Rusya’nın Son Dönemdeki Suriye Politikası. 7. Uluslararası Karadeniz Sempozyumu, 168-176.
Derman, G. S. (2016). Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Dönemi Rus Dış Politikası Paradigmaları. Gazi Akademik Bakış, 10(19), 283-295.
Dieckhoff, M. (2020). Reconsidering the humanitarian space: Complex interdependence between humanitarian and peace negotiations in Syria. Contemporary Securıty Policy, 41(4), 564–586.
Dilek, M. S. (2017). Rusya Federasyonu-Suriye İlişkilerinin Temelleri. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16(2), 58-82.
Ergun, A. (2018). Tarihsel Bağlam İçinde Rusya’nın Suriye Politikası (2012- 2018). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Ermağan, İ. & Yılmaz O. (2015). Rusya’nın Ortadoğu Politikaları. İ.K. Ülger (Ed.), Putin’in Ülkesi: Yeni Yüzyıl Eşiğinde Rusya Federasyonu Analizi içinde (651-675), Ankara: Seçkin Yayınları.
Erşen, E. (2017). Rusya’nın Suriye Politikası: Fırsatlar, Riskler ve Tehditler. H. B. Yalçın ve B. Duran (Ed.), Küresel ve Bölgesel Aktörlerin Suriye Stratejileri içinde (149-174), İstanbul: SETA Yayınları.
Erşen, E. (2019). Rus Dış Politikasında Ortadoğu: Arap Baharı ve Sonrası. T. Oğuzlu ve C. Çiçekçi (Ed.), Küresel ve Bölgesel Güçlerin Ortadoğu Bölgeleri, Arap Baharı ve Sonrası içinde (55-81), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
German, T. (2020). Harnessing protest potential: Russian strategic culture and the colored revolutions. Contemporary Security Policy, 41(4), 541-563.
Gülşen, H. (2018). Rusya’nın Askeri Yayılmacılığı: Gürcistan, Ukrayna ve Suriye Müdahaleleri. ORSAM, No: 218.
Haşıl, H. (2021a). YPG’nin Müttefik İkilemi: ABD mi Rusya mı?. Ortadoğu Analiz, 12(97), 58-61.
Haşıl, H. (2021b). Arap Ayaklanmalarının Bitmeyen Krizleri: Suriye Örneği. Ortadoğu Analiz, 12(98), 22-25.
Issaev, L. (2021). Russia and the New Middle East. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 23(3), 423-442.
İnat, K. (2019, 23 Ocak). Rusya Suriye’de Ne İstiyor?. https://www.setav.org/rusya-suriyede-ne-istiyor/.
İsmayılov, E. (2015). Rusya’nın Suriye Stratejisi ve Orta Doğu’da Değişen Güç Dengeleri. BİLGESAM, No 1255.
Karabulut, B. (2007). Karadeniz’den Ortadoğu’ya Uzanan Bir Dış Politika: Geçmişten Günümüze Suriye-Rusya İlişkileri. Karadeniz Araştırmaları, Sayı 15, 67-88.
Kelkitli, F. A. (2016). Soğuk Savaştan Günümüze Rusya’nın Suriye Politikası. H. Çomak, C. Sancaktar ve Z. Yıldırım (Ed.), Uluslararası Politikada Suriye Krizi içinde (359-370), İstanbul: Beta Yayınları.
Kemaloğlu, İ. (2013). Ortadoğu Silah Pazarında Rusya’nın Payı. Ortadoğu Analiz, 5(55), 58-70.
Kotz, D. M. & Weir, F. (2012). Gorbaçov’dan Putin’e Rusya’nın Yolu, Sovyet Sisteminin Çöküşü ve Yeni Rusya, İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Köstem, S. (2017). Astana Görüşmeleri ve Rusya’nın Suriye’de Çözüme Bakışı. Ortadoğu Analiz, 9(79), 17-19.
Madouni, A. & Derradji, H. (2020). The Caesar Law For The Protection Of Civilians In Syria: Objectives and Ramifications. Prizren Social Science Journal, 4(3), 61-68.
