MÜCADELE SPORCULARININ ZİHİNSEL DAYANIKLILIKLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Sporcular, antrenman veya müsabaka öncesi, sırasında ve sonrasında farklı psikolojik durumlar ve zorluklarla karşı karşıya kalabilirler. Bu durumlar sporcunun yarışma performansını etkileyebilir. Sporcunun zihinsel dayanıklılık seviyesi, bu durumlarla başa çıkabilmesinde önemli bir faktördür. Araştırma, mücadele sporcularının zihinsel dayanıklılıklarının birbirleri ile karşılaştırılarak bazı değişkenler açısından incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma grubu; taekwondo, karate ve kick boks branşlarında yarışmalara katılan 207 (93 kadın, 114 erkek) elit sporcudan oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Sheard ve arkadaşları (2009) tarafından geliştirilen, Türkçe uyarlama çalışması Altıntaş (2015) tarafından yapılmış olan “Sporda Zihinsel Dayanıklılık Envanteri” (SZDE) ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerin analizinde, betimsel istatistik, bağımsız gruplar için t-testi, tek yönlü varyans analizi (Anova) ve gruplar arası farklılığı ortaya koymak için Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırmada; taekwondocuların, ölçek genel ortalaması, güven, kontrol ve devamlılık alt boyut puanlarında ve karatecilerin güven alt boyutlarında erkekler lehine anlamlı bir fark tespit edilmiş olup, kick bokscularda anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Yaş değişkenine bakıldığında; 23-26 yaş arasındaki sporcuların, 15-18 yaş ve 19- 22 yaş aralığındaki sporculara göre; zihinsel dayanıklılık seviyelerinin anlamlı düzeyde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Taekwondocuların ölçek genel ortalaması, güven, kontrol ve devamlılık puan ortalamalarının kick boks ve karatecilere göre yüksek olduğu saptanmıştır. Ekonomik durumu iyi olan sporcuların, orta ve düşük durumda olan sporculara oranla zihinsel dayanıklılık ölçek ve alt boyut puanlarında anlamlı seviyede bir farklılık olduğu görülmüştür. Spor yapma yılı arttıkça zihinsel dayanıklılık ölçek genel ortalaması ve alt boyut puanlarında pozitif yönde yüksek düzeyde anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Haftalık antrenman sayısı 4/+ olanların haftada 3 gün olanlara göre, devamlılık ve kontrol alt boyutlarında, haftada 2 gün olanların ise; 1 gün olanlara göre ölçek genel puanında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık belirlenmiştir. Araştırma sonucunda; katılımcıların zihinsel dayanıklılık seviyelerinde cinsiyet, yaş, spor branşı, ekonomik seviye, spor yapma yılı ve haftalık antrenman sayısının etkili olduğu tespit edilmiştir.

EXPLORING COMBAT ATHLETES MENTAL TOUGHNESS BY THEIR DEMOGRAPHICS

Athletes may confront diverse psychological situations before, during, and after training or competition, and such conditions may affect their competitive performance. Thus, mental toughness becomes a significant factor in coping with such adverse situations. The present study attempted to explore the mental toughness of combat athletes by their demographics. The sample was composed of 207 (93 females, 114 males) elite athletes engaging in taekwondo, karate, and kickboxing. The data were collected using a demographic information form and the Sports Mental Toughness Questionnaire (SMTQ). Independent samples t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were utilized to analyze the data. Moreover, the Scheffe test was used to perform multiple comparisons of the significant differences. The findings revealed significant differences in favor of males in the taekwondo athletes' SMTQ total and subscale scores and karate athletes' confidence scores. It was concluded that the athletes aged 23-26 years had significantly higher mental toughness levels than those aged 15-18 and 19-22 years. It was also found that taekwondo athletes significantly differed from kickbox and karate athletes by their SMTQ scores (both total score and subscale scores). Those with a high-income level scored significantly higher on the SMTQ (both total score and subscale scores) than the participants with middle- and low-income levels. Moreover, it was documented that the more seniority the participants had, the higher scores they obtained on the SMTQ. Finally, those participating in training 4+ days a week had significantly higher constancy and control scores than those having training 3 days a week, while it was the case between the participants having training 2 days a week and those with 1-day training per week by SMTQ total score. Overall, it was concluded that gender, age, sports branch, income level, seniority, and training frequency affected the participants’ mental toughness levels.

