İlkel Toplumlardan Günümüze İnsan-Doğa İlişkileri Bağlamında Çevre Sorunları Üzerine Bir Değerlendirme

Tarih boyunca insanlık kendini doğanın bir parçası olarak görmüş ve parçası olduğu doğayı süreklidenetim atına almayı arzulamıştır. Avcı toplayıcı toplum aşamasında doğa ile kurduğu ilişkikarşılıklı ve eşitlik temeline dayanırken, tarım toplumlarıyla birlikte bu denklem doğa aleyhinebozulmaya başlamış, sanayi toplumlarına gelindiğinde tek yönlü olarak doğanın sömürüsü halinialmış, insanoğlu doğanın yer altı ve yer üstü zenginliklerini rahatı için cömertçe kullanmayabaşlamıştır. Sanayi devrimi sonrasında, teknolojik gelişme ve sanayileşme toplumların gelişmişlikdüzeylerini belirlerken, hızla artan nüfus ile birlikte gözlenen kentleşme süreci çevre sorunlarınıngiderek büyümesinde en önemli paya sahip olmuştur. Birleşmiş Milletler’in belirlemelerinegöre, günümüz dünyasında aşırı yoksulluk, eşitsizlik ve adaletsizlikler kadar dünya toplumlarınıetkileyen en önemli sorunlar yumağı çevre konusundadır ve acilen çözüm beklemektedir. İçindebulunduğumuz yüzyılda çevre sorunları küresel boyutta insanlığın geleceğini tehdit etmeyebaşlamıştır. Sorunların küresel ağırlığı kadar, çözümü de küresel çabaları zorunlu kılmakta vetüm dünya uluslarına bu konuda sorumluluklar düşmektedir.Bu çalışma, toplumların tarihsel evriminde ortaya çıkan küresel çevre sorunlarını ve çözümyollarını bu çerçevede değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

___

  • Akdur, R. (2005). Avrupa Birliği ve Türkiye’de Çevre Koruma Politikaları. Ankara: Ankara Üniversitesi Avrupa Topluluğu Araştırma ve Uygulama Merkezi.
  • Andersen, I. (2017). https://www.iucn.org/news/secretariat/201706/iucn-director-generalsstatement- world-environment-day (Erişim Tarihi: 13.07.2017).
  • Aygün, B. (2007). Küresel ve Yerel Çevre Sorunlarının Risk Olarak Algılanması Üzerine Bir Araştırma, Çevre ve Politika,(Edit: A. Mengi). Ankara: İmge Yayınevi.
  • Baykal H. Baykal T (2008) Küreselleşen Dünyada Çevre Sorunları, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (9), 1-17.
  • Beck, M.J. (1990). Çevre ve Üçüncü Dünya. (Çev: Canatan, K.). İstanbul: Endülüs Yayınevi.
  • Birleşmiş Milletler Türkiye, http://www.un.org.tr, (Erişim Tarihi: 14.04.2017).