Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinin Coğrafya İçerikli Ünitelerine İlişkin Görüşleri (Ankara İli Örneği)

Bu çalışmanın amacı ilköğretimin II. kademesinde 2005'te uygulanmaya başlanan Sosyal Bilgiler Programının 5. sınıf coğrafya içerikli ünitelerine ilişkin Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin görüşlerini almak, incelemek ve analiz etmektir. Araştırmanın evrenini Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Ankara ili merkez ilçelerinde bulunan ilköğretim okullarında görev yapan Sosyal Bilgiler öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi tesadüfi atama yöntemiyle belirlenmiş, elde edilen veriler, SPSS 13.0 istatistik programı yardımıyla frekans, yüzde, analizi kullanılarak incelenmiştir. Araştırma sonuçlarının analizine göre, programda coğrafya içerikli konulara yeterli payın ayrıldığı, coğrafya içerikli konuların kendi içinde bütünlük gösterdiği, coğrafya kapsamlı ünitelerde içeriğin, öğrencide merak uyandırabilecek nitelikte olduğu, programda yer alan coğrafya içerikli kazanımların aralarında tutarlı, sonrakinin oluşumuna destek dizilimine kısmen sahip olduğu ortaya çıkmıştır. 5. sınıf Sosyal Bilgiler dersinin coğrafya içerikli ünitelerinden, "Bölgemizi Tanıyalım" ünitesinde "İklim ve İnsan Faaliyetleri" konusunun yeterli seviyede verildiği, "Ülkemizde Afetler" konusunun içeriğinin öğrencilerde farkındalık oluşturmaya yeterli olduğu, "Ürettiklerimiz" ünitesinde yer alan "İnsan ve Ekonomi" konusunun öğrencilerde farkındalık oluşturduğu belirtilmiştir. 5. sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programı coğrafya içerikli konularında yaşanan öğrenim sürecinde, öğrenci merkezli eğitim ile materyal kullanımı ve kılavuz kitaptan yapılan etkinlikler dersin görselliğini arttırsa da zaman zaman geleneksel yöntemlere dönüldüğü ortaya çıkmıştır

Social Studies Teachers' Views on Geography Containing Units of 5th Grade Social Studies Lessons (Example of Province of Ankara)

The objective of this study is to monitor, analyze and take the views of Social Studies Teachers on Social Studies Programs which have been put into secondary school curriculum in 2005 and its effect on 5th Grades lessons containing subjects about Geography. According to analysis of the study, it has been observed that sufficient amount of Geography subjects are allocated in the program, there is integrity, the content of the units dealing with Geography are capable of evoking interest in students, acquisitions about Geography subjects in the Program are consistent with each other and partly support the subsequent unit ahead. In Social Studies Lessons of 5th grades in which the units include subjects about Geography, climate and human activities subject in 'Lets get to know our region' unit is sufficiently explained, the content of 'Natural disasters in Turkey' unit can adequately create an awareness in students, 'Human beings and economy' subject in 'Our Products' unit builds awareness among students. It has been revealed that, in subjects about geography in Social Studies Lesson of 5th grades, although applying student centered education and relevant material and doing activities taken from the guide book enhance the visuality, traditional methods are also utilized

PDF

___

Ata B. (2006). "Sosyal Bilgiler Öğretim Programı". Ed. Cemil Öztürk. Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (2006) 71-83. Ankara.
Atalay İ. (1994). Genel Fiziki Coğrafya. İzmir 1994.
Barth J. L. & Demirtaş A. (1997). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara 1997.
Çepni O. (2011). Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Yer Alan Coğrafya Kavramlarına İlişkin Öğrenci Algılarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2011.
Doğanay H. (1989). "Coğrafya ve Liselerimizde Coğrafya Öğretim Programları". Coğrafya Araştırmaları (Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Coğrafya Bilim ve Uygulama Kolu Yayını) IX/1 (1989) 24.
Doğanay H. & Sever R. (2011). Genel ve Fiziki Coğrafya. Ankara 2011.
Efe R. (1996). "Coğrafyada Yeni Yaklaşımlar, Coğrafya Eğitiminde Çağdaş Metod ve Teknikler". Marmara Coğrafya Dergisi 1 (1996) 135-149.
Gelen İ. (2002). "Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Derslerinde Düşünme Becerilerini Kazandırma Yeterliliklerinin Değerlendirilmesi". Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 10 (2002) 100-117.
Gençtürk E. (2009). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Coğrafya Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2009.
Kahriman M. (2008). 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Programının Coğrafya İçerikli Ünitelerine İlişkin Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 2008.
Karabağ S. (1998). "Coğrafya Öğretiminde Anahtar Sorular ve Kavramlar". Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 18/2 (1998) 25-41.
Kocalar A. O. & Demirkaya H. (2014). "Coğrafya Öğrenmek Niçin Önemlidir? Lise Öğrencilerinin Algıları". Doğu Coğrafya Dergisi 32 (2014) 123-144.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2005). Sosyal Bilgiler 4.-5. Sınıf Programı. Ankara 2005.
Özdal H. (2007). İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Programında Yer Alan Türkiye'miz Ünitesinin
Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya 2007.
Özdemir D. (2006). Sosyal Bilgiler Dersinin Düşünme Becerilerini Kazandırma Düzeylerine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir 2006.
Sagay N. (2007). İlköğretim II. Kademe Sosyal Bilgiler Derslerinde Coğrafya Konularının Öğretimi:
Problem ve Öneriler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon 2007.
Sağlam H. İ. (2006). Türkiye'deki Davranışçı ve Yapılandırmacı Sosyal Bilgiler Öğretim Uygulamalarının Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 2006.
Şahin K. (2003). "İlk ve Ortaöğretimde Coğrafya Müfredat Programlarının Geliştirilmesi". Kastamonu Eğitim Dergisi 11/1 (2003) 81-92.
Taşlı İ. (1997). Öğrenci Merkezli Yöntemlerle Coğrafya Öğretimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 1997.
Tay B. (2004). "Sosyal Bilgiler Dersinde Anlamlandırma Stratejilerinin Yeri ve Önemi". Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 5/2 (2004) 1-12.
Urçar A. (2011). Altıncı Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabında Yer Alan Coğrafya Konularının Öğretim Sürecine Yönelik Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi (Erzurum İli Aşkale İlçesi Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum 2011.
Yıldırım A. (2006). Yeni İlköğretim Programına Göre Hazırlanmış Hayat Bilgisi Ders Kitaplarına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi (Elazığ İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ 2006.