Doğu Akdeniz Bölgesinde zeytin ve zeytinyağı pazarlama organizasyonun etkinliğinin değerlendirilmesi
Türkiye’de 2000-2015 yılları arasında zeytin üretimi ve bununla beraber zeytinyağı üretiminde önemli artış gözlenmiştir. Bu artışların en fazla olduğu bölgelerden birisi Doğu Akdeniz Bölgesi olmuştur. Bu çalışmanın amacı Doğu Akdeniz Bölgesi’nde zeytin ve zeytinyağı pazarlama organizasyonlarının etkinliğinin değerlendirilmesi ve belirlenen yetersizlikler için çözüm önerileri getirilmesidir. Çalışma sonucunda zeytinyağı pazarlama hizmetlerinden özellikle işleme hizmetinde eksiklikler olduğu belirlenmiştir. Kooperatifleşme, markalaşma, hedef pazarların belirlenmesi ve kalitenin artırılması yönünde yapılacak çalışmalar bölgede zeytincilik sektörünün geliştirilmesine önemli katkılarda bulunacaktır.
Evaluation of efficiency of olive and olive oil marketing organisation in Eastern Mediterranean Region
Recently, olive oil and table olive consumption has increased as result of increasing population, healthy diet conscious and tendency for more local food products. During the period between 2000-2015 in Turkey, olive production, olive oil and table olive production has increased significantly. Eastern Mediterranean Region was one of the regions with the highest increases. The aim of the study is to evaluate efficiency of olive, olive oil and table olive marketing organization and present suggestions for insufficiencies defined. As result, especially processing service had crucial problems in all olive oil and table olive marketing services. To contribute in olive sector, Cooperatives, branding, determining of target markets and increasing the quality should be supported and improved.
___
- Çiçek, A., Erkan, O., 1996. Tarım Ekonomisinde
Araştırma
ve
Örnekleme
Yöntemleri,
Gaziosmanpasa Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Yayınları No:12, Tokat. 118s.
- Emeksiz, F., 1994. Adana İlinde Yerfıstığı Pazarlama
Organizasyonu ve Etkinliğinin Değerlendirilmesi,
Ç.Ü.Z.F. Dergisi, 9(1): 195-210.
- Erbaş, E. T., Artukoğlu, M., 2017. Zeytin İşleyen ve
Pazarlayan Firmaların Markalaşma Eğilimlerinin
Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi
Ziraat Fakültesi Dergisi, 2017, 54 (2):177-185.
- Ergin, G., 2006. Ulusal Tarım Politikamız ve Zeytin-
Zeytinyağı Politikamız Nasıl Olmalı? Ulusal Zeytin
ve Zeytinyağı Sempozyumu ve Sergisi. 15-17 Eylül.
İzmir. s. 11-18.
- Fafchamps, M., Gabre-M. E., Mınten, B., 2004.
Increasing Returns and Market Efficiency in
Agricultural Trade. Journal of Development
Economics. Vol. 78(2): 406-442.
- FAO, 2018. Food and Agriculture Organization of the
United Nations. (www.fao.org)
- GTB, 2016. 2015 Yılı Zeytin ve Zeytinyağı Raporu.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Kooperatifçilik Genel
Müdürlüğü.
- Günden, C., Türkekul, B., Miran, B., Abay, C., 2010.
The Turkish Olive Oil Sector’s Priorities Related To
The Factors Affecting Domestic And International Competition. African Journal of Agricultural
Research. 5(10): s.955-961.
- İnan, İ. H., 2006. Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği,
Güncellenmiş 7. Baskı, Avcı Ofset, İstanbul.
- IOOC, 2018. International Olive Oil Counsil
(www.internationaloliveoil.org).
- Işıklı, E., Angın, N., Konak, K., Olgun, A., Gürer, O.,
Saner, G., 1988. Küçük Menderes Havzasındaki
Önemli Tarımsal Ürünlerin Pazarlama Sistemi,
Tarımsal Sanayinin Durumu ve Pazarlama Sorunları.
Ege Üniversitesi Rektörlüğü Araştırma Fonu, 005
No’lu Proje Raporu.
- Kayahan, M., Tekin, A., 2006. Zeytinyağı Üretim
Teknolojisi. TMMOB Gıda Mühendisleri Odası.
