Zülfi Umut ÖZKARA, Aynur TAŞ, Belgin AYDINTAN

Örgütsel Adalet ile Yüksek Görev Bilincinin Sanal Kaytarma Üzerindeki Etkileri

Bu çalışmanın temel amacı; çalışanların örgütsel adalet algısı ile yüksek görev bilincinin bu çalışanların sergiledikleri sanal kaytarma davranışı üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Araştırmanın veri seti; Ankara'daki bir kamu kurumu genel müdürlüğünün merkez teşkilatında görev yapmakta olan çalışanlardan toplanan 232 anketten oluşmaktadır. Araştırmanın veri girişi ve analizleri için SPSS programı kullanılmıştır. Çalışmada; geçerlilik, güvenilirlik, Pearson korelasyon ve basit doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır. Çalışmanın analiz sonuçlarına göre; çalışmaya katılanlar bakımından algılanan örgütsel adalet ve onun alt boyutları ile sanal kaytarma arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmemiştir. Ancak çalışanların yüksek görev bilinci bu çalışanların sergiledikleri sanal kaytarma davranışını anlamlı ve negatif bir şekilde etkilemektedir. Bu çalışmada; çalışanların yüksek görev bilinci düzeyindeki artışın bu çalışanların sanal kaytarma davranış düzeyi üzerindeki düşürücü etkileri yoluyla sanal kaytarmanın örgüte verdiği zararı azaltmanın ve böylece örgüte katkı sağlamanın mümkün olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

The Effects of Organizational Justice and Conscientiousness on Cyberloafing

The main purpose of this study is to research the effects of the organizational justice perception and conscientiousness of the employees on their cyberloafing behavior. Dataset of the study consists of total 232 questionnaires gathered from the employees working at the central organization of the general directorate of a government agency in Ankara. Data input and analyses were done with SPSS software. Validity, reliability, Pearson correlation, and simple linear regression analyses were employed in this study. According to the analysis results in this study, significant relationships between perceived organizational justice and its sub-dimensions, and cyberloafing were not revealed. However, employees’ conscientiousness affects their cyberloafing behavior in a significant and negative way. It is concluded that it is possible to decrease the damage caused by cyberloafing to the organization and thus to contribute to the organization through the mitigating effects of increased level of employees’ conscientiousness on their cyberloafing behavior.

