Ayva (Cydonia vulgaris L.) yapraklarının bitkisel boyacılıkta değerlendirilmesi

Bu araştırmada ayva bitkisinin yaprakları kullanılarak mordanlı ve mordansız olmak üzere toplam 21 adet boyama yapılmıştır. Mordan oranları yün halı ipliğine göre % 3 ve % 5 olarak belirlenmiştir. Elde edilen renklerin ışık, sürtünme ve su damlası haslıkları saptanmıştır. Genelde somon ve gül kurusu olarak belirlenen renklerin ışık haslık değerleri 3 ile 6, sürtünme haslık değerleri 1-2 ile 3-4, su damlası haslığı, yaş 3-4 ile 5, kuru ise 5 olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Cydonia oblonga, renk, boyama (tekstil), boyalar, haslık, ışık, ayva

Using of quince leaves (Cydonia vulgaris L.) in natural dyeing

In this research totaly 21 dyeing with mordant and without mordant were studied by using leaves of quince plant. Mordant amount was determined at the ratio 3 % and 5 % according to wool Fastnesses to light, abrasion, and water drop of the colours which were obtained from leaves of quince plant were studied. These colours were determined generally somon and dried rose and the colour fastness to light of this plant were found 3-6 to abrasion 1-2 and 3-4, to wet water drop 3-4 and 5, dry water drop 5.

Keywords:

Cydonia oblonga, colour, dyeing, dyes, fastness, light, quinces,

PDF

___

Anonim, 1970. DİN 5033 Farbmesung Begriffe der Farbmetrik Deutschland.
Anonim, 1978a. Boyalı ya da baskılı tekstil mamülleri için renk haslığı deney metodlan - Sürtünmeye Karşı Renk Haslığı Tayini. TSE Yayınlan. TS 717/Mart 1978, Ankara.
Anonim. 1978b. Boyalı ya da baskılı tekstil mamülleri için renk haslığı deney met odları - Su Damlasına Karşı Renk Haslığı Tayini. Türk Standartları Enstitüsü Yayınlan. TS 399/Mart 1978, Ankara.
Anonim. 1984a. Boyalı ve baskılı tekstil mamülleri için renk haslığı deney metodlan - Gün Işığına Karşı Renk Haslığı Tayini Metodu. TSE Yayınlan. TS 867/Ekim 1983, Ankara.
Anonim. 1984b. Tekstil mamullerinin renk haslığı tayinlerinde lekelenmenin ve solmanın değerlendirilmesi için gri skalalarm kullanma metodlan. TSE Yayınlan. TS 423/Mart 1978, Ankara.
Anonim. 1991. Bitkilerden elde edilen boyalarla yün liflerinin boyanması T C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Küçük Sanatlar Sanayi Bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlüğü. Ankara.
Arlı, M. 1984. Doğal boyalarla boyama yöntemleri üzerinde düşünceler. 2. Ulusal El Sanatlan Sempozyumu Bildirileri, s. 15-25. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yay. No: 19, İzmir.
Baytop, T. 1984. Türkiye'de bitkiler ile tedavi. İstanbul Üniversitesi Yayınlan No. 3255 Eczacılık Fakültesi Yay. No: 40. Saral Matbaacılık. İstanbul.
Baytop, T. 1963. Türkiye'nin tıbbi ve zehirli bitküeri. İstanbul Üniversitesi Yayınlan: 1039 Tıp Fakültesi Yay. No: 59 İsmail Akgün Matbaası. İstanbul,
Etikan, S., N. Kayabaşı ve S. Kızıl. 2000. Kekik (Thymus sp.) bitkisinden elde edilen renkler ve bu renklerin bazı haslıkları üzerinde bir araştırma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi. 6 (2) s. 35-37.
Harmancıoğlu, M. 1955. Türkiye'de bulunan önemli bitki boyalanndan elde olunan renklerin çeşitli müessirlere karşı yün üzerinde haslık dereceleri. Ankara Üniversitesi Yay. No: 77/41. A. Ü. Basımevi. Ankara.
Kayabaşı, N. 1995. Cehri (Rhamnus Petiolaris)'den elde edilen renkler ve bunlann yün halı iplikleri üzerindeki haslık dereceleri üzerinde bir araştırma. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi (Basılmamış).
Özbek, S. 1978. özel meyvecilik (Kışın yaprağını döken meyve türleri). Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yay. No: 128. Ders Kitabı No: 11. A.Ü. Basımevi. Ankara.