Kitaplar Serisi :15 Ankara. 198s.
- Keçeli, T., 2008. Zeytinyağının Depolanması ve
Ambalajlanmasının Yağ Kalitesine Etkileri. Türkiye
10. Gıda Kongresi. 21-23 Mayıs, Erzurum. 625-628.
- Koç, A.A., Tunalıoglu, R., Karahocagil, P., 2004. Olive
and Olive Oil Sector in Turkey: Market Structure
and the Role of Agricultural Cooperatives, 5th
International Symposium on Olive Growing, 27
Eylül - 2 Ekim. Izmir.
- Konak, K., Armağan, M., Tan, M., 1998. Aydın İlinde
Zeytin ve Zeytinyağı Üretim ve Pazarlaması. Ege
Bölgesi 1. Tarım Kongresi. Aydın. s.608-615.
- Ligvani, M. T., Artukoğlu, M., 2015. Sofralık Zeytin
Üretimi, Pazarlaması, Sorunlar ve Çözüm Önerileri:
Akhisar İlçesi Örneği. Ege Üniversitesi Ziraat
Fakültesi Dergisi., 2015, 52 (2):131-139.
- Olgun, A., 1988. Uygulanmakta Olan Destekleme
Politikasının Türkiye’de Ve Özellikle Ege
Bölgesinde Zeytin Ve Zeytinyağı Ekonomisindeki
Çeşitli Etkileri Üzerinde Bir Araştırma. Ege
Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım
Ekonomisi Anabilim Dalı. Doktora Tezi. 267s.
- Olgun, A., Artukoğlu, M. M., Adanacıoğlu, H., 2008.
Konvansiyonel Zeytin Üreticilerinin Organik
Üretimine Geçme Konusundaki Eğilimleri Üzerine
Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Dergisi, 45(2):95-101.
- Özkaya, M. T., Eken, Ş., Ulaş, M., Tan, M., Danacı, A.,
İnan. N., Tibet, Ü., 2010. Türkiye Zeytinciliğinin
Sorunları ve Çözüm Önerileri. Türkiye Ziraat
Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, 11-15 Ocak.
Ankara.
- TOB, 2009. Tarım ve Orman Bakanlığı. Adana İl Tarım
Müdürlüğü kayıtları.
- TOB, 2016. Türkiye Zeytincilik Sektör Raporu. Tarım
ve Orman Bakanlığı, Zeytincilik Araştırma Enstitüsü
Müdürlüğü.
- TÜİK,
2011.
Türkiye
İstatistik
Kurumu.
www.tuik.gov.tr.
- TÜİK,
2018.
Türkiye
İstatistik
Kurumu.
www.tuik.gov.tr.
- Tunalıoğlu, R., 2006. Dünya Zeytinyağı Tüketimindeki
Gelişmelerin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Sempozyumu ve
Sergisi. 15-17 Eylül. İzmir. s. 517-528.
- Tunalıoğlu, R., 2009. Türkiye’de Zeytincilik ve
Pazarlama Politikaları: 2000-2010. Tarım 2015
Zeytin ve Zeytinyağı Sempozyumu. 29 Mayıs.
İzmir. s.143-154.
- Tunalıoğlu, R., Gökçe, O., 2002. Ege Bölgesinde
Optimal Zeytin Yayılış Alanlarının Tespitine
Yönelik Bir Araştırma. Tarım Ekonomisi Araştırma
Enstitüsü. Ankara. 59s.
- Tunalıoğlu, R., Özdoğan, Y.G., 2008. New Approaches
And Changes In Olive Oil Marketing in Turkey, VI.
International Symposium on Olive Growing.12
Ekim. Colegio/Portekiz.
- Türkekul, B., Günden, C., Abay, C., Miran, B., 2007. A
Market Share Analysis of Virgin Olive Oil Producer
Countries with Special Respect to Competitiveness.
European Association of Agricultural Economists,
103. Seminar, April 23-25, Barcelona, Spain.
- Uruc, H., 2010. Türkiye’de Zeytin Ve Zeytinyağı’nın
Ekonometrik Analizi. Namık Kemal Üniversitesi,
Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tarım
Ekonomisi Anabilim Dalı. Tekirdağ. Yüksek Lisans
Tezi. 40s.