PDF

___

Abidin, R., Abdullah C.S., Hasnan, N., Bajuri A.L. (2014). “The Relationship of Cyberloafing Behavior with Big Five Personality Traits”, Aust. J. Basic & Appl. Sci., 8(12), 61-66.
Adams, J. S. (1963). “Toward an Understanding of Inequity”, Journal of Abnormal and Social Psychology, 67(5), 422-436.
Adams, J. S. (1965). Inequity in Social Exchange. L. Berkowitz (Ed.), Advances in Experimental Social Psychology, New York US: Academic Press, 267-299.
Ahmadi, H., Bagheri, F., Ebrahimi, S. A., Rokni, M. A. N., Kahreh, M. S. (2011). “Deviant Work Behavior: Explaining Relationship Between Organizational Justice and Cyber-Loafing as a Deviant Work Behavior”, American Journal of Scientific Research, 24, 103-116.
Akın, A., Ulukök, E., Arar, T. (2017). Analyzing the Relationsip Between Organizational Justice and Cyberloafing: A Study in a Public University, RSEP International Conferences on Social Issues and Economic Studies: 4th Multidisciplinary Conference, Prag, 9-20.
Alper Ay, F. A., Demirel, G., Erbas, N. (2017). “The Effects of Organizational Justice Perceptions on Cyber-Loafing Behaviors: A Research on Health Workers”, Research Journal of Business and Management, 4(3), 400-409.
Aydoğmuş, C. (2011). Kişilik Özellikleri ile İş Tatmini İlişkisi Üzerinde Psikolojik Güçlendirme ve Dönüşümcü Liderlik Algısının Etkileri, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
Bayramlık, H., Batır, F., Bulut, H. (2015). “Örgütsel Adalet Algısının İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Ankara İlinde CNC Operatörü İşgörenleri Üzerinde Bir Araştırma”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 50(2), 16-29.
Belanger, F., Van Slyke, C. (2002). “Abuse or Learning?”, Communications of the ACM, 45(1), 64-65.
Blanchard, A. L., Henle, C. A. (2008). “Correlates of Different Forms of Cyberloafing: The Role of Norms and External Locus of Control”, Computers in Human Behavior, 24(3), 1067- 1084.
Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (17. Baskı), Ankara: Pegem Akademi.
Chang, C. S. (2014). “Moderating Effects of Nurses’ Organizational Justice Between Organizational Support and Organizational Citizenship Behaviors for Evidence-based Practice”, Worldviews on Evidence-based Nursing, 11(5), 332-340.
Cohen-Charash, Y., Spector, P. E. (2001). “The Role of Justice in Organizations: A Meta- Analysis”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(2), 278-321.
De Lara, P. Z. M. (2007). “Relationship Between Organizational Justice and Cyberloafing in the Workplace: Has “Anomia” a Say in the Matter?”, CyberPsychology & Behavior, 10(3), 464-470.
Dede, E. (2018). Organizasyonlarda Sanal Kaytarma ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir.
Demir Uslu, Y., Çavuş, M. F. (2014). “Örgütsel Adalet ve Kaytarma Davranışları”, ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(9), 51-54.
Demir, A. (2014). “Adalet Kuramları Tartışmasında J.Rawls”, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi- SBArD,12(24), 33-42.
Digman, J. M. (1990). “Personality Structure: Emergence of the Five-factor Model”, Annual Review of Psychology, 41(1), 417-440.
Doorn, O.N. (2011). Cyberloafing: A Multi-dimensional Construct Placed in a Theoretical Framework, Master Thesis, Eindhoven University of Technology, Germany.
Ergeneli, A. (2006). Örgüt ve İnsan (1. Baskı), Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara.
Ferris, G. R., Davidson, S. L., Perrewe, P. L., Atay, S. (2010). İş Yaşamında Politik Yeti: İş Verimliliğine Etkisi (2. Baskı), Çev.: Salim Atay, İstanbul: Namar Yayınları.
Greenberg, J. (1996). The Quest for Justice on the Job: Essays and Experiments. Thousand Oaks. CA: Sage Publications.
Greengard, S. (2000). “The High Cost of Cyberslacking”, Workforce, 79(12), 22-24.
Gülduran, Ç.A. (2018). Beş Büyük Kişilik Özelliğinin Sanal Kaytarma Davranışı ve İş Performansı Üzerindeki Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir.
Günay, M., Azizoğlu, Ö., Çakar, S. (2018). The Effect of Perceived Organizational Justice on Cyberloafing Behavior, International Conference On Contemporary Issues In Business and Economics (ICCIBE), Tokat.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin B. J., Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis (7. Baskı), New Jersey: Pearson Prentice Hall.
Henle, C. A., Blanchard, A. L. (2008). “The Interaction of Work Stressors and Organizational Sanctions on Cyberloafing”, Journal of Managerial Issues, 20(3), 383-400.
Jia, H., Jia, R., Karau, S. (2013). “Cyberloafing and Personality: The Impact of the Big Five Traits and Workplace Situational Factors”, Journal of Leadership & Organizational Studies, 20(3), 358-365.
John, O. P., Donahue, E. M.., Kentle, R. L. (1991). The Big Five Inventory-versions 4a and 54. Berkeley: University of California, Institute of Personality and Social Research.
Kalaycı, Ş. (2010). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. (5. Baskı), Ankara: Asil Yayınevi.
Kaplan, M., Öğüt, A. (2012). “Algılanan Örgütsel Adalet ile Sanal Kaytarma Arasındaki İlişkinin Analizi: Hastane Çalışanları Örneği”, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-13.
