Uçak Krizi Öncesi Ve Sonrasında Türkiye- Rusya Ekonomik İlişkilerinin Analizi

Tarihsel, etnik ve kültürel bağları ve coğrafi konumları itibariyle Türkiye ve Rusya, bölgede kalkınma ve iş birliği açısından son derece önemli bir konuma sahiptir. İki ülke arasındaki artan ticaret hacmi ve diplomatik diyalog ilişkilerin gelişmesinin temel sebepleri arasındadır. Soğuk Savaş sonrası dönemde ilk kez ana aktör olarak uçak krizi olayıyla Türkiye ve Rusya karşı karşıya gelmiştir. Türkiye, uçak krizi sonrasında uluslararası hukuk çerçevesinde elindeki tüm delilleri BM ve NATO’ya göndermiştir. Rusya ise 2000’li yıllarda gelişen Türkiye-Rusya stratejik ortaklık sürecini yok sayarak Türkiye’ye yaptırım uygulama kararı almıştır. Bu çalışmada, öncelikle Türk-Rus ilişkilerinin tarihsel perspektiften incelemesi yapılmış ve bugünkü ilişkilere ışık tutulmuştur. Çalışma, bir Rus savaş uçağının düşmesiyle siyasi bir kriz yaşayan TürkiyeRusya ilişkilerinin geçmişine ve bugününe bakarak uluslararası ticaretin nasıl ve ne oranda değiştiğini belirlemeyi amaçlamıştır. Çalışmanın bölümlerinde, enerji, gıda, inşaat, turizm vb. sektörlerindeki son istatistik verilere yer verilmiştir. Uçak krizinin Türkiye-Rusya ilişkilerine ekonomik etkilerinin analizi yapılmıştır.

Analysis of Economic Relations Between Turkey And Russia Before And After Aircraft Crisis

Turkey and Russia have an extremely important position in terms of development and cooperation in the region as well as the ethnic and cultural ties and geographic locations historically. Increased trade volume and diplomatic dialogue between the two countries are the main reasons for the development of relations. In the post-Cold War era, Turkey and Russia have confronted each other for the first time due to aircraft crisis event as a primary issue. After the crisis, Turkey has sent all the evidence to the hands the UN and NATO as part of the international laws. Russia has taken the decision to sanction Turkey by destroying the evolving strategic partnership between countries in the 2000s. In this study, the Turkish-Russian relations were analyzed from a historical perspective and shed light on today's relations. This study aims to identify how and what extent the international trade has been changed in a political crisis with the fall of a Russian fighter aircraft by analyzing the past and present relations of Turkey and Russia. The latest statistical data from the sectors of energy, food, construction, tourism, etc. are included in the different sections of this study. The economic impact of the crisis to the relations between Turkey and Russia has been analysed.

