Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Ortadoğu Coğrafyası Hakkındaki Farkındalıkları

İnsanlık tarihinin bilinen en eski yerleşim yerlerinin başında gelen, adeta insanlığın doğduğu coğrafya Ortadoğu. Tarihin başlangıcı olarak kabul edilen yazının bulunduğu, doğuyla batıyı buluşturan ipek ve baharat yollarının düğümlendiği bu coğrafyayı 1902 yılında‘’Middle East’’ Ortadoğu adıyla tanımlayan ilk kişi Amerikalı Amiral Alfred Thayer Mahan’dır ve Arabistan ile Hindistan arasındaki bölgeyi ifade etmek için kullanmıştır (Çelik ve Gürtuna, 2005: s,17). Ortadoğu semavi dinlere inananların ve aynı zamanda yerel inançları yaşatan toplumların bir arada yaşadıkları müstesna coğrafyalardan biridir. Irkları ve dilleri farklı olan insanların yaşadıkları bu eski medeniyet havzasına emperyal güçlerin ilgi duymaları 19. yüzyılın sonlarında başlar ve 20. yüzyılın başlarında da resmen işgal süreci başlar. Yüzyıllarca Müslüman Türk’ün idaresinde farklı din, dil ve ırklara mensup insanların bir arada barış ve huzur içinde yaşadıkları Ortadoğu coğrafyasında, Osmanlı Devletinin yıkılmasından sonra yeni yeni devletler kurulmuştur. Ortadoğu coğrafyasında en son kurulan devlet ise İsrail olmuştur.  Bu çalışmanın amacı Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının Ortadoğu hakkındaki bilgi düzeylerini ve farkındalıklarını ortaya koymak, yetersizlik varsa önerilerde bulunmak, Ortadoğu coğrafyası ile ilgili doğru bilgi sahibi olmanın, ülkemizin geleceği açısından taşıdığı önemi ortaya koymaktır. Çalışmada tarafımızdan hazırlanan ve yoruma gerek kalmadan doğrudan bilgi gerektiren sorular içeren anket uygulanmıştır. Ankete gönüllülük esasına dayalı olarak Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilgiler Eğitimi Bölümünde eğitim gören 36 erkek, 64 kız olmak üzere 100 öğrenci katılmıştır. Çalışmada içerik analizi yöntemi kullanıldığı çalışmada en iyi bilinen Ortadoğu ülkesinin Irak olduğu, ancak katılımcıların yaklaşık dörtte birinin ise Türkiye’ye komşu Ortadoğu ülkeleri içinde İran ve Suriye’den bahsetmedikleri görülmüştür.          

Social Studies Teacher Candidates' Awareness About Middle East Geography

One of the earliest known settlements in human history is the Middle East where humanity is born. American Admiral Alfred Thayer Mahan was the first to define this geography in 1902, which was the beginning of history, where the silk and spice paths that connect the east and west were bound by the name '' East East '' in the Middle East, and used to express the region between Arabia and India (Celık and Gurtuna, 2005: s, 17). The Middle East is one of the exceptional geographies where believers in celestial religions and also societies that live local beliefs live together. The imperial powers' interest in this ancient civilization basin, where people of different breeds and languages live, began in the late 19th century and officially the occupation process began in the early 20th century. In the Middle East geography where people of different religions, languages and races live together in peace and tranquility in the administration of Muslim Turks for centuries, new states were established after the collapse of the Ottoman Empire. The most recently established state in the Middle East was Israel. The aim of this study is to reveal the knowledge levels and awareness of prospective social studies teachers about the Middle East, to make suggestions if there is insufficiency, to have accurate information about Middle East geography, to show the importance of our country for the future of our country. In this study, a questionnaire including questions requiring direct knowledge was prepared. The study included 36 boys and 64 girls from Amasya University, Faculty of Education, Department of Turkish and Social Studies. The study used content analysis method is the best known of the Middle East countries of Iraq, but is about one quarter of the participants in the Middle East countries neighboring Turkey, Iran and Syria were seen they are not mentioned.

___

  • AKSOY, B, KARAÇALI, H. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Ortadoğu Algısı (Sinop Üniversitesi Örneği) UTEB- Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Yıl: 2 Sayı: 2. Tokat.
  • BURHAN, A. (2008). Filistin-İsrail Çatışması ve Hamas. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Isparta.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., ÇAKMAK, E. ,AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş. ,DEMİREL, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Yayınları.
  • ÇELİK, S. GÜRTUNA, A. (2005). Büyük Ortadoğu Projesi ve Türkiye’ye Etkileri, Global Strateji Enstitüsü Ankara, s, 17.
  • ÇOKLUK, Ö. , ŞEKERCİOĞLU, G. ve BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2010) Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik, Ankara: Pegem Akademi.
  • DURSUN, D. (2003). Ortadoğu Neresi?-Subjektif Bir Kavramın Anlam Çerçevesi ve Tarihi. Aylık Strateji ve Analiz e-Dergisi, Sayı: 10, ISSN: 1303-9814.
  • ELMAS, B. (2012). Ortadoğu’daki Enerji Kaynaklarının Önemi ve Türkiye Üzerinden Taşınması İle Türkiye’nin Kazandığı Jeopolitik Konum. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • GÖKÇE, O. (2006). İçerik Analizi Kuramsal ve Pratik Bilgiler, Ankara: Siyasal.
  • MAZMAN İTİK, Ü. (2008). Türkiye’nin Ortadoğu Ülkeleri İle Ekonomik Ve Ticari İlişkileri Üzerine Bir Değerlendirme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
  • ÖZDEMİR, Ç. (2012). Ortadoğu ve Arap Baharı (Türkiye Demokratik Bir Ülke Olarak Ortadoğu’da Model Olabilir Mi?). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
  • ÖZTÜRKLER, H. (2009). Ortadoğu Ülkelerinin Ekonomik Yapılarının Temel Özellikleri. Ortadoğu Analiz Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 6, 65-71, Ankara.
  • ÖZTÜRKLER, H. (2009). Ortadoğu Ülkelerinin Enerji Kaynaklarının Öneminin Ekonomi-Politik Bir Değerlendirmesi. Ortadoğu Analiz Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 7-8, 74-79, Ankara.
  • SAKİN, S. DEVECİ, C. (2011). Ortadoğu Kavramı ve Sınırları Üzerine Bir Değerlendirme. History Studies. ABD ve Büyük Ortadoğu İlişkileri Özel Sayısı, 281-293, Samsun.
  • TUNÇEL, H. (2002). Türk Öğrencilerinin Zihin Haritalarında İslam Ülkeleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:12, Sayı:2, 83- 103, Elazığ.
  • YILDIRIM, A, ŞİMŞEK, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • YILMAZ, K., YİĞİT, Ö. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Avrupa, Ortadoğu ve Türkiye’ye Komşu Ülkelere İlişkin Algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 38, 318-334, Ankara.