Kayapalı Yıldırım, S. (2016). Etik İklim ve Örgütsel Kontrol Mekanizmalarının Sanal Kaytarma Davranışı Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Sinizmin Aracılık Rolü, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Erzurum.
Kerse, G., Soyalın, M. (2018). “Kamu Kurumu Çalışanlarının Sanal Kaytarma Davranışı Adalet Algısı ve Duygusal Tükenme Düzeyiyle Açıklanabilir Mi?”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(3), 210-233.
Kim, K., del Carmen Triana, M.., Chung, K., Oh, N. (2016). “When Do Employees Cyberloaf? An Interactionist Perspective Examining Personality, Justice, and Empowerment”, Human Resource Management, 55(6), 1041-1058.
Lim, V. K. G. (2002). “The IT Way of Loafing on the Job: Cyberloafing, Neutralizing and Organizational Justice”, Journal of Organizational Behavior, 23(5), 675-694.
Lim, V. K. G., Chen, D. J. Q. (2009). The Wired Workplace: Impact of Cyberloafing on Affect, Work Depletion, Facilitation and Engagement, 24th Annual Conference of the Society of Industrial and Organizational Psychology (SIOP), New Orleans, USA, 1-20.
Luthans, F. (2011). Organizational Behavior: An Evidence-Based Approach, McGraw Hill, Irwin.
Metin Orta, İ., Güngör, E. (2018). “Sanal Kaytarmanın Öncülleri, Sonuçları ve Kontrolü Üzerine Bir Derleme”, İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 20(1), 79-95.
Niehoff, B. P., Moorman, R. H. (1993). “Justice as a Mediator of the Relationship Between Methods of Monitoring and Organizational Citizenship Behavior”, Academy of Management Journal, 36(3), 527-556.
O’Neill, T. A., Hambley, L. A., Bercovich, A. (2014). “Prediction of Cyberslacking When Employees are Working Away From the Office”, Computers in Human Behavior, 34, 291- 298.
Oosthuizen, A., Rabie, G. H., De Beer, L. T. (2018). “Investigating Cyberloafing, Organisational Justice, Work Engagement and Organisational Trust of South African Retail and Manufacturing Employees”, SA Journal of Human Resource Management, 16, 1-11.
Oravec, J.A. (2002). “Constructive Approaches to Internet Recreation in the Workplace”, Communications of the ACM, 45(1), 60-63.
Özcan, H.M. (2019). Kişilik Özellikleri ile Sanal Kaytarma Davranışı Arasındaki İlişkide Gelişmeleri Kaçırma Korkusunun (GKK) Rolü, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Eskişehir.
Özdemir, H.Ö. (2017). Yöneticilerin Otantik Liderlik Tarzlarının Çalışanların Sanal Kaytarma ve Sinizm Davranışları Üzerine Etkileri, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Nevşehir.
Podsakoff, P.M., MacKenzie, S.B., Paine, J.B., Bachrach, D.G. (2000). “Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for the Future Research”, Journal of Management, 26(3), 513- 563.
Prasad, S., Lim, V.K.G., Chen, D.J.Q. (2010). Self-Regulation, Individual Characteristics and Cyberloafing, PACIS Proceedings, 1641-1648.
Restubog, S. L. D., Garcia, P. R. J. M., Toledano, L. S., Amarnani, R. K., Tolentino, L. R., Tang, R. L. (2011). “Yielding to (Cyber)-Temptation: Exploring the Buffering Role of Selfcontrol in the Relationship Between Organizational Justice and Cyberloafing Behavior in the Workplace”, Journal of Research in Personality, 45(2), 247-251.
Salgado J. F., De Fruyt F. (2005). Personality in Personnel Selection. Evers A., Anderson N., Smit- Voskuijl (Eds.). Handbook of Personnel Selection, Oxford, UK: Blackwell, 174-198.
Sarhangpour, H., Baezzat, F., Akbari, A. (2018). “Predicting Cyberloafing Through Psychological Needs With Conscientiousness and Being Goal-Oriented as Mediators Among University Students”, International Journal of Psychology, 12(2), 147-168.
Sarıca, P. (2020). Algılanan Örgütsel Adalet ile Sanal Kaytarma Arasındaki İlişkinin Analizi: Bir Telekomünikasyon Şirketi Örneği, Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. (2001). Using Multivariate Statistics, Boston: Allyn and Bacon.
Tabachnick, B.G., Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics, Boston: Allyn ve Bacon.
Tan, M., Demir, M. (2018). “İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Sanal Kaytarma Davranışı Üzerindeki Etkisi”, International Journal of Social Sciences and Education Research, 4(1), 49-68.
Turan, E., Demirel, Y., Çetin, S., Dengel, D. (2019). “Örgütsel Adaletin İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi: Özel Sektör Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(1), 394-414.
Varghese, L., Barber, L. K. (2017). “A Preliminary Study Exploring Moderating Effects of Role Stressors on the Relationship Between Big Five Personality Traits and Workplace Cyberloafing”, Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberspace, 11(4).
Witt, L. A., Burke, L. A., Barrick, M. R., Mount, M. K. (2002). “The Interactive Effects of Conscientiousness and Agreeableness on Job Performance”, Journal of Applied Psychology, 87(1), 164-169.
Yağcı, M., Yüceler, A. (2016). “Kavramsal Boyutlarıyla Sanal Kaytarma”, International Journal of Social Sciences and Education Research, 2(2), 531-540.
Yıldız, H., Yıldız, B., Ateş, H. (2015). “Sanal Kaytarma Davranışlarının Sergilenmesinde Örgütsel Adalet Algısının Rolü Var Mıdır?”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 10(2), 55-66.