Sporda Şiddete İlişkin Grup Dinamiğinin Damgalama Teorisi Kapsamında İncelenmesi
Günümüzün popüler boş zaman geçirme faaliyetlerinden biri olan spor, özellikle de futbol, toplumsal değerlerin bireylere aktarılması işlevini yerine getiren bir sosyalizasyon aracıdır. Her sosyal sınıftan bireyin eğlenceli zaman geçirme ihtiyacını karşılayan futbolun, kitlesel bir eğlence aracı olması özelliğiyle sosyolojik açıdan incelenmesi önem arz etmektedir. Bu bağlamda çalışmanın konusunu futbol müsabakaları sırasında sergilenen şiddet davranışının nedenlerinin anlaşılması oluşturmaktadır. Nitel yöntemin esas alındığı çalışmada Bayburt ilindeki futbol maçlarından en az iki defa “seyirden yasaklanma” almış 10 kişinin olduğu tespit edilmiş, bu kişiler arasından gönüllülük esasına göre ulaşılabilen 5 kişiye yarı yapılandırılmış görüşme tekniği uygulanarak çalışma tamamlanmıştır. Görüşmelerde futbol maçlarına taraftar gruplarıyla birlikte giden bireylerin, bireysel olarak maça gidenlere göre yakın çevrelerinden şiddet davranışından ötürü ceza almaya daha olumlu tepkiler aldıkları, futbolda şiddet davranışının nedenlerinin anlaşılmasında “grup dinamiğinin” (taraftar grubu) önemli bir neden olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın ulaştığı diğer bir sonuç ise, şiddet davranışına verilen cezanın katılımcılar tarafından caydırıcı olarak değerlendirilmesidir.
Sport, especially football, which is one of the popular leisure activities of today, is a socialization tool that performs the function of transferring social values to individuals. It is important to examine the sociological aspect of football, which meets the individual's need of having fun in every social class, as it is a mass entertainment tool. In this context, the subject of the study is to understand the causes of violent behavior during football competitions. In the study based on the qualitative method, it was found that there were 10 people who had prohibition from watching at least twice during the football matches in Bayburt, and 5 people who could be reached on a voluntary basis were applied semi-structured interview technique. During the interviews, it was found that individuals who went to football matches with fan groups received more positive reactions from their circles close to receiving punishment for violent behavior than individuals who went to the match individually. For this reason, it was found that “group dynamics” (fan group) is an important reason in understanding the causes of violent behavior in football. Another result of the study is that the punishment for violent behavior is considered as a deterrent by the participants.
___
- 31/01/2011 tarihli Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunu, (Erişim Tarihi: 09 Aralık 2019).
- Braithwaite, J., (2005). “Crime, Shame and Reintegration”, 15th Edition, New York, NY: Cambridge University Press.
- Cullen, F. T., Agnew, J., R., (2003). “Criminological Theory: Essential Readings-Pastto Present”, Second Edition, Los Angales, CA: Roxbury Publishing Company.
- Çağlayan, H. S., Fişekçioğlu, İ. B., (2004). “Futbol Seyircisini Şiddete Yönelten Faktörler”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 127-142.
- Dereli, B., Cengiz, D., (2011). “İnsan Kaynakları Yönetiminde Grup, Grup Dinamiği Kavramları ve Grup Dinamiğinin Ölçülmesi Üzerine Uygulama Örneği”, Öneri Dergisi, 9 (35), 35-43.
- Dolu, O., (2011). “Suç Teorileri: Teori Araştırma ve Uygulamada Kriminoloji”, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 383-419.
- Dursun, H., (1997). “Damgalama Teorisi ve Suç”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 9 (3), 309- 322.
- Jacoby, J. E., Severance, T. A. & Bruce, A. S., (Eds.) (2004). “Classics of criminology”, Prospect Heights, IL: Waveland Press.
- Levi, D., (2015). “Group dynamics for teams”, Sage Publications, ss. 4-5.
- Özaslan, B. Ö., Akça, M., (2017). “Damgalanma Algısı ve Sapma Davranışı İlişkisinde Kişilik Özelliklerinin Düzenleyici Rolü”, International Journal of Academic Value Studies, 3 (13), 357-369.
- Piotrowski, P., (2006). “Coping with Football related Hooliganism: Healing symptoms versus causes prevention”, Journal of Applied Social Psychology 36 (3), ss. 629–43.
- Polat, E., Sönmezoğlu, U., (2016). “Futbol Taraftarlarını Şiddete Yönelten Faktörlerin İncelenmesi”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (1), 471 -489.
- Simons, Y., Taylor, J.A., (1992). “Psychosocial model of fan violence in sports”, International Journal of Sport Psychology, 23 (3), ss. 207–226.
- Spaaij, R., (2014). “Sports crowdviolence: An interdisciplinary synthesis”, Aggressionand Violent Behavior, 19 (2), ss. 146-155.
- Talimciler, A., (2006). “Sosyolojik Açıdan Futbol Fanatizmi”, Ege Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 15: 91 -104.
- Yetim, A., (2000). “Sporun Sosyal Görünümü”, Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5 (1), 63-72.
- Yücel, A. S., Atalay, A., Gürkan, A., (2015). “Sporda Şiddet ve Saldırganlığı Etkileyen Unsurlar”, Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 2 (2), 68-90.