Örgütsel Bağlılık ve Üretkenlik (Verimlilik) Karşıtı İş Davranışı İlişkisi: Bir Alan Araştırması

Bu araştırmanın amacı örgütsel bağlılık ve alt boyutları ile üretkenlik karşıtı iş davranışı arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. Araştırmanın evrenini, Bandırma’da faaliyet gösteren 44 lokanta ve restoran işletmesi oluşturmaktadır. Bu işletmelerde çalışmakta olan 138 çalışanın 129’una anket uygulanmıştır. Elde edilen verilerle güvenilirlik analizi, frekans analizi, normallik testi, çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan regresyon analizinin neticesine göre örgütsel bağlılığın üretkenlik karşıtı iş davranışını etkilediği, örgütsel bağlılığın bir alt boyutu olan duygusal bağlılığın üretkenlik karşıtı iş davranışını etkilemediği, örgütsel bağlılığının bir diğer alt boyutu olan devam bağlılığının üretkenlik karşıtı iş davranışını etkilediği, örgütsel bağlılığın üçüncü alt boyutu olan normatif bağlılığın üretkenlik karşıtı iş davranışını etkilemediği görülmüştür. Çalışmanın sonuç kısmında ileride yapılacak çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur. Çalışmanın literatüre ve diğer uygulayıcılara katkılar sağlayacağı umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Örgütsel Bağlılık, Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı, İş gören

The Relationship Between Organizational Commitment and Counter Productive Business Behaviour: A Field Study

The aim of this research is to determine the relationship between organizational commitment, sub-dimensions, counter-productive business behavior. 44 restaurants and restaurant enterprises operating in Bandırma constitute the universe of the research. 129 of the 138 employees working in these enterprises were surveyed. Reliability, frequency, normality test, multiple regression analysis were performed with the data obtained. According to the regression analysis, organizational commitment, productivity, anti-business, influence behavior, organizational commitment, emotional commitment that is the size of the productivity of work against a child affect behavior, organizational commitment is the size of one of the other sub behavior that affect the productivity of work against continuing commitment, organizational commitment, normative commitment, it was observed that did not affect the behavior. In the conclusion part of the study, recommendations were made for future studies. It is hoped that the study will provide contributions to the literature and other practitioners.

Keywords:

