Borsa İstanbul’da İşlem Gören İmalat İşletmelerinin Karlılığını Etkileyen İşletmeye Özgü ve Makroekonomik Değişkenlerin Analizi

Bu çalışmanın amacı Borsa İstanbul’da kayıtlı imalat işletmelerinin karlılığına etki edenişletmeye özgü ve makroekonomik faktörlerin incelenmesidir. 2009-2019 yılları arasında Borsaİstanbul’da faaliyette bulunan 129 işletme aktif büyüklüklerine gruplandırılmıştır. Gruplandırmasonucunda 20 işletme büyük, 29 işletme orta ve 31 işletme küçük ölçekli olmak üzere toplam 80işletme analiz edilmiştir. İşletmelere ait çeyrek dönem verileri kullanılmış ve regresyon analiziyapılmıştır. Aktif karlılık oranı, özsermaye karlılık oranı ve faiz ve vergi öncesi kar (faaliyetkarlılık) oranı bağımlı değişken olarak kullanılırken, işletmeye özgü bağımsız değişkenler işletmebüyüklüğü, likidite, varlık yapısı ve toplam borç oranı (kaldıraç); makroekonomik bağımsızdeğişkenler ise GSYİH büyüme oranı ve faiz oranı olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarınagöre, kaldıraç oranı ve duran varlık oranının tüm karlılık oranları üzerinde negatif, GSYİHbüyüme oranının ise pozitif etkili olduğu saptanmıştır.

Analysis of Firm Specific And Macroeconomic Variables Affecting The Profitability of Manufacturing Companies Quated on Borsa Istanbul

The aim of this study is to investigate the firm spesific and macroeconomic factors affecting the profitability of manufacturing firms quated on Borsa İstanbul. The period of 2009-2019, a sample of 129 manufacturing firms operated in Borsa İstanbul are grouped according to their asset size. As a result of the grouping a total of 80 firms, 20 of which are large, 29 are medium sized and 31 are small, have been analyzed. Quarterly data of firms are used in the anaylsis and regression anaylsis is employed. Return on asset ratio, return on equity ratio and earnings before interest and taxes raito are used as dependent variables; firm size, liquidity, leverage and tangibility are used as firm spesific independent variables and also GDP growth rate and interest rate are used as macroeconomic independent variables. According to the results; the leverage raito and tangibility ratio effect whole profitability ratios negatively while GDP growth rate effects positively.