PDF

___

Akgül, F. (2007). "The Effects of Russia's Putin Eurasian Energy Policies on Turkey-Russia Relations", Strategic Research Institute, Security Strategies Journal 5, 129-155.
Arafat, M., & Alnuaimy, M. (2011). The Turkish-Russian Relatıons in the Era of AKP. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2).
BBC NEWS. (2015, Aralık 1). "Rusya Türkiye'den İthali Yasaklanan Ürün Listesini Açıkladı". BBC News. Haziran 5, 2020 tarihinde https://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/12/151201_rusya_yaptirim_liste adresinden alındı
Büyükakıncı, E. (2012). "Türk Rus İlişkilerinin Değerlendirilmesi: Güvenlik Sorunsalından Çok Boyutlu Derinliğe Geçiş, Sovyetler Birliği'nin Dağılmasından Yirmi Yıl Sonra Rusya Federasyonu: Türk Dili Halklar ve Türkiye İle İlişkiler, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay.ss.779-842. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi.
Carrion, J., Abbas, C., & İbrahimov, G. (2016). The Response of Turkey and Russia After Jet Crisis and The Implications. The South Caucasus and Center for Economic & Social Development & Research Paper.
Coşkun, O. (2017, Temmuz 19). 2023'te Akkuyu'da Tam Olarak Enerji Üretimi Başlayacak.
Çelikpala, M. (2015). Rekabet ve İşbirliği İkileminde Yönünü Arayan Türk-Rus İlişkileri. Bilig Dergisi, 72, 117-144.
Çopuroğlu, Ö., & Karpuzcu, T. (2017). Krizlerin Yön Verdiği Türk Rus İlişkilerine Uçak Krizine Kadar Analitik Bir Bakış 2004-2016. Süleyman Demirel Üniversitesi Dergisi, 22(2), 465- 483. Mart 25, 2020 tarihinde alındı
Demiryol, T. (2018). Türkiye-Rusya İlişkilerinde Enerjinin Rolü: Asimetrik Karşılıklı BAğımlılık ve Sınırları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(4), 1438-1455.
Duman, M., & Samadov, N. (2003). "Türkiye ile Rusya Federasyonu Arasındaki İktisadi ve Ticari İlişkilerin Yapısı Üzerine Bir İnceleme", Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, Sayı:6, 2003/2.
EBRD. (2015, Aralık 7). Economic implications of Russiaʼs sanctions against Turkey. (2015, December 7). European Bank for Reconstruction and Development. Retrieved from http://www.ebrd.com/. http://www.ebrd.com/: http://www.ebrd.com/ adresinden alındı
Eğilmez , M. (2015, Kasım 29). ttp://www.mahfiegilmez.com. 2020 tarihinde ttp://www.mahfiegilmez.com: http://www.mahfiegilmez.com/2015/11/rusya-krizininetkileri.html Erişim tarihi:10.03.2020 adresinden alındı
Gürtuna, A. (2006, Haziran). Turkish-Russian Relations in the Post Soviet Era: From Conflict to Cooperation. Nisan 5, 2021 tarihinde https://etd.lib.metu.edu.tr/upload/12607080/index.pdf: https://etd.lib.metu.edu.tr/upload/12607080/index.pdf adresinden alındı
Habertürk. (2016, Temmuz 28). “Rus Turist Sayısı Yüzde 87,4 Azaldı,” Habertürk, (July 28, 2016), retrieved May 22, 2016, from
http://www.haberturk.com/ekonomi/tatil/haber/1273217-rus-turist-sayisi-yuzde-87-4- azaldi.
https://insaatelemani.com/rusyada-is-yapan-turk-insaat-sirketleri. (tarih yok). Mayıs 2020 tarihinde https://insaatelemani.com/rusyada-is-yapan-turk-insaat-sirketleri adresinden alındı
https://www.rtib.org/cms-uploads/inşaat-rusya-1.pdf. (tarih yok). Mayıs 2020 tarihinde https://www.rtib.org/cms-uploads/inşaat-rusya-1.pdf adresinden alındı
https://www.turizmguncel.com/haber/turkiyeye-2019-yilinda-kac-turist-geldi. (2020, 01 31).
Turiz. Güncel: https://www.turizmguncel.com/haber/turkiyeye-2019-yilinda-kac-turistgeldi adresinden alındı
İmanbeyli, V. (2015). "Uçak Krizi" ve Türkiye-Rusya İlişkileri, Seta Perspektif , Sayı 119, Aralık 2015.
İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği. (2016). Yaş Meyve ve Sebze Sektörü İçin Rusya'ya Alternatif Paarlar Ortak Akıl Toplantısı. İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği: http://www.iib.org.tr/tr/iib-gundem-yas-meyve-ve-sebze-sektoru-icinrusyaya-alternatif-pazarlar-ortak-akil-toplantisi.html adresinden alındı
İTKİB. (2015, Ağustos 4). https://www.itkib.org.tr/. https://www.itkib.org.tr/: https://www.itkib.org.tr/ adresinden alındı
Kaya, I. (2015, Kasım 26). 5 Soru: Rus Uçağının Düşürülmesi ve Uluslararası Hukuk. Setav.
Kazgan, G. (2002). Kazgan, Gülten, A Survey of Turkish-Russian Economic Relations in 1990s. Insight Turkey, 4, 101.
Köstem, S. (2018). "The Political Economy of Turkish-Russian Relations: Dynamic of Asymmetric Interdependence. Perceptions: Journal of International Affairs, 23(2), 10-32.
2018 tarihinde alındı Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2014). Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım İşletmeleri Genel Müdürlüğü.
Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2018). Kültür ve Turizm Bakanlığı. adresinden alındı
Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2019). Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü.
Masumova Nigyar, R.;. (2018). "Russia and Turkey: Resetting Economic Partnership" Receptions Summer 2018, v XXIII n2, s34.
NTV. (2016, Ocak 25). “Rusya ile Krizin Maliyeti en az 11 Milyar Dolar,” NTV, (January 25, 2016), retrieved May 22, 2016, from http://www.ntv.com.tr/ekonomi/rusya-ile-krizinmaliyeti-en-az-11-milyar-dolar,FPbktLfoe EuJ3nHMrOS10A.
NTV. (2020, mart 11). www.ntv.com.tr: http://www.ntv.com.tr/dunya/rusya-s400-fuzelerinisuriyeyekonuslandirdi,q4xvFUui7E2LAwVBlb CDgQ (Erişim Tarihi: 11.03.2020) adresinden alındı
Özbay, F. (2011). "Soğuk Savaş Sonrası Türkiye - Rusya İlişkileri:1992-2010" Bilge Stratejisi, 3 (4).
Özdemir, Ö. (2020, Şubat 10). Türkiye Ekonomisi Açısından Rusya ile Ticari İlişkiler Ne Kadar Önemli? BBC NEWS. Temmuz 20, 2020 tarihinde https://www.bbc.com/turkce/haberlerdunya-51385834 adresinden alındı
Özel, S. (2016, Mayıs 10). The Crisis in Turkish Russian Relations. https://www.americanprogress.org/issues/security/reports/2016/05/10/137131/the-crisisin-turkish-russian-relations/ adresinden alındı
Özel, S., & Uçar, B. G. (2019). "Türkiye-Rusya İlişkilerinin Ekonomik Boyutu", Edan Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi, 2019/11. Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi. adresinden alındı
Özel, U. (2019). "Türkiye-Rus İlişkilerinin Ekonomik Boyutu", Edan Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi, 2019/11.
Posta Gazetesi. (2016). "The Economic Cost of the Russian Crisis wil Exceed 11 Billion Dollars Per Year.
Sabah Gazetesi. (2015, Aralık 05). Rus Uçağının Düşürülmesinin Arka Planındaki İnanılmaz Detay. Sabah Gazetesi. Mayıs 5, 2020 tarihinde https://www.sabah.com.tr/gundem/2015/12/05/rus-ucaginin-dusurulmesinin-arkaplanindaki-inanilmaz-detay adresinden alındı
Soli, Ö., & Uçar, B. G. (2019, Temmuz). "Türkiye-Rusya İlişkilerinin Ekonomik Boyutu". Mayıs 15, 2020 tarihinde Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi: https://edam.org.tr/wpcontent/uploads/2019/08/soli-gokce-the-economy-Chrest-Rusya-TR-1.pdf adresinden alındı
Şahin, E., Konak, F., & Karaca, S. (2017). ). Impact of “aircraft crisis” between Turkey and Russia on Borsa Istanbul food, beverage and tourism indexes. Business and Economics Research Journal, 8(3), 473-485.
Şen, G. (2003). Turkiye-Rusya Federasyonu Ekonomik ve Ticari Iliskileri. http//:www.rtbinet.com adresinden alındı
Tanrısever, O. F. (2016). Türkiye-Rusya Krizinin Dinamikleri ve İkili İlişkilere Etkileri. Bilge Strateji, 8(14), s. 7-17.
Tapur, T. (2009). "Konya İlinde Kültür ve İnanç Turizmi". Uluslararası Sosyal Araştırma Dergisi, 2(9).
Tepav Ticaret Çalışmaları Merkezi. (2019). Rusya Federasyonu'nun Dünya Ticaret Örgütü'ne Katılımına İlişkin Bir Değerlendirme.
TMB-Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri. (2019, Şubat). Haziran 3, 2020 tarihinde https://www.tmb.org.tr/doc/file/YDMH_Subat_2019.pdf adresinden alındı
Topsakal, İ. (2016). Tarihi Süreçte Türkiye Rusya İlişkileri. Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 3(2), 33-53.
Turan. (2009). "Türk Rus İlişkileri: Sorunlar ve Fırsatlar", BİLGESAM, Raporlar.
Turizm Güncel. (2020, 01 31). "2019' da Türkiye' ye Hangi Ülkeden Kaç Turist Geldi?". Turizm Güncel.com.
Turizm Günlüğü . (2020, Temmuz 11). Turizmin En Zor Yılı 2020. Turizm Günlüğü . Eylül 5, 2020 tarihinde https://www.turizmgunlugu.com/2020/07/11/turizmin-en-zor-yili-2020/ adresinden alındı
Türkiye İstatistik Kurumu. (2010-2020). Dış Ticaret İstatistikleri Veri Tabanı
Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği. (tarih yok). http://ttyd.org.tr/tr/turizm-istatistikleri.
Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği: http://ttyd.org.tr/tr/turizm-istatistikleri adresinden alındı
Türkten, F. (2015, Kasım 27). Rus Uçağı Değişen Angajman Kuralları Çerçevesinde Düşürüldü. AA. Haber.
Yalçınkaya, Ö., & Yazgan, Ş. (2020). Türkiye'nin Turizm Piyasalarının Yakınsama Analizi: Fourier Birim Kök Testlerinden Kanıtlar. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(1), 93-110.
Yenişehirlioğlu, E., Salha, H., & Şahin, S. (2016). Research aimed at the effect of political crises on tourism demand: Russia's changing visage and its effects on Turkish tourism. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 2(3), 74-83.