Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Öğretime Yönelik Özgüvenlerinin Belirlenmesi: Sivas Örneği

Özgüveni yüksek bireylerin yaptıkları işte daha başarılı oldukları yapılan çeşitli araştırmalarla ortaya konulmuştur. Dolayısıyla, insanların üstlendikleri görevlerinde veya varmak istedikleri hedeflerinde başarıya ulaşabilmeleri için belli düzeyde özgüvene sahip olmaları gerekmektedir. Söz konusu hedef kitlesi insan olan meslek gruplarında ise bu durum kendini daha net hissettirmektedir. Bu anlamda kendisine “insan” yetiştirmeyi amaç edinen öğretmenlik mesleğinde de bu mesleği ifa edenlerin sahip olacağı özgüven; yaratıcı, üretken, çözüm odaklı çalışan, öz yeterlilik bilincine sahip bireyler yetiştirmelerine etki edecektir. Bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretime yönelik özgüvenleri çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden, betimsel tarama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Sivas ili genelinde görev yapan 214 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmada, veri toplama aracı olarak Uysal ve Gürol (2018) tarafından geliştirilen "Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Öğretime Yönelik Özgüven Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS paket programı kullanılmıştır. Elde edilen bulgular aritmetik ortalama, standart sapma, Mann- Whitney U testi ve Kruskal-Wallis testi aracılığı ile çözümlenmiş ve verilerin anlamlı olup olmadığı 0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda araştırmaya katılım gösteren sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretime yönelik özgüven düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öte yandan araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretime yönelik özgüvenleri mesleki kıdem yılı, cinsiyet ve mezun olunan anabilim dalı değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermiş; mezun olunan fakülte, görev yapılan okulun öğretim türü ve haftalık ders yükü değişkenlerine göre ise anlamlı farklılık göstermemiştir.

Determining Social Studies Teachers' Self-Confidence For Teaching: Sivas Example

It has been demonstrated through various studies that individuals with high self-confidence are more successful in their work. Therefore, people must have a certain level of self-confidence in order to succeed in their duties or goals they want to achieve. In professional groups whose target audience is people, this situation makes itself more clear. In this vein, the self-confidence of those who perform teaching profession, which aims to raise "human beings", will influence training of creative, solution oriented and self-efficient individuals. In this study, self-confidence of social studies teachers working in secondary schools for teaching has been examined in terms of various variables. Descriptive survey design, one of the quantitative research methods, has been used. The study group of the research consists of 214 social studies teachers working in Sivas province. "Social Studies Teachers' Self-Confidence Scale for Teaching" developed by Uysal and Gürol (2018) has been used as a data collection tool in this study. SPSS package program has been used to analyze the data collected in the research. The findings have been analyzed by means of arithmetic mean, standard deviation, Mann-Whitney U test and Kruskal-Wallis test and whether the data is significant has been evaluated at the level of 0.05 significance. As a result of the research, it has been concluded that the social studies teachers who have participated in the research have high levels of selfconfidence for teaching. On the other hand, the self-confidence of social studies teachers for teaching shows a significant difference according to the professional seniority year, gender and graduated department; however, it does not show a significant difference according to the graduated faculty, the school type and weekly course load variables.

