İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders ve Çalışma Kitaplarının Öğrencilerin Atasözü ve Deyim Kazanımlarına Etkisi

Türkçe ders ve çalışma kitaplarında kullanılan atasözü ve deyim sözvarlığı öğelerinin öğrencilere kazandırılabilme oranını ve bu öğretim sürecinde ders ve çalışma kitaplarının etkisini belirleyebilmek amacıyla yapılan araştırmanın problem tümcesi; “Türkçe ders ve çalışma kitapları öğrencilerin atasözü ve deyim sözvarlıklarının gelişiminde olumlu bir etkiye sahip midir?” olarak belirlenmiştir. Araştırmada nicel çözümleme yollarına başvurulmuştur. Araştırmanın çözümlenmesi sürecinde öntest- sontest kontrol gruplu seçkisiz desen kullanılmıştır. Ön-test ve son-test bulguları SPSS programında tekrarlı ölçümler yöntemiyle çözümlenmiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde; gruplar arasındaki fark anlamlı bulunmuştur; deney grubundaki öğrencilerin kontrol grubundaki öğrencilere oranla daha başarılı oldukları gözlenmiştir

The Influence of 8 TH Grade Turkish Text Books and Workbooks on the Acquisition of Proverbs and Idioms

The main objective of this study is to increase the acquisition rate of the vocabulary used in the Turkish cours and work books for the students, and in this context, be able to define the roles of Turkish course and work books. That no any study seems to be done in this field may make this research more important. The quantitave analysis methods are used to achieve the objective of this research. The pretest-posttest design with control group is implemented during the analysing process. The study group is composed of the 8th grade students of two different elementary schools. In the analysis implemented it is observed that the average post and pretest scores of the experimental group are higher than those of control group (p<.05)

Keywords:

Vocabulary teaching, Turkish text books and workbooks, idiom, proverb Turkish education,

