SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ HARİTA OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının harita okuryazarlık düzeylerini belirlemek ve harita okuryazarlığını oluşturan boyutlar üzerinde çeşitli değişkenlerin etkisini ortaya koymaktır. Araştırma 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Eğitim Fakültelerinin Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümlerinin 2. ve 3. sınıflarında öğrenim gören 292 öğretmen adayı ile tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının harita okuryazarlık düzeylerini belirlemek amacıyla Koç ve Demir (2014) tarafından geliştirilen "Developing Validand Reliable Map Literacy Scale" isimli Harita Okuryazarlığı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; sosyal bilgiler öğretmen adaylarının harita bilgi düzeylerinin alt seviyeye yakın, haritalarla işlem yapabilme, haritaları okuma ve yorumlama, taslak harita çizebilme ve haritaları kullanma becerilerinin ise orta seviyede olduğu görülmektedir.

THE INVESTIGATION OF SOCIAL SCIENCES TEACHER TRAINESS' MAP LITERACY BY VARIOUS VARIABLES

The aim of the present study is to determine Social Sciences teacher trainees' level of map literacy and reveal the effect of various variables on the dimensions constituting map literacy. The present study was conducted by means of relational screening model with 292 teacher trainees studying at the second and third classes of the Department of Social Sciences Teaching in Faculty of Education in 2015-2016. In order to determine the Social Sciences teacher trainees' level of map literacy, "DevelopingValidand Reliable Map Literacy Scale" developed by KOÇ and DEMİRwas used. According to the data obtained from the present study; it is seen that while map knowledge levels of the Social Sciences Teacher Trainees were close to low level, abilities of processing through maps, reading and interpreting maps, drawing draft maps and utilizing maps were on the average.

PDF

___

Beddis R. (1983). Introduction in Mapsand MapWork: a Practical Guide to Mapsand Map Work in the Primary School. Bristol: RLDU.
Buckley, A. R., Muehrcke, P. C.,& Muehrcke, J. O. (2011). Map Use: Reading, Analysis and Interpretation. Redlands, CA: Esri Pres Büyüköztürk Ş., Çakmak K.E, Akgül E.Ö., Karadeniz Ş ve Demirel F. (2009).Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi.
Carswell, R. J. B. (1971). TheRole of the User in the Map Communication Process: Children's Abilities in Topographic Map Reading. Cartographica: the International Journalfor Geographic Information and Geovisualization, 8 (2): 40-45.
Catling S. J. (1998). Geographical Work in Primaryand Middle Schools, Sheffield: Geographical Association. Clarke, D. (2003). Are You Functionally Map Literate?, Proceedings of the 21st International Cartographic Conference (ICC) Durban, South Africa, 10 - 16 August, 713-719.
Gerber, R. & Wilson, P. (1989). Using MapsWell in the Geography Classroom. in J. Fien, R. Gerberand P. Wilson (Ed.) The Geography Teacher's Guide to the Classroom, Melbourne: Macmillan.
Gilmartin, P. P.,and J. C. Patton. (1984). Comparing the Sexes on Spatial Abilities: MapUse Skills, Annals of the Association of American Geographers, 74 (4): 605- 619.
Golledge, R. G., M. Marsh., and S. Battersby. (2008). Matching Geospatial Concepts with Geographic Educational Needs. Geographical Research 46 (1): 85-98. Head C. G. (1984). The Map as Natural Language: A Paradigm For Understanding,
Cartographica, 21 (1), 1-25. http://dx.doi.org/10.3138/E816-M074-8791- 4506 Jongwon L. And Bednarz R. (2012). Components of Spatial Thinking: Evidencefrom a Spatial Thinking Ability Test, Journal of Geography,111(1):15-26).
Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayınları.
Kartal, F. (2016). Ortaöğretim Öğrencilerinin Harita Okuryazarlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Krygier, J. &Wood, D. (2005). Making Maps, New York: The Guilford Press. Koç H. (2008). Coğrafya öğretim programındaki kazanımların öğrencilerin harita beceri düzeyleri üzerine etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Koç H. ve Bulut İ. (2014). Gestalt Kuramının Öğrencilerin Harita Okuma ve Yorumlama Beceri Düzeyleri Üzerine Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir İnceleme, Marmara Coğrafya Dergisi, 30(1):1-19.
Koç H. ve Demir S.B. (2014). Developing Valid and Reliable Map Literacy Scale, Review of International Geographical Education, 4(2):120-136.
Liben, L. &Downs, R. (1989), Understanding Maps As Symbols: the Development of MapConcepts in Children, New York: Academic Pres.
MacEachren A. M. (2004). How Maps Work, New York: The Guilford Press. Mcbride, B. (2011). Essential elements of ecological literacy and the pathways to achieve it: perspectives of ecologists, Unpublished Doctoral Dissertation, The University of Montana, Missoula.
McClure, R. W. (1992). A conceptual model formapskillscurriculumdevelopmentbasedupon a cognitivefieldtheoryphilosophy, Unpublished Doctoral Dissertation, Oklahoma State University, Oklahoma. Olson, J. M. (1976). A
CoordinatedApproachtoMapCommunicationİmprovement,TheAmericanCart ographer, 3(2), 151-159. http://dx.doi.org/10.1559/15230407 6784080177
Richard B. Schultz, Joseph J. Kerski&Todd C. Patterson. (2008). TheUse of Virtual Globes as a Spatial Teaching Tool with Suggestions for Metadata Standards, Journal of Geography, 107:1, 27-34.
Ünlü, M. ve Aksoy, H. (2013). Coğrafya Derslerinde Harita Becerisine Yönelik Uygulamaların Öğretmen Tutumlarına Etkisi, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 27, s: 58-71.
Weeden, P. (1997). Learning through maps, in Daniella Tilburyand Michael Williams (ed) Teaching and Learning Geography, 168-179, London: Routledge.
White S. H. (1995). An examination of theeffects of mixed-agegrouping on learning map reading skills, Unpublished Dissertation, A&M University, Texas.
Wiegand, P. (2006). Learning and Teaching with Maps. New York: Routledge. Wiegand, P.(1993). Children and Primary Geography. London: Cassell. Wood, D. (1992). The Power of Maps. New York: The Guilford.