Maher, D. & Pieper, M. (2020). Russian Intervention in Syria: Exploring the Nexus between Regime Consolidation and Energy Transnationalisation. Political Studies, 00(0), 1-21.
Mevlütoğlu, A. & Korkmaz, S. C. (2020). Türkiye’nin Askeri Dönüşümü, ORSAM, No 13.
Orhan, O. (2020). Suriye Krizinin 10. Yılı. Ortadoğu Analiz, 11(93), 44-47.
Orhan, O., Haşıl, H., Dündar, S. & Şanlıer, M. Ş. (2020). Halk Hareketinden İç Savaşa: 10. Yılında Suriye Krizi. ORSAM, No 243.
Osborn, A. & Stewart, P. (2015, 30 Eylül). Russia Begins Syria Air Strikes in its Biggest Mideast İntervention in Decades. https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-russia idUSKCN0RU0MG20150930.
Örmeci, O. & Kısacık, S. (2018). Rusya Siyaseti ve Rus Dış Politikası. Ankara: Seçkin Yayınları.
Pieper, M. (2019). Rising Power Status and the Evolution of International Order: Conceptualising Russia’s Syria Policies. Europe-Asia Studies, 71(3), 365- 387.
Rezvani, B. (2020). Russian foreign policy and geopolitics in the Post-Soviet space and the Middle East: Tajikistan, Georgia, Ukraine and Syria, Middle Eastern Studies, 56(6), 878-899.
Roth, A. (2020, 5 Mart). Russia and Turkey agree ceasefire in Syria’s Idlib province. https://www.theguardian.com/world/2020/mar/05/russia-andturkey-agree-ceasefire-in-syrias-idlib-province.
Sağlam, M. (2013). İnadın Ötesinde: Rusya’nın Suriye Politikası. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 68(4), 211-217.
Samoylov, Y (2018). Rusya’nın Suriye Politikası, Ankara: Hitabevi Yayınları.
Sarıkaya, B. (2015). Geçmişten Günümüze Suriye-Rusya İlişkileri. TASAM.
Soldatkin, V. & Kiselyova, M. (2020, 5 Mart). Russia, Turkey agree ceasefire deal for Syria’s Idlib. https://www.reuters.com/article/us-syriasecurity/russia-turkey-agree-ceasefire-deal-for-syrias-idlibidUSKBN20S161.
Souleimanov, E. A. & Abbasov N. (2020). Why Russia Has Not (Yet) Won Over Syria and Libya. Middle East Policy, 27(2), 81-93.
Souleimanov, E. A. & Dzutsati, V. (2018). Russia’s Syria War: A Strategic Trap?. Middle East Policy, 25(2), 42-50.
Syria conflict: War of words as peace talks open in Astana. (2017, 24 Ocak). https://www.bbc.com/news/world-middle-east-38714441. Erişim Tarihi: 09.12.2020.
Syria: Latest round of talks on constitution begins in Geneva. (2021, 25 Ocak). https://www.aljazeera.com/news/2021/1/25/fresh-round-of-talks-onsyrias-constitution-begins-in-geneva. Erişim Tarihi: 15.03.2021.
Syrian Democratic Council and Popular Will Party sign memorandum on resolving Syrian crisis in Moscow. (2020, 31 Ağustos). https://npasyria.com/en/46085/. Erişim Tarihi: 20.03.2021.
Tellal, E. (2010). Zümrüdüanka: Rusya Federasyonu’nun Dış Politikası. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(3), 189-236.
Tsvetkova, M. (2018, 17 Eylül). Russia and Turkey agree to create buffer zone in Syria's Idlib. https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-putinerdogan-hope-idUSKCN1LX1BU.
Unnikrishnan, N. & Purushothaman, U. (2017). Russia in Middle East: Playing the Long Game?. India Quarterly, 73(2), 251-258.
Yılmaz, S. (2016). Rusya Neden Suriye’de?. Ankara: Yazar Yayınları.
Zvyagelskaya, I. (2018). Russian Policy in the Levant. Uluslararası İlişkiler, 15(60), 121-133.