PDF

___

Açıkgöz, B. (2008). İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Kitaplarının Kelime Serveti Bakımından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Akar, Y. (1994). Deyimlerde Güçlü ve Etkin Anlatım. Dil Dergisi, 18, 32- 36.
Aksan, D. (1999). Türkçenin Gücü. İstanbul: Bilgi Yayınevi.
Aksan, D. (2000). Türkçenin Sözvarlığı. Ankara: Engin Yayıncılık.
Aksan, D. (2003). Her Yönüyle Dil- Anaçizgileriyle Dilbilim. Ankara: TDK Yayınları.
Akyol, Ö. A. (2006). Türkçe İlk Okuma Yazma Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Apaydın, D. (2007). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sözcük öğretimi üzerine bir yöntem denemesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi.
Arı, G. (2003). İlköğretim Altıncı Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Kelimeler ve Bu Kelimelerin Kullanılabilirliği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Arıca Özkök, E. (2008). Türkçe Deyimlerin Tahmin Edilebilirliğinde Anlambilimsel ve Bilişsel Özelliklerinin Etkisi. 14. Uluslararası Türk Dilbilim Kurultayı: 7-8-9 Ağustos. Ankara Üniversitesi, Side-Türkiye.
Arslan Kutlu, H. (2006). MEB İlköğretim 6,7 ve 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Sözvarlığı Açısından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Bayraktar, N. ve Yaşar, F. Ö. (2005). İlköğretim I. kademe V. sınıfta deyim öğretimine ilişkin uygulamalar ve deyim öğretimine yeni bir yaklaşım. TÖMER Dil Dergisi, 127, 7-19.
Baysal, A. D. (2007). İlköğretim 7. sınıf Türkçe ders kitaplarının kelime serveti bakımından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bilgen, N. (1998). Kelime Hazinesi Konusunda Bir Araştırma. Yayınlanmamış Araştırma Raporu. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Çifçi, M. (1991). Bir Grup Yüksek Öğrenim Öğrencisi Üzerinde Kelime Serveti Araştırması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çiftçi, Ö. ve Çeçen, M. A. (2010). İlköğretim 6-8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Anlamı Bilinmeyen Sözcükler Açısından Değerlendirilmesi. Türkçe Öğretiminde Güncel Tartışmalar. (ss. 122- 137). Ankara: Ankara Üniversitesi TÖMER Yayınları.
Çotuksöken, Y. (2000). Türkçe ve Edebiyat Ders Kitapları Nasıl Olmalı? Milliyet Sanat Dergisi, 487, 9, 7- 10.
Demir, C. (2010). İlköğretim 2. Kademe Türkçe Ders Kitaplarının İçerik ve Sözcük Sayısı Bakımından Değerlendirilmesi. Türkçe Öğretiminde Güncel Tartışmalar. (ss. 53-66). Ankara: Ankara Üniversitesi TÖMER Yayınları.
Dervişoğulları, N. (2008). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretilen Sınıflarda Oyunlarla Sözcük Öğretimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Doğrul, S. K. (2007). Effects of Childrens Literature on Success in Vocabulary Teaching. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
Ediger, M. Rao, D. B. (2002). Vocabulary Development and the Curriculum. Psychology and Curriculum. (ss. 183-185)13. 05. 2009 tarihinde, http://books.google.com/books?hl=tr&lr=&id=2MacO3FJaSQC&oi=fnd&pg= PP13&dq=2.%09ED%C4%B0GER,+M.+(2002).+Vocabulary+Development+ and+the+Curriculum.&ots=gjBu3kS8XQ&sig=axm6BatsX_NmQ6nSehK9oFp qjeY#PPA183,M1 adresinden erişilmiştir.
Erkul, A. B. (2008). İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Kitaplarındaki Olaya Dayalı Metinlerin Öğrencilerin Söz Varlığını Geliştirmedeki Etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Fil, O. (2006). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarında Sözcük Türlerinin Öğretimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi.
Flood, J. (2003). Handbook of Research on Teaching The Ehglish Language Arts. Mahwah: L. Erlbaum Associates.
Göçer, A. (2010). Türkçe Eğitiminde Öğrencilerin Söz Varlığını Geliştirme Etkinlikleri ve Sözlük Kullanımı. Turkish Studies. 5/1, 1007- 1036.
Günay Çavdar, F. (2007). 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabının Kelime Serveti Bakımından İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Güneş, F. (2002). Ders Kitaplarının İncelenmesi. Ankara: Ocak Yayınları.
Harıt, Ö. (1971). Samsun ve Ankara İllerinin 6 - 7 Yaş Çocuklarında Kelime Hazinesi Araştırması. Ankara: MEB, Planlama, Araştırma ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı Yayını.
Hengirmen, M.(2007). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü. Ankara: Engin Yayınevi. Işık Demir, A. (2009). Yeni Programa Göre Hazırlanmış İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitapları ve Bu Kitaplardaki Metinlerin Çocuk Edebiyatı Ölçütlerine Uygunluğu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İşeri, K. (2010). Türk Üniversite Öğrencilerinin Deyimleri Tahmin Etme Durumları, Türklük Bilimi Araştırmaları (TÜBAR). (Türkçe Öğretimi Özel Sayısı). (27) 385-405.
Karadağ, Ö. (2005). İlköğretim I. Kademe Öğrencilerinin Kelime Hazinesi Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kaya, E. (2008). İlköğretim 2. Kademe Türkçe Ders Kitaplarında Sözvarlığı İncelemesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Keklik, S. (2010). Türkçe Ders ve Öğrenci Çalışma Kitaplarının Atasözleri ve Özdeyişler Açısından İncelenmesi. Türkçe Öğretiminde Güncel Tartışmalar. Ankara: Ankara Üniversitesi TÖMER Yayınları. 95- 113.
Keskin, A. (2007). Dil-Kültür İlişkisi ve Okuma Kültürü-Okuduğunu Anlamama Koşullanma ve Öğrenme Sorunu mu? S. Sever (Yay. Haz.), II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu: 0406 Ekim 2006 (ss. 629- 640). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Kılıç, A. ve Seven, S. (2006). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Kristeva, J. (1981). Le Langage Cet İnconnu. Paris: Point.
Kurudayıoğlu, M. (2005). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Kelime Hazinesi Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kutlu, H. A. (2006). MEB İlköğretim 6, 7. ve 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Söz Varlığı Açısından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. MEB (1995). Milli Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları Yönetmeliği. Tebliğler Dergisi, 2434.
MEB 2006. İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6, 7, 8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Mert Lüle, E. (2009). Türkçenin Sözvarlığı Açısından Eflatun Cem Güneyin Derleyip Yazdığı Masallar. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Mert Lüle, E. (2010a). Etkinliklerle Sözcük Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Mert Lüle, E. (2010b). İlköğretim Türkçe Ders ve Çalışma Kitaplarında Kullanılan Atasözü ve Deyimlere Yönelik Bir Sözvarlığı Çalışması. Türkçe Öğretiminde Güncel Tartışmalar. Ankara: Ankara Üniversitesi TÖMER Yayınları. 113 122.
Nation, P. (2005). Teaching Vocabulary. Asian efl journal, VII, 3, 35-42.
Özbay, M. (2000). Öğretmen Görüşlerine Göre Ankara Merkez İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi. Ankara: Gölge Ofset Matbaacılık.
Özdemir, E. (1990). Edebiyat Bilgileri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Özer, M. (2005). İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Kelime Serveti Bakımından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Pehlivan, A. (2003). Türkçe Ders kitaplarında Sözcük Dağarcığını Geliştirme Sorunu ve Çözüm Yolları. Dil Dergisi. 122, 84-91.
Read, J. (2004). Research in Teaching Vocabulary. Annual Review of Applied Linguistics, 24, 146- 161.
Sönmez, H. (2011). Türkçe Ders Kitabındaki İki Temada Sık Kullanılan Sözcükler ve Bunların Bilişsel Şemaları. Türkçe Öğretimi Üzerine Çalışmalar. (ss. 123- 133). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
Temur, T. (2006). İlköğretim 4 ve 5. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Söz Varlığı Unsurlarının Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Turgut, Ö. (2006). Yabancı Dil Dersinde Pedagojik Uygulama Açısından Sözcük Öğretimi ve Sözcük Dağarcığını Geliştirme Yöntem ve Tekniklerinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Ur, P. (1996). A course in language teaching: Practice Theory. Cambridge:University Press.
Uzdu, F. (2008). Betimleyici Metinlerin Dilsel Özellikleri ve Bu Tür Metinler Yoluyla Sözcük Öğretimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Uzun, L. (1991). Deyimleşme ve Türkçede deyimleşme dereceleri. Dilbilim Araştırmaları. Ankara: Hitit.
Yalçın, S. K. (2005). İlköğretim 1. ve 5. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Sözvarlığı Unsurlarının Eğitsel Açıdan Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yaman, H. ve Gülcan, F. (2009). Sözcük Dağarcığını Zenginleştirme Etkinliği Olarak Deyim Öğretimi: Gösteri Tekniği Uygulaması. SAU Fen- Edebiyat Dergisi, XI, 1, 59- 71.
Yeşil, H. (2000). Çocuk kitaplarındaki atasözü ve deyimlerin önemi. S. Sever (Ed.). I. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu, (ss. 244252). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Yıldız, N. (2008). Muğla İlköğretim Okullarının 1,2,3,4,5. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Kelime ve Kelime Gruplarının Davranış Değişikliği Oluşturmasına Yönelik Katkıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.