Akademik Başarının Okul, Aile ve Öğrenci Özellikleri ile İlişkisinin Çok Düzeyli Yapısal Eşitlik Modellemesi ile İncelenmesi

Bu çalışma ortaokul 6, 7 ve 8. sınıfa devam eden öğrencilerin akademik başarıları ile okul, aile ve öğrenci özellikleri arasındaki ilişkinin çok düzeyli yapısal eşitlik modellemesi ile incelenmesi amacıyla yapılmıştır. 2016-2017 öğretim yılının birinci döneminde Ankara ili Çankaya, Keçiören, Mamak, Altındağ ve Yenimahalle ilçelerinin her birinden seçilen beş resmi ve iki özel okul olmak üzere toplam 35 okulda öğrenim gören 6, 7 ve 8. sınıf öğrencileri örneklemi oluşturmaktadır. Araştırmada verilerin toplanması amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen öğrenci bilgi anketi, Alkan (2015) tarafından geliştirilen Akademik Ortamlarda Olumsuz Değerlendirilme Korkusu Ölçeği ve Türkçe’ye uyarlaması Korkmaz (2002) tarafından yapılan Akademik Risk Alma Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda grupiçi düzeyde sosyoekonomik düzey, olumsuz değerlendirilme korkusu ve akademik risk alma davranışı değişkenlerinin akademik başarıya olan doğrudan etkilerinin manidar olduğu belirlenmiştir. Sosyoekonomik düzey ve akademik risk alma davranışı değişkenlerinin akademik başarı üzerinde pozitif yönde etkisi varken, olumsuz değerlendirilme korkusunun akademik başarı üzerindeki etkisi negatif yöndedir. Sosyoekonomik düzey değişkeni akademik başarıyı doğrudan etkilediği gibi, olumsuz değerlendirilme korkusu ve akademik risk alma davranışı aracılığıyla da etkilemektedir. Gruplararası düzeyde sınıf öğrenci sayısı ve öğretmen başına düşen öğrenci sayısı değişkenlerinin akademik başarıya olan doğrudan etkileri manidardır.

Investigation of Relation Between Academic Achievement And School, Family And Student’s Characteristics With Multilevel Structural Equation Modelling

The aim of this research is to investigate the relationship between the academic achievement of students attending secondary school of grades 6, 7 and 8 and school, family and student characteristics with multilevel structure equation modelling. The sample of this research using the predictive correlational research design is composed of 6, 7 and 8 grades of students who are studying in a total of thirty five schools including five official and two private schools selected from each of the provinces of Ankara which are Çankaya, Keçiören, Mamak, Altındağ and Yenimahalle in the first term of the academic year of 2016-2017. In this research to collect data, the student information questionnaire developed by the researcher, the scale of fear of negative evaluation in the academic environment developed by Alkan (2015) and the academic risk taking scale adapted to Turkish by Korkmaz (2002) were used. As a result of the research, at the within level the direct effects of the socioeconomic level, the fear of negative evaluation and academic risk taking behavior variables were found to be significant on academic achievement. While the effects of socioeconomic level and academic risk-taking behavior variables on academic achievement is positive, the effect of fear of negative evaluation variable on academic achievement is negative. In between level, the direct effects of the classroom size and number of students per teacher have significant direct effect on academic achievement. The effect of both variables on academic achievement is negative.

Keywords:

Academic achievement, multilevel structural equation model, fear of negative evaulation academic risk taking, mediation,

