Ankara Siteler Mobilya Bölgesinin Tasarım OdaklıSorunlarına Bölgesel bir Çözüm Olarak Tasarım Merkezi

Mobilya endüstrisinde faaliyet gösteren firmaların oluşturduğu ekonomik değer Türkiye için oldukça önemlidir. Yapılan bu çalışma,mobilya endüstrisinde yer alan firmaların tasarım odaklı sorunlarına alternatif bir çözüm önerisi getirmeyi amaçlamaktadır.Araştırmanın konusunu Türkiye’nin en köklü mobilya merkezlerinden biri olan Ankara’da yer alan Siteler mobilya üretim bölgesioluşturmaktadır. Çalışma kapsamında, Siteler bölgesinde faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli 344 firmanın yetkililerine yüz yüzeanket uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, firmaların büyük bir çoğunluğunun tasarım faaliyeti içinde bulunmasına rağmen, çokaz firmanın tasarım birimine sahip olduğu ve profesyonel tasarım personeli istihdam ettiği tespit edilmiştir. Katalog, internet veyafuarlarda görülen ürünlerden esinlenilerek yeni tasarım elde etme yoluna giden firmaların da çoğunlukta olduğu saptanmıştır. Sonüç yıl içinde çok fazla yeni ürün piyasaya sunmalarına karşın, firmaların tamamına yakınında, firmaya ait bir patent veya faydalımodel belgesi bulunmadığı; araştırmaya alınan firmaların en az üçte ikisinde, firmaya ait bir tasarım tescil belgesinin de bulunmadığıve tasarım ödülü alınmadığı belirlenmiştir. Tasarım odaklı sorunların yoğun olduğu tespit edilen bölge için araştırmacı tarafından‘tasarım merkezi’ önerisi getirilmiş; firmaların çok büyük bir çoğunluğunun böyle bir çekirdek birime çok ihtiyaç duyduğu dabelirlenmiştir. Tasarım merkezinin hem firmalar özelinde hem de Siteler bölgesi genelindeki birçok faaliyet için katkısının önemliolacağı öngörülmüştür.

A Design Center as a Regional Solution to the Design-Oriented Problems of the Ankara Siteler Furniture Zone

The economic value created by companies operating in the furniture industry is very important for our country. This study aims to offer an alternative solution to the design-oriented problems of these companies. The subject of the research is the Siteler furnitureproduction area in Ankara, which is one of Turkey’s best established furniture areas. In the study, officials of 344 small and medium sized companies operating in the Ankara-Siteler region were surveyed in person. As a result of the research, it was found that althoughthe vast majority of firms are involved in design activities, very few of them have a design department and employ professional designstaff, and that the companies who claimed that they used original designs are actually inspired by the products they have seen incatalogs, internet and fairs. Although companies have introduced numerous new products into the market during the last three years,it has been determined that almost all companies do not have a patent and utility model certificate, and at least two-thirds have notreceived a design award with a design registration certificate. A “design center” proposal was made by the researcher for the regionwhere design-oriented problems were found to be most common, and the vast majority of companies stated that such a core unit wasurgently required. It has been observed that a design center would make a significant contribution both to private companies and toall activities throughout the Siteler region.

