İklim Değişikliğinin Önlenmesine Yönelik Umut Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması

Bu çalışmada, Li ve Monroe (2018) tarafından geliştirilen İklim Değişikliğinin Önlenmesine Yönelik Umut Ölçeği’nin (İDÖUÖ) Türkçeye uyarlanması amaçlanmıştır. Araştırma, 453 üniversite öğrencisinden oluşan üç ayrı çalışma grubu üzerinde yürütülmüştür. Dilsel eşdeğerlik çalışmasında ölçeğin Türkçe ve İngilizce formundan alınan puanlar arasında pozitif yönlü yüksek korelasyonlar saptanmıştır. İDÖUÖ’nün Türkçe formunun yapı geçerliği açımlayıcı faktör analizi (AFA) ile birinci ve ikinci düzey doğrulayıcı faktör analizi (DFA) uygulanarak test edilmiştir. AFA’da ölçeğin üç boyutlu orijinal formuyla örtüşen ve toplam varyansın %51.37’sini açıklayan bir yapı elde edilmiştir. Birinci düzey DFA’da ölçeğin orijinal formundaki üç boyutlu yapının Türk kültürü için de geçerli olduğu belirlenmiştir. İkinci düzey DFA sonucunda ise iklim değişikliğinin önlenmesine yönelik umudun; bireysel alandaki isteklilik ve çözüm yolları bulma inancı, toplumsal alandaki isteklilik ve çözüm yolları bulma inancı ile isteksizlik ve çözüm yolu bulmada inançsızlık boyutlarıyla ölçülebileceği tespit edilmiştir. İDÖUÖ ile toplanan ölçümlerin güvenirliğini incelemek için Cronbach alfa ve bileşik güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. Alt ölçeklerdeki madde sayıları dikkate alındığında, hesaplanan güvenirlik değerlerinin ölçümlerin güvenirliğine kanıt oluşturabileceği sonucuna varılmıştır. Madde analizi sonuçları, madde korelasyonlarının İDÖUÖ’deki tüm maddeler için .30 eşik değerini aştığını göstermiştir. Araştırmaya ilişkin bu sonuçlar, ölçeğin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir ölçümler ürettiğini yansıtmaktadır.

CLIMATE CHANGE HOPE SCALE: A STUDY OF ADAPTATION TO TURKISH

In this study, it was aimed to adapt the Climate Change Hope Scale (CCHS) developed by Li and Monroe (2018) to Turkish. The research was carried out on three separate study groups consisting of 453 university students. In the linguistic equivalence study, high positive correlations were found between the scores obtained from the Turkish and English forms of the scale. The construct validity of the Turkish form of CCHS was tested by using exploratory factor analysis (EFA) and first and second order confirmatory factor analysis (CFA). In the EFA, a structure that coincides with the original three-dimensional form of the scale and explaining 51.37% of the total variance was obtained. In the first-order CFA, it was determined that the threedimensional structure in the original form of the scale is also valid for Turkish culture. As a result of the secondorder CFA, it was ascertained that the hope of preventing climate change can be measured with Personal-sphere will and way, Collective-sphere will and way and Lack of will and way dimensions. Cronbach alpha and composite reliability coefficients were calculated to examine the reliability of the measures collected with CCHS. Considering the number of items in the subscales, it was concluded that the calculated reliability values may provide evidence for the reliability of the measures. The item analysis results revealed that item correlations exceeded the threshold value of .30 for all items in CCHS. These results reflect the Turkish form of the scale produces valid and reliable measures.