PDF

___

Abuelfadl, M. A. (2015). Anxiety as a predictor of academic achievement of students with learning difficulties. International Journal of Psychology and Behavioral Sciences, 5(4), 169-177.
Acar, M. (2013). Öğrenci başarılarının belirlenmesi sınavında türkçe dersi başarısının öğrenci ve okul özellikleri ile ilişkisinin sıradizinsel lineer model ile analizi (Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden elde edilmiştir. (Tez No. 342470)
Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343-361.
Akkalkan, H. (2009). Ankara ili Çankaya ilçesinde okul büyüklüğünün öğrencilerin akademik başarısı, okula devamı ve disiplini ile ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 324821)
Akyüz, G. (2006). Türkiye’de ve Avrupa birliği ülkelerinde öğretmen ve sınıf niteliklerinin matematik başarısına etkisinin incelenmesi. İlköğretim Online, 5(2), 75-86.
Alivernini, F., and Manganelli, S. (2015). A multilevel structural equation model testing the ınfluences of socioeconomic status and pre-primary education on reading literacy in Italy. Procdeia-Social and Behavioral Sciences. 205, 168- 172.
Alkan, V. (2015). Akademik ortamlarda olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeğinin geliştirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 396164)
Amies, P. L., Gelder, M. G., and Shaw, P. M. (1983). Social fobia: A comparative clinical study. British Journal of Psychiatry, 142, 174-179.
Anıl, D. (2009). Uluslararası öğrenci başarılarını değerlendirme programı (PISA)’nda Türkiye’deki öğrencilerin fen bilimleri başarılarını etkileyen faktörler. Eğitim ve Bilim Dergisi, 34(152), 87–100.
Bauer, D. J. (2003). Estimating multilevel linear models as structural equation models. Journal of Educational and Behavioral Statistics, 28, 135-167.
Bentler, P. M., and Liang, J. (2003). Two-level mean and covariance structures: Maximum likelihood via and em algorithm. S. P. Reise and N. Duan (Eds.), in Multilevel modeling: Methodological advances, issues, and applications (pp. 53-70). Hillsdale, New Jersey, NJ: Erlbaum.
Berberoğlu, G., Çelebi Ö., Özdemir, E., Uysal, E. ve Yayan, B. (2003). Üçüncü uluslararası matematik ve fen çalışmasında Türk öğrencilerin başarı düzeylerini etkileyen etmenler. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2(3), 3-14.
Boozer, M., and Rouse, C. (2001). Intraschool variation in class size: Patterns and implications. Journal of Urban Economics, 50(1), 163–189.
Boyer, T. W. (2006). The development of risk-taking: A multi-perspective review. Developmental Review, 26(3), 291-345.
Boztaş, M. H. ve Sungur, M. Z. (2001). Kaçıngan kişilik bozukluğu. Psikiyatri Dünyası, 5, 71-79.
Boztunç, N. (2010). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı’na (PISA) katılan Türk öğrencilerin 2003 ve 2006 yıllarındaki matematik ve fen bilimleri başarılarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 265304)
Can, S. (2012). Çoklu bağlantısallığın çok düzeyli yapısal eşitlik modellemesi üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 314188)
Chiu, M. M. (2007). Families, economies, cultures, and science achievement in 41 countries: Country-school and student-level analyses. Journal Of Family Psychology, 21(3), 510–519.
Clifford, M. M. (1991). Risk taking, theoretical, empirical, and educational considerations. Educational Psychologist, 26(3 and 4), 263-297.
Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112, 155-159.
Creswell, J. W. (2008). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Upper Saddle River, New Jersey, NJ: Pearson/Merrill Education.
Çakır, E. ve Yaman, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin zihinsel risk alma becerileri ve üst bilişsel farkındalıkları ile akademik başarıları arasındaki ilişki. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi. 1(2), 163-178.
Çelebi, Ö. (2010). PISA 2006 uluslararası öğrenci değerlendirme programında insan kaynakları ve fiziksel kaynakların öğrencilerin fen okuryazarlığına olan etkisinin kültürlerarası karşılaştırılması. (Yayımlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 285726)
Çetin, B., İlhan, M. ve Yılmaz, F. (2014). Olumsuz değerlendirilme korkusu ve akademik risk alma arasındaki ilişkinin kanonik korelasyonla incelenmesi. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 135-158.
Çiftçi, S. (2006). Sosyal bilgiler öğretiminde proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin akademik risk alma düzeylerine, problem çözme becerilerine, erişilerine kalıcılığa ve tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 189321)
Demir, İ. ve Kılıç, S. (2010). Öğrencilerin matematik başarısına etkileyen faktörlerin PISA 2003 kullanılarak incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 44-54.