Organizational Commitment, Counter Productive Business Behaviour, Employee,

PDF

___

Acar, N. (2000), İnsan Kaynakları Yönetimi, Ankara: MPM Yayınları.
Adair, J. (2004), Etkili Liderlik, İstanbul: Babıâli Kültür Yayıncılık.
Altunel, M. C. (2009). Yerel halkın turizmin gelişmesine verdiği desteği etkileyen faktörlerin sosyal değişim teorisi açısından incelenmesi: Alaçatı örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Baysal, C. (2018). Örgütsel bağlılık ve üretkenlik karşıtı davranış ilişkisine yönelik akademisyenler üzerine bir inceleme. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Baysal, C. (2018). Örgütsel bağlılık ve üretkenlik karşıtı davranış ilişkisine yönelik akademisyenler üzerine bir inceleme. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bergman, M.E. (2006). The relationship between affective and normative commitment: Review and research agenda. Journal of Organizational Behavior, 27, 645–663.
Boon, O.K. ve Arumugam, V. (2006). The influence of corporate culture on organizational commitment: Case study of semiconductor organizations in Malaysia. Sunway Academic Journal, 3, 99–115.
Chen, H.F. ve Chen, Y.C. (2008). The impact of work redesign and psychological empowerment on organizational commitment in a changing environment: An example from Taiwan's state-owned enterprises. Public Personnel Management, 37(3), 279-302.
Chen, L.Y. (2004). Examining the effect of organization culture and leadership behaviors on organizational commitment job satisfaction an job performance at small and midill sized firms of Taiwan. Journal of American Academy of Business, 5(2), 432-438.
Chughtai, A.A. ve Zafar, S. (2006). Antecedents and consequences of organizational commitment among Pakistani University teachers. Applied H.R.M. Research, 11(1), 39-64.
Cremer, D.D. (2005). Procedural and distributive justice effects moderated by organizational identification. Journal of Manageriaal Psychology, 20(1), 4–13.
Dalal, R. S. (2005). A meta-analysis of the relationship between organizational citizenship behavior and counterproductive work behavior. Journal of applied psychology, 90(6), 1241-1252.
Demir, M., Ayas, S. ve Yıldız, B. (2018). Örgütsel sinizm ve işe yabancılaşma ilişkisi: Beş yıldızlı otel çalışanları üzerine bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 231-254.
Demirel, Y. (2009). Örgütsel bağlılık ve üretkenlik karşıtı davranışlar arasındaki ilişkiye kavramsal yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 115 – 132.
Doğruöz, E. & Özdemir, M. (2018). Eğitim örgütlerinde üretim karşıtı iş davranışları ve örgütsel bağlılık ilişkisi. Elementary Education Online, 17(1), 396-413.
Dordevic, B. (2004). Employee commitment in times of radical organizational changes, Facta Universitatis, series. Economics and Organization, 2(2), 111-117.
Farkhanı, Z., Hoshyar, V. ve Mashhadı, A. (2017). The impact of personorganization fit and organizational commitment on counterproductive work behavior: An empirical study on health sector. 13th Internatıonal Conference On Knowledge, Economy & Management Proceedıngs.
Foldes, H.L.J. (2006). Ethical misconduct of senior leaders: Counterproductive work behaviors at the top. (Doktora Tezi). University of Minnesota.
Gizlier, Ö. (2021). Algılanan aşırı nitelikliliğin çalışan sesliliği üzerindeki etkisi. Beykoz Akademi Dergisi, 9(1), 57-67.
Gürbüz, S. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ile duygusal bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1), 48-75.
Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Han, N. ve Bae, S. (2015). A study on the effects of emotional labor on counterproductive work behavior. Journal of the Korea AcademiaIndustrial Cooperation Society. 16(10), 7157-7165.
Hasırcı, I. ve Örücü, E. (2021). Örgüt kültürünün inovatif davranış eğilimleri ile ilişkisinde öz yeterlilik algısının aracılık rolü ve bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 642-661.
Hong, Y., Suh, Y. ve Kang M. (2018). Effect of work-life conflict on organizational commitment and inefficient task behaviour: Medition effect resource loss and negative emotion. Korean Journal of Industrial and Organizational Psychology, 31(3), 583-609.
İlhan Küçük, H. (2019). Çalışanların üretkenlik karşıtı iş davranışlarıyla örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi), İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
Kanten, P. ve Ülker, F. (2014). Yönetim tarzının üretkenlik karşıtı iş davranışlarına etkisinde işe yabancılaşmanın aracılık rolü. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (32), 16-40.
Kara, Z. (2015). Çalışanların örgütsel bağlılık düzeylerinin çalışma motivasyonuna olan etkisi ve bir araştırma. (Yüksek lisans tezi), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Kesler, S.R. (2007). The Effects of Organizational Structure on Faculty Job Performance, Job Satisfaction, and Counterproductive Work Behavior. (PhD. Thesis), University of South Florida.
Kirpik, G. (2020). Serbest eczacıların iş stres düzeylerinin belirlenmesi ve bazı sosyo-demografik özellikler açısından incelenmesi: Adıyaman örneği. Research Studies Anatolia Journal, 4(3), 306-320.
Kulualp, H. ve Sarı, Ö. (2019). Destekleme Davranışı ve Sosyal Değişim Teorisi Kapsamında Kırsal Turizmin Etkilerinin Değerlendirilmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 655-678.
Lee, T. H. (2013). Influence analysis of community resident support for sustainable tourism development. Tourism management, 34, 37-46.
Liou, S.R. (2008). An analysis of the concept of organizational commitment, Nursing Forum, 43(3),116-125.
Marcus, B. ve Schuler, H. (2004). Antecedents of counterproductive behavior at work: A general perspective. Journal of Applied Psychology, 89(4), 647- 660.
McCroskey, S.D. (2007). The relationship between leadership practices and the three component model of organizational commitment: An empirical analysis. (PhD. Thesis) Capella University.
Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1997). Commitment in the workplace: Theory Research and Application, London: Sage Publications.
Mount, M., Ilies, R. ve Johnson, E. (2006). Relationship of personality traits and counterproductive work behaviors: The mediating effects of job satisfaction. Personnel Psychology, 59, 591–622.
Neves, P. ve Caetano, A.N. (2006). Social exchange processes in organizational change: The roles of trust and control. Journal of Change Management, 6(4), 351–364.
Ölçüm Çetin, M. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Örücü, E. ve Kaçan. A. (2019). İş tatmininin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkisi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(1), 167-189.
Örücü, E., Gizlier, Ö. ve Tuna, M. (2020). Öz yeterlilik algısının işten ayrılma niyetine etkisi: Bandırmada’ ki yiyecek içecek hizmetleri sektöründe çalışanlar üzerinde bir araştırma. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(2), 178-200.
Ramshida, A. ve Manikandan, K. (2013). Organizational commitment as a mediator of counterproductive work behaviour and organizational culture. International Journal Of Social Sciences & Interdisciplinary Research, 2(2), 59-69.
Searle, M. S. (2000). Is leisure theory needed for leisure studies?, Journal of Leisure Research, 32(1), 138-139.
Sökmen, A., Kenek, G. ve Uğraş, E. (2019). Etik liderlik ve üretkenlik karşıtı iş davranışı ilişkisi: Örgütsel bağlılığın aracı rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(4), 1568-1582.
Spector, P. E. ve Fox, S. (2002). An emotion-centered model of voluntary work behavior Some parallels between counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior. Human Resource Management Review, 12, 1–24.
Tüfekçi, Ü. (2016). Üretkenlik karşıtı iş davranışları ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Ünler, E. (2006), Örgütte Bağlılığın İşin Nitelikleri ve Davranış Düzeltme Uygulamasıyla İlişkisi, Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 95-115.
Wiener, Y. (1982). Commitment in Organization a Normative View. Academy of Management Review, 7(3), 418–428.