PDF

___

Altıntaş, A. (2015). Sporcuların zihinsel dayanıklılıklarının belirlenmesinde optimal performans duygu durumu, güdülenme düzeyi ve hedef yöneliminin rolü. (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi.
Arı, Y., Gülşen Eşkil, K., Eşkil, R. & İlhan, L. (2022). Mental Training Skills of Athletes According to Various Variables . Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 27 (1), 1-11. DOI: 10.53434/gbesbd.951209
Bayköse, N., Civar Yavuz, S., Çoban, M., Şahan, H. & Certel, Z. (2016). Role of self talk in prediction of passion level in physical education class environment. Turkish Online Journal of Educational Technology, (DecemberSpecialIssue), 445-452.
Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (17. bs.). Pegem Akademi.
Cherry, H. L. (2005). Psychometric analysis of an inventory assessing mental toughness. Masters Theses, 588
Clough, P. J., Earle, K. & Sewell, D. 2002. “Mental toughness: the concept and its measurement”. In solutions in sport psychology, Edited by: Cockerill, I. 32–43., England: Thomson.
Connaughton, D., Wadey, R., Hanton, S. & Jones, G. (2008). The development and maintenance of mental toughness: Perceptions of elite performers. Journal of sports sciences, 26(1), 83-95.
Crust, L. (2007). Mental toughness in sport: A review. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 5(3), 270-290. DOI: 10.1080/02640410701310958
Çakır, Z. & Erbaş, Ü. (2021). Taekwondo, Karate ve judocuların mücadele sporlarına yönelik tutum düzeylerinin belirlenmesi. The Online Journal Of Recreation And Sports, 10(4), 23-31.
Çakir, Z. & Kisa. Z, (2021). Farklı kategoride yarışan taekwondocuların spor yaralanmalarına karşı, kaygı durumlarının incelenmesi. The Online Journal of Recreation and Sports, 10(3), 18-30.
Dede, Y. E. & Duman, S. (2021). The ınvestigation of mental toughness of elite wrestlers. Spor Eğitim Dergisi, 5 (1),29-37. Demir, P. & Çelebi, M. (2019). Spor bilimleri fakültesinde eğitim gören mücadele sporcularının zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 188-199.
Dongsung, S. S. & Kang-Heon, L. (1994). A comparative study of mental toughness between elite and non-elite female athletes. Korean Journal Of Sport Science, 6, 85-102.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. & Hyun, H. (2006). How to design and evaluate research in education. Mac Graw Hill. In: Inc.
George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference (p. Pearson).
Gönen, M. (2021). Investigation of ınjury anxiety level of archers according to various parameters: students of faculty of sport sciences and club athletes. In: Education Quarterly Reviews, 4(4), 506-513.
Gucciardi, D. F. & Gordon, S. (2009). Development and preliminary validation of the cricket mental toughness ınventory. Journal of Sports Sciences, 27: 1293–1310.
Gucciardi, D. & Gordon, S. (2011). Mental toughness in sport: Developments in theory and research. Routledge.
Gucciardi, D. F. (2012). Measuring mental toughness in sport: a psychometric examination of the Psychological Performance Inventory–A and its predecessor. Journal of personality assessment, 94(4), 393-403.
Joshi, V. A. & Kalode, R. D. (2019). A comparative study of mental toughness in elite taekwondo players. Int. J. Physiol. Nutr. Physic. Educ, 4, 841-842.
Juan, M.V.T. & Lopez, A. (2015). Mental toughness of scholar athletes. Researchers World, 6(3), 22.
