Konya koşullarında geliştirilmiş atdişi mısır hatlarının bazı agro-morfolojik ve fizyolojik özelliklerinin korelasyonu
Tarla denemesi 2013 yılı yetiştirme sezonunda Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde yürütülmüştür. Denemede 31 adet atdişi mısır hattına ait tohumluklar kullanılmış, genotiplerin her birinde toplamda 12 adet agro-morfolojik ve fizyolojik özellik incelenmiştir. Bu karakterlerin birbirleri ile olan tüm korelasyon kombinasyonları hesaplanmıştır. Korelasyon analizi sonuçlarına göre ilk koçan yüksekliği × fotosentetik verim (0.64**) ve yaprak alanı × yaprak dikliği (0.57**) özellikleri arasında çok önemli korelasyonlar belirlenirken yaprak dikliği × ilk koçan yüksekliği (0.32*), yaprak sayısı × ilk koçan yüksekliği (0.32*), yaprak alanı × fotosentetik verim (0.29*), yaprak alanı × malondialdehit (- 0.28*) ve yaprak alanı × klorofil miktarı (0.26*) özellikleri arasında önemli ve anlamlı ikili ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmada aralarında önemli korelasyonların belirlendiği karakterlerin birisinden yola çıkarak diğerleri ile ilgili bilgilere ulaşılabileceği, dolayısıyla daha az zaman, işgücü ve emek ile daha fazla veri üretilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Correlation of some of agro - morphological and physiological traits in maize inbred lines developed in Konya conditions
The trial was conducted at Research and Application area of Selcuk University Agriculture Faculty during 2013 growing season. The seeds of 31 dent corn lines were used as materials and 12 agro – morphological and physiological traits were investigated. All correlation combinations among the traits were calculated. According to the results very significant correlations were detected among first ear height × photosynthetic efficiency (0.64**), leaf area × leaf angle (0.57**), and significant correlations among leaf area × first ear height (0.32*), leaf number × first ear height (0.32*), leaf area × photosynthetic efficiency (0.29*), leaf area × malondialdehyde (0.28*) and leaf area × chlorophyll content (0.26*) traits. According to the results of the study it was observed that one of the characters with significant correlations can give knowledge to researchers about other correlated properties so more information can be produced with lower time and labour.
___
- Al-Ghamdi, A., 2009. Evaluation of oxidative stres
tolerance in two wheat (Triticum aestivum L.)
cultivars in response to drought. International
Journal of Agriculture and Biology 1: 7-12.
- Ayrancı, R., Sade, B., 2004. Konya ekolojik şartlarında
yetiştirilebilecek atdişi melez mısır (Zea mays L.
indentata Sturt.) çeşitlerinin belirlenmesi. Bitkisel
Araştırma Dergisi, 2: 6-14.
- Bates, L. S., Waldren, R. P., Tear, I. D., 1973. Rapid
determination of free proline for water stress studies.
Plant and Soil, 39: 205-207.
- Bayramoğlu, Z., Bozdemir, M., 2018. Türkiye’ de
üretilen mısırın ekonomik gelişim seyri. Türk Tarım
Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(8): 1092-1100.
- Cömertpay, G., 2008. Yerel mısır populasyonlarının
morfolojik ve DNA moleküler işaretleyicilerinden
SSR tekniği ile karakterizasyonu. Doktora Tezi.
Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 118s,
Adana.
- Elmalı, H., Soylu, S., 2008. Melez atdişi mısırda farklı
taban gübresi çeşitlerinin tane verimi, verim
unsurları ve kalite üzerine etkileri. Selçuk Tarım ve
Gıda Bilimleri Dergisi, 22(44): 104-112.
- Erdal, Ş., 2016. Mısırda normal ve kuraklık stresi
koşullarında tane verimi ile ilişkili seleksiyon
kriterlerinin belirlenmesi. Derim, 33(1): 131-143.
doi:10.16882/derim.2016.92026
- Kızılgeçi, F., Albayrak, Ö., 2016. Relationships of grain
yield and some quality parameters with
physiological parameters in some triticale advanced
lines. In: International Engineering, Science and
Education Conference, Cilt 1, 1-3, Diyarbakır.
- Konuşkan, Ö., 2006. At dişi mısırda (Zea mays
indentata Sturt.) diallel melez analizleri ile bazı
tarımsal ve tane kalite özelliklerinin kalıtımı üzerine
araştırmalar. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi
Fen Bilimleri Enstitüsü, 205s, Adana.
- Madhava Rao, K.V., Sresty, T.V.S., 2000. Antioxidative
parameters in the seedlings of pigeonpea (Cajanus
cajan L. Millspaugh) in response to Zn and Ni
stresses. Plant Science, 157: 113-128.
- Musila, R.N., Diallo, A.O., Makumbi, D., Njoroge, K.,
2010. Combining ability of early-maturing quality
protein maize inbred lines adapted to eastern Africa.
Field Crops Research, 119: 231-237. doi:
10.1016/j.fcr.2010.07.009
- Öktem, A., Çölkesen, M. 1997. Harran ovası ikinci ürün
koşullarına uygun erkenci mısır (Zea mays L.)
genotiplerinn ve incelenenen özellikler arası
ilişkilerin belirlenmesi üzerine araştırmalar.
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve
Mühendislik Dergisi, 1: 131-143.
- Özdemir, E., 2012. Ekmeklik buğday (Triticum
aestivum L.)' da priming uygulamalarının fizyolojik
parametreler üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi.
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 112 s.,
Konya.
- Petersen, R.G., 1994. Agricultural field experiments
design and analysis, Taylor & Francis Group, 403
pp., USA.
- Sade, B., Soylu, S., Palta, Ç., 2005. Melez mısır
çeşitlerinde tane verimi ve verim unsurları
arasındaki ilişkilerin korelasyon, path ve faktör
analizi yöntemleri ile değerlendirilmesi. Türkiye VI.
Tarla Bitkileri Kongresi, 989-994, Erzurum.
- Sade, B., Soylu, S., Yetim, E., 2011. Drought and
oxidaitive stress. African Journal of Biotechnology,
10 (54): 11102-11109. doi: I: 10.5897/AJB11.1564
Şeflek, A., 2010. Dallı darı (Panicum virgatum L.)
çeşitlerinin verim, bazı morfolojik, fenolojik ve
fizyolojik özelliklerinin tespiti. Yüksek Lisans Tezi.
S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 87s, Konya.
- Temiz, M., G., 2004. Pamukta (Gossypium ssp.) çoklu
dizi (Line × Tester) melezlerinde, tarımsal ve
teknolojik özelliklerin kalıtımı üzerinde bir
araştırma. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü, 110s, Adana.
- Tezel, M., 2007. Mısırda (Zea mays L.) verim ve verim
unsurları için kalıtım parametrelerinin belirlenmesi.
Yüksek Lisans Tezi. S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,
128s, Konya.