PDF

___

Acaravcı, K. S. (2011). "The Determinants of Capital Structure: Evidence from the Turkish Manufacturing Sector", International Journal of Economics and Financial Issues, 5(1) , 158-171.
Adams, M., Jiang, W. (2016). "Do Outside Directors Influence The Financial Performance of Risk-trading Firms? Evidence From The United Kingdom (UK) Insurance Industry", Journal of Banking and Finance,64 , 36-51.
Afzal, Z. (2012). The Determinants of Capital Structure: A Comparative Study of Public and Private Firms, Master Thesis, Tilburg University, Department of Finance, The Netherlands.
Albayrak, A. S., Akbulut, R. (2008). "Karlılığı Etkileyen Faktörler: İMKB Sanayi ve Hizmet Sektörlerinde İşlem Gören İşletmeler Üzerine Bir İnceleme", ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 7, 55-83.
Alhassan, A. L., Addison, G. J., Asamoah, M. E. (2015). "Market Structure, Efficiency and Profitability of Insurance Companies in Ghana", International Journal of Emerging Markets, Vol.10, No. 4, 648-669.
Azhargaiah, R., Gavoury, C. (2011). "The Impact of Capital Stucture on Profitability With Special Reference to IT Industry in India", Managing Global Transitions, 9(4) , 371-392.
Deloof, M. (2003). "Does Working Capital Management Affect Profitability of Belgian Firms?". Journal fo Business, Finance and Accounting, 30(3), 573-587.
Demirci, N. S. (2017). İmalat Sanayi Sektöründe Karlılığın Belirleyicileri: TCMB Sektörel Bilançolarıyla Panel Veri Analizi (1996-2015)", Ege Akademik Bakış, 17(3), 381-394.
Doğan, M., Topal, Y. (2016). "Karlılığı Belirleyen Finansal Faktörler: BİST'te İşlem Gören İmalat Sanayi Firmaları Üzerine Bir Araştırma", Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 53-64.
Enqvist, J., Graham, M., Nikkinen, J. (2014). "The Impact Of Working Capital Management on Firm Profitability in Different Business Cycles: Evidence From Finland", Research in International Business and Finance, 32, 36-49.
Erdinç, N. Y. (2019). İmalat Sektörü İşletmelerinin Sermaye Yapısına Etki Eden Faktörlerin Analizi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme ABD, Ankara .
Erdoğan, M. (2018). "Turizm İşletmelerinin Finansal Performanslarını Etkileyen Firmaya Özgü, Sektörel ve Makroekonomik Belirleyiciler", Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(41), 101-127.
Fernandez, E., Antelo, S. I., Lopez, V. L., Rey, M. R., and Jardon, C. F. (2019). "Firm and Industy Effects on Small, Medium-sized And Large Firms' Performance", BRQ Business Research Quarterly, 22, 25-35.
Frank, M. Z., Goyal, V. K. (2009). "Capital Structure Decisions: Which Factors Are Reliably Important?", Financial Management, 38(1), 1-37.
Gill, A., Biger, N., Mathur, N. (2011). "The Effect of Capital Structure on Profitability: Evidence From The United States",.International Journal of Managemet, 28(4), 3-15.
Goddard, J., Tavakoli, M., Wilson, J. O. (2005). "Determinants of Profitabilty in European Manufacturing and Service: Evidence From A Dynamic Panel Model", Applied Financial Economics, 15(18) , 1269-1282.
Hamid, M., Abdullah, A., Kamaruzzaman, N. A. (2015). "Capital Structure and Frofitability in Family and Non-Family Firms: Malaysian Evidence", Procedia Economics and Finance, 31, 44-55.
hptt://www.kosgeb.gov.tr/Content/Upload/Dosya/Mali%20Tablolar/KSEP/Kobi Stratejisi ve Eylem Plani ( Erişim tarihi :19.03.2020)
Jangili, R. (2020). "Profitability in Emerging Markets: Effiency or Market Power? A study of Indian Firms", Indira Gandhi Institute of Development Research (IGIDR), Working Paper, WP-2020-003 .
Karadeniz, E., İskenderoğlu, Ö. (2011). "İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda İşlem Gören Turizm İşletmelerinin Aktif Karlılığını Etkileyen Değişkenlerin Analizi", Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 22(1), 65-75.
Killins, R. N. (2020). "Firm Spesific, Industry Spesific and Macroeconomic Factors of Life Insurers' Profitability: Evidence From Canada", North American Journal of Economics and Finance, 51, 1-16.
Korkmaz, Ö., Karaca, S. S. (2014). "Üretim İşletmelerinde Firma Karlılığının Finansal Belirleyicilerive BİST İmalat Sanayi Uygulaması", Ege Akademik Bakış, 14(1) , 21-29.
Köksal, B., Orman, C. (2014). "Determinants of Capital Structure: Evidence From A Major Developing Economy", Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Working Paper, 14/26 , 1- 51.
Martin, P. S., Saona, P. (2017). "Capital Structure in Chilean Corporate Sector: Revisiting The Stylized Facts", Research ın International Business and Finance, 40 , 163-174.
Mazur, K. (2007). "The Determinants of Capital Structure Choice: Evidence From Polish Componies", Inernatinal Advances in Economic Research,13, 495-514.
Mokhova, N., Zinecker, M. (2014). "Macroeconomic Factos and Corporate Capital Structure", Procedia- Social and Behavioral Sciences, 110, 530-540.
Mokhova, N., Zinecker, M. (2013). "The Deterninants of Capital Structure: The Evidence From The European Union", Acta Universitatis Agriculturae Et Silviculturea Mendelianae Brunensis, Vol LXI , 2533-2546.
Nunes, P. J., Serrasqueiro, Z. M., Sequeira, T. N. (2009). "Profitability in Portuguese Service IndustiesA Panel Approach", The Service Industy Journal, 29(5) , 693-707.
Onaolapo, A. R., Adedeji, E. A. (2014). "Interrelationship of Capitalisation, Market Power and Profitability in Selected Food and Beverages Firms in Nigeria", Advences in Social Science Research Journal, 1(8) , 104-113.
Pratheepan, T. (2014). "A Panel Data Anaylsis of Profitability Determinants Empirical Results From Sri Lankan Manufacturing Companies", International Journal of Economics, Commerce and Management, Vol. II, Issue 12 , 1-9.
Proença, P., Laureano, R. M., Laureano, L. M. (2014). "Determinanats of Capital Structure and The 2008 Financial Crisis: Evidence From Portuguese SMEs", Social and Behavioral Sciences, 150 , 182-191.
Serghiescu, L., Vaidean, V. L. (2014). "Determinanat Factors of Capital Structure of Firm-an Empirical Anaylsis", Procedia Economics and Finance, 15 , 1447-1457.
Shubita, M., Alsawalhah, J. M. (2012). "The Relationship Between Capital Structure and Profitability". International Journal of Business and Social Science, 3(15) , 105-112.
Taoulaou, A., Burchuladze, G. (2014). How Do Macroeconomic Factors Affect Capital Structure? The Case of Swedish Firms. Master Thesis, Lund University School of Economics and Management, Department of Economics, Sweden.
Vatavu, S. (2015). "The Impact of Capital Structure on Financial Performance in Romanian Listed Companies", Procedia Economics and Finance, 52 , 1314-1322.
Yılmaz, H. (2017). "Sermaye Yapısına Etki Eden Faktörler: BİST'de Bir Çalışma", Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52(3) , 22-45.