PDF

___

Ankara Kalkınma Ajansı (2011). Siteler, mobilya ve Ankara. Ankara Kalkınma Ajansı. https://www.ankaraka.org.tr/ archive/files/yayinlar/siteler-mobilya-ve-ankara-rapor.pdf adresinden erişildi.
Aşkın, A. (2019). Orta ve büyük ölçekli mobilya işletmelerinin inovasyon yeteneklerinin belirlenmesi: Marmara, Ege ve İç Anadolu Bölgesi örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
Barca, M., Aluftekin, N. ve Akdeve, E. (2012). Siteler mobilya ürünlerine ilişkin tüketici algı analizi projesi. Ankara Mobilyacılar Lakeciler Esnaf ve Sanatkarlar Odası. https://www. ankamob.com/?page_id=292 adresinden erişildi.
Bason, C. ve Schneider, A. (2014). Public design in global perspective: Empirical trends. Design for Policiy, 2, 23-40.
Baş, T. (2013). Anket: nasıl hazırlanır?, Nasıl uygulanır?, Nasıl değerlendirilir?. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Binder, T. ve Brandt, E. (2008). The Design: lab as platform in participatory design research, CoDesign Journal, 4(2), 115 – 129.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. (14. Bs.). Ankara: Pegem Akademi.
Cawood, G., Lewis, A., and Raulik, G. (2004). International perspectives on design support for SMEs, Design Management Review, 15(4), 71-76.
Dell’era, C., Verganti, R. (2009). Design-driven laboratories: Organization and strategy of laboratories specialized in the development of radical design-driven innovations. R&D Management, 39(1), 1-20.
Erarslan, C. (2018). Orta ve büyük ölçekli mobilya işletmelerinde sınai mülkiyet hakları konusundaki farkındalığın incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Erdoğanaras, F. ve Öndağ, T. (2018). Yeni teknolojilere dayalı olarak Ankara mobilya sektörünün yeniden yapılandırılması. TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, 3-6 Ekim 2018 içinde (s. 424-444), Ankara: Ankara Üniversitesi.
Eroğlu, F. (2007). Ankara mobilyacılar sitesinde faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli mobilya işletmelerinin analiz ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Gürpınar, K. (2007). Türk mobilya sektörünün rekabet gücü üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
Gürsu, H. (2018). Sahi, inovasyon neden bize bu kadar uzak? Ankara: Dost Yayınevi.
Hobday, M., Boddington, A. ve Grantham, A. (2012). Policies for design and policies for ınnovation: contrasting perspectives and remaining challenges. Technovation, 32(5), 272-281.
Kalkınma Bakanlığı (2015). Mobilya çalışma grubu: Onuncu Kalkınma Planı. T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/ 2018/10/10_MobilyaCalismaGurubuRaporu.pdf adresinden erişildi.
Kristensen, T. ve Lojacono, G. (2002). Commissioning design: evidince from the furniture industry. Technology Analysis & Strategic Management, 14(1), 107-121.
Kumar, R. (2011). Araştırma yöntemleri: yeni başlayanalar için adım adım araştırma rehberi. Ankara: Ege Akademi Yayınları.
Malkoçoğlu, A., Ataseven, F., Yıldırım, İ. ve Yaylı, K. (2015). Türkiye mobilya endüstrisi büyük ölçekli işletmelerinin sorunları ve çözüm önerileri. Selçuk Üniversitesi Teknik Online Dergisi, 1, 729-746.
McGann, M., Blomkamp, E. ve Lewis, J., M. (2018). The rise of public sector innovation labs: experiments in design thinking for policy. Policy Science, 51(3), 249-267.
OECD (2015). Yenilik verilerinin toplanması ve yorumlanması için ilkeler. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu. https://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_ files/BTYPD/kilavuzlar/Oslo_3_TR.pdf adresinden erişildi.
Öztürk, E., S. (2018). Mobilya sektöründeki küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin pazarlama sorunları ve bu sorunlara yönelik çözüm önerisi: Ankara Siteler bölgesi örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Taşpınar, A., T. (2015). Küçük ve orta ölçekli mobilya işletmelerinde tasarımdan üretime geçiş aşamasının incelenmesi (Afyonkarahisar ve Eskişehir illerinde bir uygulama). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
Thorpe, A. ve Rhodes, S. (2018). The public collaboration lab-infrastructuring redundancy with communities – in – place. The Journal of Design, Economics, and Innovation, 4(1), 60 – 74.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (2017). Türkiye Mobilya Ürünleri Meclisi sektör raporu. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği. https://www.tobb.org.tr/Documents/yayinlar/2018/ MobilyaSektorleriMeclisi.PDF adresinden erişildi.
Ünsal, T. (2016). Türkiye’de tasarım destek programlarının yenilik modelleri perspektifinden değerlendirilmesi. Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Megaron Dergisi, 11(1), 150-161.
Üstüner, A., İ. (2010). Ankara’daki mobilya ve dekorasyon işletmelerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Varol, A. (2020). Tasarımda yenilik-yenilikçilik sorunlarının mobilya endüstrisi üzerinden okunması ve bir çözüm önerisi: Ankara mobilya tasarım merkezi. Yayımlanmamış Sanatta Yeterlilik Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.
Von Stamm, B. (1998). Whose design is it? The use of external designers. The Design Journal, 1(1), 41-53.
Yaylı, K. (2014). Türkiye mobilya endüstrisi küçük ve orta ölçekli işletmelerinin yapısal incelenmesi, sorunları ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.