TEK EBEVEYN OLAN KADINLARIN SOSYAL DIŞLANMIŞLIK SORUNU: ANKARA ÖRNEĞİ1 Fatma KAVŞUT2

Sosyal dışlanma; toplumda bireyin sosyal uyumunu sağlayan sosyal, ekonomik, politik ve kültürel sistemlerden kısmen veya tamamen mahrum olma sürecini ifade etmektedir. Bu çalışmanın ana aktörü olan kadın açısından, sosyal dışlanma olgusu, kadının varlığını ihmal etmeye neden olan ve onun toplumla bütünleşmesini önleyen, sosyal, ekonomik, politik ve kültürel kurum ve sistemlerin dışında kalması olarak ifade edilebilir. Özellikle yoksul kadınlar için sosyal dışlanma hayatın her anında yoksul erkeklere göre daha fazla hissedilen ve yaşanan bir süreçtir. Bu çalışmanın temel iddiası; kadınların kamusal alana katılımlarının önündeki engellerden biri olan yoksulluğun, dışlanma söz konusu olduğunda daha işlevsel hale geldiği ve kadınların erkeklere göre daha fazla dışlanmalarına neden olduğudur. Yine yoksul kadınlar içinde boşanmış, eşleri tarafından terk edilmiş ve halen cinsel cazibe yönünden çekici olan genç kadınların diğer yoksullara göre daha fazla dışlandıkları iddiası üzerinde durulacaktır

SOCIAL EXCLUSION ABOUT SINGLE PARENT WOMEN :THE CASE OF

Social exclusion signifies the process through which the individual is deprived totally or partially of the social, economic, political and cultural systems that ensures his or her social accommodation. In terms of women, the main actor of this study, the phenomenon of social exclusion may be defined as "the situation of being out of the social, economic, political and cultural institutions and systems, which leads to ignore his or her very existence and prevents his or her integration to society". Especially poor women always feel and experience social exclusion process more intensely than men do. The main argument of this study is that the poverty of women, which constitues an obstacle for them to enter into public space, becomes more effective when combined with social exclusion, and causes more exclusion for women than men. The argument that 'among poor women, those who are divorced, abandoned, and still sexually attractive young ones are more excluded than the others' is also analyzed.

___

Akın, Ayşe (2009), " Sosyal Dışlanma ve Kadın Sağlığı",Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmetler Bölümü ve Sosyal Hizmet Uzmanlar Derneği Sosyal Hizmet Sempozyumu09, s. 35-46.
Aktan, Coşkun Can(2003), " Yoksulluk Sorunun Nedenleri ve Yoksullukla Mücadele Stratejileri," DenizFeneriYardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Yoksulluk Yazıları, Cilt:1, s.148-181.
Alcock, Peter (2011)," Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma,"Sosyal Politika Kuramlar ve Uygulamalar, (Çev. Barış Yıldırım vd.), Siyasal Kitabevi, Ankara.
Alptekin, Duygu -Aksan, Gamze (2010),"Yoksulluk ve Kadın: Teorik ve Uygulamalı Bir Çalışma,"Uluslar Arası Yoksullukla Mücadele Stratejileri Sempozyumu: Deneyimler ve Yeni Fikirler,Cilt:1, s.413-426.
Balcı, Şebnem Gökçeoğlu (2002), "Yoksulluk ve Sosyal Dışlanmanın Hukuksal Nedenleri ve Çözüm Arayışları", (Ed.) Y. Özdek, Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları, TODAİE, İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi Yayını, Ankara, s.477-489.
Bircan, İsmail(2002), "Türkiye'deYoksulluk ve Kadınlar," Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları( Editör: Yasemin Özdek), TODAİE, s. 119-127.
Cömertler, Necmiye (2003), "Yoksulluk ve Kadın," Deniz Feneri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Yoksulluk Yazıları, Cilt:1, s. 182-197.
Çakır, Özlem(2002), "Sosyal Dışlanma," Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (3), s. 83-104.
Çakır ,Özlem (2008), " Türkiye'de Kadının Çalışma Yaşamından Dışlanması," Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31, s.25-47.
Devlet Planlama Teşkilatı, (2001) Gelir Dağılımının İyileştirilmesi ve Yoksullukla Mücadele Raporu,Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, http://ekutup.dpt.gov.tr/ekonomi/gelirdag/oik610.pdf, (Erişim: 10.12.2012)
Dinçoflaz,N.Janset(2009),Kentteki Kadının Yoksulluğu ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğünün Yoksullukla Mücadele Politikaları, Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Ankara: Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi.
Ecevit, Yıldız (2003), "Toplumsal Cinsiyetle Yoksulluk İlişkisi Nasıl Kurulabilir? Bu İlişki Nasıl Çalışılabilir?," C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi Özel Ek, 25(4), s. 83-88.
Erdem, Tevfik(2009),"Yoksulluk", Feodaliteden Küreselleşmeye Temel Kavram veSüreçler, Lotus Yayınları, Ankara.
Friedman, John(2001)," Yoksulluğu Yeniden Düşünmek: Yetkilendirme ve Yurttaşlık Hakları," Doğu Batı Düşünce Dergisi (Çev. N. Oktik, F. Nas) Yıl:4 Sayı 17,s. 135- 171.
Gevrek, Elvan - Azman, Kübra Dilek(2007), "Yoksulluk, Çevre ve Sürdürülebilirlik Etkileşimi," CivilakademyFatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Kış, s. 49-59.
Gordon, Marshall (1999),Sosyoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları (Çev: Akınhay O., Kömürcü D.),Ankara.
Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü, (2008)Politika Dokümanı, Kadın ve Yoksulluk, http://www.kadininstatusu.gov.tr/upload/kadininstatusu.gov.tr/mce/eski_site/Pdf/yoks ulluk.pdf( Erişim: 11.12.2012)
Kızılkaya, Ahmet vd., (2010),Türkiye'de Yoksulluk Algısı Araştırması, Cansuyu Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Ankara.
Kümbetoğlu, Belkis(2002), " Afetler Sonrası Kadınlar ve Yoksulluk," Yoksulluk, Şiddet ve İnsanHakları( Editör: Yasemin Özdek), TODAİE, s.129-142.
Öztürk, Mustafa -Çetin, Başak Işıl (2009)," Dünya'da ve Türkiye'de Yoksulluk ve Kadınlar," Journal ofYasar Universty, http://joy.yasar.edu.tr (Erişim:28.12.2012), (11), s. 2661-2698.
Sallan-Gül, Songül(2005), " Türkiye'de Yoksulluğun Kadınlaşması," Amme İdaresi Dergisi, 38(1), s. 25-45.
Sallan-Gül, Songül(2005), " Türkiye'de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadelenin SosyolojikBoyutları: Göreliden Mutlak Yoksulluğa," Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları( Editör: Yasemin Özdek), TODAİE, s. 107-118.
Şenses, Fikret(2001), Küreselleşmenin Öteki Yüzü Yoksulluk Kavramlar Nedenler Politikalar ve Temel Eğilimler, İletişim Yayınları, İstanbul.
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV),(2009) KadınYoksulluğu, Araştırmacı: Ülker Şener, Ankara.
Uçar, Ceren(2011), Kadın Yoksulluğu İle Mücadele Sosyal Politika Araçları ve Etkinlikleri, Ankara: Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Uzmanlık Tezi.
Walker, Alan -Walker, Carol(1997,Britain Divided: TheGrowth of SocialExclusion in The1980sand1990s,London, Child Poverty Action Group,