Su Okuryazarlığı Ölçeğinin Geliştirilmesi

Bu çalışmada su okuryazarlığı düzeyini ölçmeye yönelik bir ölçme aracı geliştirilmek amaçlanmıştır. İlk olarak literatürdeki araştırmalar incelenerek maddeler oluşturulmuştur. Maddeler ölçek geliştirme konusunda çalışmaları bulunan üç alan uzmanına, bir dil uzmanına ve bir ölçme-değerlendirme uzmanına birebir ve elektronik ileti yoluyla ulaştırılmış ve bu maddeleri incelemeleri istenmiştir. Pilot uygulama farklı şehirlerde ve lise türlerinde öğrenim gören ve ankete katılmaya gönüllü 392 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin üç faktörlü olmasına karar verilmiştir. Ölçeğin birinci faktörü olan ‘su tasarrufu’ alt boyutunun .89, ikinci faktörü olan ‘su bilinci’ boyutunun .88 ve üçüncü boyutu olan ‘su duyarlılığı’ boyutunun .69 güvenirlik katsayısına sahip olduğu tespit edilmiştir. Genel olarak ise ölçeğin .90 güvenirlik katsayısı ile yüksek güvenirliğe sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan analizler sonucunda 30 maddeden oluşan 5’li likert tipi derecelendirmeye sahip ‘Su Okuryazarlığı Ölçeği’elde edilmiştir.

Development of Water Literacy Scale

In this study, it is aimed to develop a measurement tool to measure the level of water literacy. Firstly, the researches in the literature are examined and the items are created. Items were delivered to three field specialists, one language specialist and one assessment-evaluation specialist who had studies on scale development, via e-mail and asked to examine these items. The pilot was implemented with 392 students studying in different cities and high schools and volunteering to participate in the survey. As a result of exploratory factor analysis, it was decided that the scale should have three factors. The first factor of the scale was determined to have a reliability coefficient of "water conservation" lower dimension .89, the second factor, "water awareness" dimension .88, and the third dimension, "water sensitivity" dimension .69. In general, it was concluded that the scale has a high reliability with .90 reliability coefficient. As a result of the analyzes, a 5-point Likert-type "Water Literacy Scale" was obtained.

___

  • Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri ve analizi el kitabı: istatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
  • By Cory, T. F., Nicholas, B., Trenton, E.F., Diane, E.L. and Destini, N.P. (2018). ater in society: an ınterdisciplinary course to support undergraduate students’ water literacy. Journal of College Science Teaching. 48 (1). 36-42.
  • Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve Lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
  • Dinç, H. (2018). Su okuryazarlığı eğitiminin gerekliliği ve etki gücü üzerine bir deneme, Anadolu Öğretmen Dergisi, 2 (2), 169-176.
  • DeVellis, R. F. (2014). Ölçek geliştirme: kuram ve uygulamalar (Çev. Totan, T.). Ankara: Nobel.
  • Hui-Shuang He (2018) Construction of the index system of water literacy and application in a case study of four Chinese communities, Journal of Discrete Mathematical Sciences and Cryptography, 21(2), 485-491, DOI: 10.1080/09720529.2018.1449330.
  • Otaki, Y., Sakura, O and Otaki, M. (2015). Advocating water literacy, Mahasarakham İnternational Journal of Engineering Technology, 1 (1), 36-40.
  • Samendra Sherchan, Fayzul Pasha, Beth Weinman, Fred L. Nelson, Florence C. Sharma, Jes Therkelsen and David Drexler (2016). Seven faculties in search of a mission: A proposed interdisciplinary course on water literacy, Applied Environmental Education & Communication, 15 (2), 171-183, DOI: 10.1080/1533015X.2016.1164098.
  • Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi (4. Baskı). Ankara: Nobel.
  • TÜBİTAK (2020). Lise öğrencileri araştırma projeleri yarışması proje rehberi (2204-A). 23.02.2020 tarihinde http://www.tubitak.gov.tr/tr/yarismalar/icerik-lise-ogrencileriarastirma-projeleri-yarismasi adresinden erişilmiştir.
  • Türkeş, M. (2010). Klimatoloji ve Meteoroloji, İstanbul: Kriter.
  • URL-1 (2020). Su Elçileri Eğitim ve Farkındalık Artırma Teknik Destek Projesi, 16.03.2020 tarihinde http://www.iklimekonomisi.org/mansetler/240-su-elcileri-projesitamamlandi.html sitesinden erişilmiştir.
  • URL-1 (2020). Su Elçileri Derneği, 16.03.2020 tarihinde https://suelcileri.org/sayfa/SU-ElcileriNe-Yapar- sitesinden erişilmiştir.
  • URL-3 (2020). Su Elçileri Eğitimde, 16.03.2020 tarihinde http://tegm.meb.gov.tr/www/suelcileri-egitimde-projesi/icerik/611 sitesinden erişilmiştir.
  • Ursavaş, N., Aytar, A. (2018). Okul öncesi öğrencilerin su farkındalığı ve su okuryazarlıklarındaki gelişimin incelenmesi: Proje tabanlı bir araştırma. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(1), 19-45.