19464

Arykanda antik kentinde madencilik faaliyetleri ve madeni eşya üretimi

Arykanda, doğu Lykia bölgesinde, modern Elmalı – Finike karayolunun 35. km’sinde yer almaktadır. 1971 yılından bu yana yapılan kazılar sırasında kentte çok miktarda madeni buluntu ve madencilik faaliyetlerine ilişkin bulgular saptanmıştır. Bulguların arasında hem madeni eser üretimi ile ilgili aletlerin bulunduğu bir mekan hem de kentin değişik yerlerine dağınık biçimde bulunan madencilik faaliyetinden arta kalan cüruflar mevcuttur. Lykia bölgesi, madencilik faaliyetlerinin durumu konusunda en az bilgiye sahip olduğumuz bölgelerden birisidir. Anadolu’daki madencilik faaliyetleri hakkında bilgi veren antik kaynaklarda Lykia’dan çok az bahsedilmektedir. Bölgedeki üretim konusundaki bilgilerimiz büyük ölçüde kazı buluntularından oluşmaktadır. Arykanda’daki madencilik faaliyetlerinin değerlendirilmesinde öncelikle Lykia bölgesindeki genel durumun incelenmesi ve ardından gerek bu örneklerin incelenmesi ve gerekse maden cüruflarının analizlerinin yapılması yoluna gidilmiştir. Bu yolla elde edilen sonuçlar bu makale kapsamında ele alınacaktır.

The mining activities and the metal production in Arycanda in Lycia

Arycanda lies in eastern Lycia, which is in 35.th km of the modern Elmalı – Finike highway. During the excavations since 1971, there were found so many metal ar tifacts and metal slags especially from the late Roman layers in the city. These finds revealed that there was a specific metal production in Arykanda. This production covers not only the tool production from pure metal, but also includes metal purification process around the city. This metal production industry of Arykanda adds so many important data about the city’s industrial situation and the position of city as a part of Lycia metal industry, about which we have very limited information. In this article the author mentioned the history of mining activities in Lycia and the position of Arycanda with the analyzing the slag remains and the other finds.

PDF

___

Özgen E. (1992). Antalya Museum, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları
Barnett R.D. (1974). “A Silver-Head Vase with Lycian Insciptions” Mansel’e Armağan 1, s.893-903
Bayburtluoğlu C. (1986). “1985 Arykanda Kazısı” VIII. Kazı Sonuçları Toplantısı, s.93-100.
Brandt H. ve Kolb F. (2005). Lycia et Pamphylia: Eine Römische Provinz im Südwesten Kleinasien, s.101.
Dörtlük K. (1988). Elmalı-Bayındır Tümülüsleri Kurtarma Kazısı, 10 Kazı Sonuçları Toplantısı, s.171- 175
Gaitzsch W. (1978). Romische Werkzeuge, Gesellschaft für Vor- und Frühgeschichte in Württemburg und Hohenzollern, s.16 vd.
Humprey J., Oleson J.P. ve Sherwood A.N. (1998)., Greek and Roman Technology: A Sourcebook, dp: 15,16
Işık F. (1988). “Patara 1997”, XX. Kazı Sonuçları Toplantısı, s.159 vdd
Işık F. (1992). “Patara 1990” 13. Kazı Sonuçları Toplantısı, s.253-258
Kaptan E. (1990). “Türkiye Madencilik Tarihine Ait Buluntular” Maden Tetkik ve Arama Dergisi 111, s.175-186
Kaptan E. (1993). “Kelenderis 1992 Kazısına Ait Maden Cürufları” IX. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, s. 185-193
Ketin İ. (1982). Genel Jeoloji, s.191
Kuban Z. (1993). “Eisenfunde aus Arykanda”, II. Internationalen Lykien-Symposium
Kucha H., Waelkens M., Viane M. ve Laduraon D. (1995). “Geochemistry and Phase Equilibria As Tracers of the Technology of Iron (Steel) Making at Sagalassos During The Roman Period”, Sagalassos III: Report on the Fourth Excavaton Campaign 1993
Manning W.H. (1985). Catalogue of the Romano-British Iron Tools, Fittings and Weapons in the British Museum, s.3 vd.
MTA (1980). Türkiye Maden Envanteri, Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü
Oransay, A. (2006). Arykanda Antik kentinde 1971- 2002 Kazı Sezonlarında Ele Geçen madeni Buluntular ve Madencilik Faaliyetleri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Anabilim Dalı’na Sunulmuş Yayınlanmamış Doktora Tezi
Strong D.E. (1966). Greek and Roman Gold and Silver Plate
Şişmanoğlu S. ve Sperl G. (1992). “Limyra ve Çevresinde Bulunan Cüruflar Üzerine İncelemeler”. Arkeometri Sonuçları Toplantısı. 8, s.403
Şişmanoğlu S. ve Sperl G. (1993). “Likya Bölgesinde Arkeometalurjik Araştırmalar. “Arkeometri Sonuçları Toplantısı. 9, s.138-140
Tek A.T. (2001). “Prismatic Glass Bottles with Greek Insciptions from Arycanda in Lycia” Annales du 15e Congrés de l’Association Internatonale pour l’Histoire du Verre, s.83 no.3-4
Tek A.T. (2005). “The Coins of Gordianus III found at Arykanda. Evidence for an Earthquake Relief Fund in Lycia?” XIII Congreso Internacional de Numismatica, Madrid 2003 Actas Vol. 1, s.951
Vickers M. ve Gill D. (1990). “Reflected Glory: Pottery and Precious Metal in Classical Greece” JdI 105,
Waldbaum J.C. (1983). Metalwork From Sardis: The Finds Through 1974, s.8
Warner J.L. (2004). Elmalı-Karatas II: The Early Bronze Age Village of Karatas Zimmer G. (1982). Römische Berufdarstellungen