Kanaujia, S. & Prakash, M. V. Mental Toughness Between Elıte And Non-Elıte Athletes: A Comparatıve Study, International Journal of Physical Education, Health and Social Science (IJPEHSS), Vol. 7, Issue 1, ISSN: 2278 – 716X.
Kalkavan, A., Özdilek, Ç. & Çakır, G. (2020). Dağ bisikletçilerininin zihinsel dayanıklılık düzeylerinin araştırılması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 22(2), 31-43.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler In (trans.: Scientific research method: concepts, principles, techniques) 7. Printing, 3A Research Education, Danışmanlık Ltd. Com.
Kılıç, S. (2016). Cronbach's alpha reliability coefficient. Psychiatry and Behavioral Sciences, 6(1), 47.
Liew, G. C., Kuan, G., Chin, N. S. & Hashim, H. A. (2019). Mental toughness in sport. German Journal of Exercise and Sport Research, 49(4), 381-394.
Loehr, J. E. (1985). Athletic excellence: Mental toughness training for sports. Forum Publishing Company
Nicholls, A. R., Polman, R. C., Levy, A. R. & Backhouse, S. H. (2009). Mental toughness in sport: Achievement level, gender, age, experience, and sport type differences. Personality and individual differences, 47(1), 73-75. doi:10.1016/j.paid.2009.02.006
Özdamar, K. (2010). Paket Programlarla Istatistiksel Veri Analizi-2. 7. Baski. Kaan Kitabevi.
Sethi, P. K. (2019). A study of mental toughness among elite female taekwondo and Olympic weightlifting athletes. International Journal of Physiology, Nutrition and Physical Education, 4(1): 2428-2430
Sheard, M. (2012). Mental toughness: The mindset behind sporting achievement. Routledge. 2 nd Edition, https://doi.org/10.4324/9780203103548
Sheard, M. (2009). A cross-national analysis of mental toughness and hardiness in elite university rugby league teams. Perceptual And Motor Skills, 109(1), 213-223. https://doi.org/10.2466/pms.109.1.213-223
Sheard, M., Golby, J. & Van Wersch, A. (2009). Progress toward construct validation of the Sports Mental Toughness Questionnaire (SMTQ). European Journal of Psychological Assessment, 25(3), 186–193. DOI 10.1027/1015-5759.25.3.186
Shin, D. S. & Lee, K. H. (1994). A comparative study of mental toughness between elite and non-elite female athletes. Korean Journal of Sport Science, 6, 85–102.
Singh, S. N. (2016) Comparıson of mental toughness of ınter unıversıty judo and taekwondo players. 2 nd Natıonal Conderence of Physical Education and Sports Scıences, March 3-5.
Şahinler, Y. & Beşler, H. K. (2021). Takım ve mücadele sporları yapan bireylerin zihinsel dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 134-144.
Şahin, T. & Güçlü, M. (2018). Sporcularda psikolojik dayanıklılığın duygu düzenleme becerilerine etkisi: Türkiye korumalı futbol 1. ligi oyuncuları örneği, Spormetre, 16(3),204-216, https://doi.org 10.1501/Sporm_0000000388
Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics: International edition. Pearson2012.
Tekkurşun-Demir, G. & Türkeli, A. (2019). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin egzersiz bağımlılığı ve zihinsel dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 10-24. DOI: 10.25307/jssr.505941
Yarayan, Y. E., Yıldız, A. B. & Gülşen, D. B. A. (2018). Elit düzeyde bireysel ve takım sporu yapan sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 11, Sayı 57, 992-999, http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2018.2509
Yardımcı, A., Sadık, R. & Kardaş, N. T. (2017). Amerikan futbolu sporcularının yalnızlık düzeyleri ve sporda mental dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 79-90. DOI: 10.25307/jssr.337838