PDF

___

Ablak, S. (2017). Sosyal bilgiler programındaki becerilere ilişkin öğrenci algılarının incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
Aslan, E. (2016). Geçmişten günümüze sosyal bilgiler. D. Dilek. (Ed.). Sosyal bilgiler eğitimi (Birinci Baskı) içinde (s. 3-51). Ankara. Pegem.
Akdağ, H. (2014). Sosyal bilgilerin tanımı, amacı, önemi ve Türkiye’ deki yeri. R. Turan, A. M. Sünbül ve H. Akdağ. (Editörler). Sosyal bilgiler öğretiminde yeni yaklaşımlar-1 (İkinci Baskı) içinde (s. 2-21). Ankara: Pegem.
Akın, A. (2007). Özgüven ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 165-175.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The Exercise of Control. New York: Freeman.
Başoğlu, T. S. (2007). Sınav kaygısı, ile özgüven arasındaki ilişkinin erinlik döneminde incelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Bozkurt, N. (2016). Tarih öğretmeni adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgisine yönelik özgüvenlerinin belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (33), 153-167.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2019). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri .(26. Baskı). Ankara: Pegem.
Creswell , J. W. (2013). Research design (S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Eğiten Kitap.
Çatak, M. (2015). Türkiye’de sosyal bilgiler eğitim programlarının incelenmesi. Akev Akademi Dergisi, 19(62), 69- 94.
Çevik-Kılıç, B. ve Gür, H. (2015). Sınıf öğretmenliği ve müzik öğretmenliği öğrencilerinin müzik yeteneklerine ilişkin özgüvenlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. NWSAEducation Sciences, 1C0643, 10, (3), 212-224.
Erden, M. (1997). Sosyal bilgiler öğretimi. İstanbul: Alkım.
Erpalabıyık, B. ve Okçu, V. (2019). Üniversite öğrencilerinin gençlik liderlik özellikleri ile benlik saygısı ve özgüven algıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 5 (15): 228-243
Genç, Z. S. (2000). Bilgi toplumunda öğretmen eğitimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 6(23), 375-387.
Gökkaya, K. (2003). Sosyal bilgilere giriş. C. Şahin (Ed.). Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu Sosyal Bilgiler içinde (s.9-29). Ankara: Gündüz.
Gürbüz, N. (2013). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğretim programlarını tanıma yeterliliklerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Güven, İ. ve Keleşoğlu, S. (2018). Yeni gelişmelerle sosyal bilgiler öğretmen eğitimi. A. F. Ersoy ve H. Karaduman. (Editörler). Sosyal bilgilerde güncel okumalar-1. içinde (s.198-217). Ankara: Anı.
İnan, S. (2014). Öğretmenler ve öğretmen adayları için sosyal bilgiler eğitimine giriş kavramlar, yaklaşımlar, etkinlikler. Ankara: Anı
Kılıçoğlu, G. (2012). Sosyal bilgiler tanımı, dünyada ve ülkemizde gelişimi ve önemi. M. Safran (Ed.). Sosyal bilgiler öğretimi.(Dördüncü Baskı) içinde (s.3-16). Ankara: Pegem.
Kurtuldu, S. B. (2007). İlköğretim okulu yöneticilerinin özgüven düzeyleri ile liderlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
Karademir, N. (2015). Fen edebiyat fakültesi coğrafya bölümü öğrencilerinin özgüven algıları. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 53-77.
Karasar, N. (2019). Bilimsel araştırma yöntemi. (34. Baskı). Ankara: Nobel.
Kan, Ç. (2010). A.B.D ve Türkiye’de sosyal bilgilerin tarihsel gelişimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 663-672.
MEB (1949). IV. Milli Eğitim Şurası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29164715_4_sura.pdf adresinden 12.05.2020’de erişilmiştir.
Moffatt, M. P. (1957). Sosyal bilgiler öğretimi. Çev: N. Oran. İstanbul: Maarif.
Öztürk, C. (2012). Sosyal bilgiler: toplumsal yaşama disiplinlerarası bir bakış. C. Öztürk (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi Demokratik Vatandaşlık Eğitimi (Üçüncü Baskı) içinde (s. 1-31). Ankara: Pegem.
Öztürk, C. ve Otluoğlu, R. (2003). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler ve yazılı materyaller. Ankara: Pegem
Sağlamer, E. (1997). Sosyal bilgiler. Çağdaş Eğitim, 232, 5-7.
Safran, M. (2011). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. B. Tay & A. Öcal (Editörler). Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi (İkinci Baskı) içinde, (s. 1-18). Ankara: Pegem.
Sancar-Tokmaklı, H., Yavuz-Konakman, G. ve Yanpar-Yelken, T. (2013). Mersin üniversitesi okul öncesi öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgisi (tpab) özgüven algılarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14 (1), 35-51.
Sarıçam, H. ve Güven, M. (2012). Özgüven ve dini tutum. The Journal of Academic Social Science Studies, International Journal of Social Science, 5(7), 573-586.
Sel, A. ve Yıldız, Z. (2020). Öğretmenlerin engelli bireylere yönelik algı ve tutumu: ölçek geliştirme, analizi ve yorumu. Ankara: İlksad.
Sönmez, V. (1999).Sosyal bilgiler öğretimi öğretmen kılavuzu, Ankara: MEB.
Sözer, E. (1998). Sosyal bilgiler öğretiminde ölçme ve değerlendirme. G. Can (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık öğretim Fakültesi Yayınları.
Uysal, A. ve Gürol, M. (2018). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretime yönelik özgüven ölçeğinin geliştirilmesi. International Journal of Field Education, 4(2), 70-82.
Üztemur, S. ve Avcı, G. 2020. Medya okuryazarlığı becerisinin medya okuryazarlık öğretim özyeterliklerini yordama düzeyi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(2), 651-672
Tekışık, H. H. (1976). Sosyal bilgiler öğretimi rehberi. Ankara: Rehber.