PDF

___

Aksu, G., Eser, M. T., & Güzeller, C. (2017). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile yapısal eşitlik modeli uygulamaları. Ankara: Detay.
Atabay, S., Karasu, M. & Koca, C. (2014). İklim değişikliği ve geleceğimiz. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
Bachman, L. F. (2004). Statistical analyses for language assessment book. Cambridge: Cambridge University.
Bağ, M. (2020). Mısır'ın can damarı Nil Nehri, kirlilik, çevresel atık ve iklim değişikliği tehdidi altında. Euronews, 15.05.2020 tarihinde https://tr.euronews.com/2020/03/21/misirin-can-damari-nil-nehrikirlilik-cevresel-atik-ve-iklim-degisikligi-tehdidi-altinda adresinden erişilmiştir.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84, 191–215.
Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş AMOS uygulamaları. Bursa: Ezgi.
BBC, (2018). İklim değişikliği: Kuzey Kutbu'ndaki ren geyiklerinin sayısı yarıdan fazla azaldı. 15.05.2020 tarihinde https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-46538426 adresinden erişilmiştir.
BBC, (2020). İklim değişikliği: 7 grafikte krizin neresindeyiz, her birimiz neler yapabiliriz? 15.05.2020 tarihinde https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-51133428 adresinden erişilmiştir.
Beck, A. T., Weissman, A., Lester, D., & Trexler, L. (1974). The measurement of pessimism: The hopelessness scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42, 861–865. DOI: 10.1037/h0037562
Black, B. C. & Weisel, G. J. (2010). Historical guides to controversial issues in America: Global warming. California: Greenwood
Bronfenbrenner, U. (1979). The ecology of human development. Cambridge, MA: Harvard University.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., & Köklü, N. (2011). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem A.
Dal, B., Alper, U., Özdem Yılmaz, Y., & Sönmez, D. (2015). A model for pre-service teachers' climate change awareness and willingness to act for pro-climate change friendly behavior: Adaptation of awareness to climate change questionnaire. International Research in Geographical and Environmental Education, 24(3), 1-17. https://doi.org/10.1080/10382046.2015.1034456
Duffy, P. B. (2008). Internal climate variability. In S. G. Philander (Eds.), Encyclopedia of global warming and climate change, 1-3 (pp. 545-546). California: Sage.
Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.
Field, A. (2009). Discovering statics using SPSS. London: SAGE.
Gezer, M., & İlhan, M. (2019). İklim değişikliği bilgi testinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. 27. Uluslararası Eğitim Bilimleri Kongresi Tam Metin Kitabı, s. 505–514.
Herth, K. A. (1992). Abbreviated instrument to measure hope: Development and psychometric evaluation. Journal of Advanced Nursing, 17, 1251–1259. DOI: 10.1111/j.1365-2648.1992.tb01843.x
İnan, M. (2020). Hava kirliliği virüse yarıyor. 15.05.2020 tarihinde https://www.milliyet.com.tr/gundem/hava-kirliligi-viruse-yariyor-6169722 adresinden erişilmiştir.
Kadıoğlu M. (2012). Türkiye'de iklim değişikliği risk yönetimi. Türkiye’nin İklim Değişikliği II. Ulusal Bildiriminin Hazırlanması Projesi Yayını. Ankara: T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.
Li, C., & Monroe, M. C. (2018). Development and validation of the climate change hope scale for high school students. Environment and Behavior, 50(4), 454–479. https://doi.org/10.1177/0013916517708325
Lynch, W. F. (1974). Images of hope: Imagination as healer of the hopeless. Notre Dame, IN: University of Notre Dame.
Mercan, M. (2016). Türkiye için karbon emisyonlarının tahmini: Zaman Serisi analizi. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 1(1), 4–19.
Meyers, L. S, Gamst, G., & Guarino, A. J. (2006). Applied multivariate research: Design and interpretation. London: SAGE.
Miller, J. F., & Powers, M. J. (1988). Development of an instrument to measure hope. Nursing Research, 37, 6–0.
O’Rourke, N., & Hatcher, L. (2013). A Step-by-Step approach to using SAS for factor analysis and structural equation modeling. Cary, NC: SAS.
Ojala, M. (2012). Hope and climate change: The importance of hope for environmental engagement among young people. Environmental Education Research, 18, 625–664. https://psycnet.apa.org/doi/10.1080/13504622.2011.637157
Ojala, M. (2015). Hope in the face of climate change: Associations with environmental engagement and student perceptions of teachers’ emotion communication style and future orientation. Journal of Environmental Education, 46, 133–148. https://doi.org/10.1080/00958964.2015.1021662
Pallant, J. (2005). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for windows. Australia: Australian Copyright.
Raines-Eudy, R. (2000). Using structural equation modeling to test for differential reliability and validity: An empirical demonstration. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 7(1), 124– 141. https://doi.org/10.1207/S15328007SEM0701_07
Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma: Ankara: Anı.
Seligman, M. E. P. (1991). Learned optimism. New York, NY: Knopf.
Sipahi, B., Yurtkoru, S., & Çinko, M. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta.
Snyder, C. R. (1994). The psychology of hope. New York, NY: Free.
Snyder, C. R., Irving, L. M., & Anderson, J. (1991). Hope and health. In C. R. Snyder & D. R. Forsyth (Eds.), Handbook of social and clinical psychology: The health perspective (pp. 285-305). Elmsford, NY: Pergamon.
Snyder, C. R., Rand, K. L., King, E. A., Feldman, D. B., & Woodward, J. T. (2002). “False” hope. Journal of Clinical Psychology, 58, 1003–1022. https://doi.org/10.1002/jclp.10096
Sönmez, V., & Alacapınar, F. G. (2016). Sosyal bilimlerde ölçme aracı hazırlama. Ankara: Anı.
Stoner, M. (2004). Measuring hope. In M. Frank-Stromborg & S. J. Olsen (Eds.) Instruments for clinical health-care research. Sudbury, MA: Jones and Bartlett.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49–74.
Şahin, İ. (2009). Değişen toplum-çevre ilişkisinin bir göstergesi: İklim değişikliği. Bilimname, 16(1), 107– 139.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston, MA: Pearson Education, Inc.
Temelli, A., Kurt, M. & Kurt, S. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin küresel ısınmaya ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim, 4(2), 208–220.
Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
Türküm, S. (1999). Stresle başaçıkma ve iyimserlik. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Urbina, S. (2004). Essentials of psychological testing. New Jersey: John Wiley & Sons.