Demir, T., Karaçetin, G., Eralp-Demir, D., and Uysal, O. (2013). Prevalence and some psychosocial characteristics of social anxiety disorder in an urban population of Turkish children and adolescents. European Psychiatry, 28(1), 64–69.
Denrell, J. (2007). Adaptive learning and risk taking, Psychlogical Review, 114(1), 177-187.
Dordinejad, F. G., and Ahmadabad, R. M. (2014). Examination of the relationship between foreign language classroom anxiety and English achievement among male and female Iranian high school students. International Journal of Language Learning and Applied Linguistics World, 6(4), 446-460.
Durmuş, E. (2008). Yaratıcı drama ile bütünleştirilmiş grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin utangaçlık düzeylerine etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 41(1), 93-114.
Dünya Bankası (2013). Promoting excellence ın Turkey’s schools. World Bank. Retrieved from http://www.worldbank.org/tr.
Ellez, A. M., Gümüş, N. ve Seferov, R. (2009). Coğrafya bölümü öğrencilerinin istatistik dersine yönelik tutumları: Türkiye ve Azerbaycan örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 187-194.
Erden, M. ve Akman, Y. (2011). Gelişim ve öğrenme. Ankara: Arkadaş Yayınevi. Ergün, M. (1992). Eğitim ve toplum-Eğitim sosyolojisine giriş. Ankara: Ocak Yayınları.
Erkan, Z. (2002). Ergenlerin sosyal kaygı düzeyleri, ana-baba tutumları ve ailede görülen risk faktörleri üzerinde bir çalışma (Yayımlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 125289)
Feldman, J.M. (2003). The relationship among college freshmen’s cognitive risk tolerance, academic hardiness, and emotional intelligence and their usefulness in predicting academic outcomes (Unpublished Ph dissertation). Temple University, Philadelphia, Pennsylvania, PA. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/35222264
Gömleksiz, M. N. (2003). İngilizce duyuşsal alana ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 215-226.
Gömleksiz, M. N. ve Yüksel, Y. (2003). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersine ilişkin kaygıları. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 3, 71-81.
Gregg, P., and Machin, S. (1998). Child development and success or failure in the youth labour market (397. July, 1998). Retrieved from http://cep.lse.ac.uk/pubs/download/DP0397.pdf
Güz, H. ve Dilbaz, N. (2003). Sosyal kaygı bozukluğunda cinsiyet farklılıkları. Klinik Psikiyatri Dergisi ,6(1), 32-38.
Halstead, J. M., and Taylor, M. J. (1996). Values in education and education in values. London: The Falmer Press. Retrieved from https://eric.ed.gov/?id=ED393218
Hazır-Bıkmaz, F. (2001). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersindeki başarılarını etkileyen faktörler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 99935)
Heck, R. H. (2001). Multilevel modeling with sem. J. A. Marcoulides and R. E. Schumacker (Eds.), New developmentsm and techniques in structural equation modeling (pp. 89-127). Mahwah, New Jersey, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Heck, R. H., and Thomas, S. L. (2015). An introduction to multilevel modeling techniques (Third edition). New York, NY: Routledge.
Hemmings, B., Grootenboer, P., and Kay, R. (2011). Predicting mathematics achievement: The influence of prior achievement and attitudes. International Journal of Science And Mathematics Education, 9(3), 691-705.
Henriksen, D., and Mishra, P. (2013). Learning from creative teachers. Educational Leadership, 70(5), 15-19.
Horwitz, E. (2001). Language anxiety and achievement. Annual Review of Applied Linguistics, 21, 112-126.
House, D. J. (2002). An investigation of the effects of gender and academic selfefficacy on academic risktaking for adolescent students (Doctoral dissertation). Retrieved from https://shareok.org/bitstream/handle/11244/46831/Thesis2002D-H842i.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Hox, J. J. (2010). Multilevel analysis: Techniques and applications (Second edition). New York, NY: Routledge.
Kalaycı, Ş. (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Kalemoğlu-Varol, Y. ve İmamoğlu, A. F. (2014). Türk ve İngiliz eğitim sistemlerine ilişkin sayısal verilerin karşılaştırılmalı olarak incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 3(1), 406-418.
Kaplan, D., and Elliot, P. R. (1997). A didactic example of multilevel structural equation modeling applicable to the study of organizations. structural equation modeling. A Multidiscipliuary Journal, 4, 1-24.
Karabay, E. (2012). Sosyo-kültürel değişkenlerin PISA fen okuryazarlığını yordama gücünün yıllara göre incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 311756)
Karabulut E. O. ve Bahadır Z. (2013). Ümit milli judo takımının olumsuz değerlendirilmekten korkma ve empatik eğilim düzeylerinin incelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 7(2), 108-115.
Karasakaloğlu N. ve Saracaloğlu A. S. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının Türkçe derslerine yönelik tutumları, akademik benlik tasarımları ile başarıları arasındaki ilişki. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 343-362.
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (Second Edition). New York, NY: Guilford Publications, Inc.
Korkmaz, H. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenmenin yaratıcı düşünme, problem çözme ve akademik risk alma düzeylerine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 113511)
Lemke, M., Calsyn, C., Lippman, L., Jocelyn, C., Kastberg, D., Liu, Y. Y., … , and Bairu, G. (2002). Outcomes of learning: Results from the 2000 program for international student assessment of 15-year-olds in reading, mathematics, and science literacy. Education Statistics Quarterly, 4(1), 59–67.
McNeal Jr., R. B., (1999). Parental involvement as social capital: Diverential evectiveness on science achievement, truancy, and dropping out. Social Forces 78, 117–144.
Muthén, L. and Muthén, B. (1998). Mplus user’s guide (Sixth Edition). Los Angeles, California, CA: Muthén & Muthén.
Noyan, F. (2009). Çok aşamalı yapısal eşitlik modellerinin iş tatmini ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki üzerine bir uygulama. (Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 239956)
Organisation for Economic Co-operation and Development (2012). Equity and quality in education: Supporting disadvantaged students and schools. Paris: OECD Publishing.
Oral, I., ve Mcgivney, E. (2013). Türkiye’de matematik ve fen bilimleri alanlarında öğrenci performansı ve başarının belirleyicileri: TIMSS 2011 analizi. Retrieved from www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2017/03/ERGTIMSS-2011-Analiz-Raporu.pdf
Özer, Y. (2009). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı (PISA) verilerine göre Türk öğrencilerin matematik ve fen bilimleri başarıları ile ilişkili faktörler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 254782)
Özer, Y. ve Anıl, D. (2011). Öğrencilerin fen ve matematik başarılarını etkileyen faktörlerin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 313-324.
Özkan, H. H. (2005). Öğrenme öğretme modelleri açısından modüler öğretim. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 117-128.
Polat, G. (2008). Sosyo-ekonomik değişkenlerin yükseköğretim öğrencilerinin akademik başarısı üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 226456)
Raudenbush, S. W., and Bryk, A. S. (2002). Hierarchical linear models: Applications And Data Analysis Methods. Thousand Oaks, California, CA: Sage Publications, Inc.
Senemoğlu, N. (2009). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: PegemA Akademi.
Solyom, I. L., and B. Solyom, C. (1986) Delineating social phobia. British Journal of Psychiatry, (149), 461-470.
Stapleton, L. M. (2006). Using multilevel structural equation modeling techniques with complex sample data. G. R. Hancock and R. O. Mueller (Eds.), in Structural equation modeling. A second course (pp. 343-383). Greenwich, Connecticut: Information Age Publishing.
Sun, L., and Bradley, K. D. (2011). A multi-level model approach to investigating factors impacting science achievement for secondary school students–PISA Hong Kong sample. International Journal of Science Education, 34, 2107-2125.
Şimşek, G. G., and Noyan, F. (2009). The effect of perceived ınstructional effectiveness on student loyalty: A multilevel structural equation model. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 109-118.
Thompson B. (2000). Ten commandments of structural equation modeling. Grimm LG, Yarnold PR. (Ed.), in Reading and understanding more multivariate statistics (pp. 261–283). Washington, WA: American Psychological Association.
Tok, Ş. (2008). Fen bilgisi dersinde yansıtıcı düşünme etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarılarına ve fen bilgisi dersine yönelik tutumlarına etkisi. İlköğretim Online, 7(3), 557-568.
Usta, G. H. (2014). PISA 2003 ve PISA 2012 matematik okuryazarlığı üzerine uluslararası bir karşılaştırma: Türkiye ve Finlandiya. (Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 370331)
Wigfield, A., and Wentzel, K. (2007). Introduction to motivation at school: Interventions that work. Educational Psychologist, 42, 191–196.
Yıldırım, Ö. (2012). Okuduğunu anlama başarısıyla ilişkili faktörlerin aşamalı doğrusal modellemeyle belirlenmesi: PISA 2009 Hollanda, Kore Ve Türkiye karşılaştırması. (Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir. (Tez No. 311754)
Yokuş, T. (2013). The relationship between the state-trait anxiety levels and academic achievement of music teacher candidates. International Online Journal of Primary Education, 2(1), 25-31.