Kırgız Şair Alıkul Osmonov’un Hayatı ve İlk Dönem Eserlerine Dair

Kırgız yazar ve şairler 1934 Yazarlar Birliği Kurultayı’nda alınan kararlarla toplumcu gerçekçi ideoloji doğrultusunda halkın kendine gelecekle ilgili örnek bulabileceği eserler vermişlerdir. Kırgız edebiyat tarihi içinde kalemi kuvvetli birçok önemli şair yer almaktadır. Alıkul Osmonov bu şairler arasında yer alsa da onu diğer şairlerden ayıran farklılıklar şairin eserlerinde göze çarpmaktadır. Bu farklılıklar şairin içinde bulunduğu dönemin şartları itibariyle birçok eleştiriye maruz kalmasına sebep olmuştur. Bu çalışmada Alıkul Osmonov’un Kırgız edebiyatında kendine yer bulan değişikliklerin oluşumuna sebep olan durumlar ve onun eserlerine yapılan eleştiriler ele alınmaktadır. Yazarın ortaya koyduğu eserler ve dönemin şiir anlayışı arasında yapılan kıyaslamalarla Alıkul Osmonov’un edebî görüşü gözler önüne serilmiştir. Osmonov’un eserlerinde yaşadığı dönemin sanat anlayışının dışında bir bakış açısının yer aldığı gözlemlenmiştir.

About The Life And First Period Works Of Kyrgyz Poet Alıkul Osmonov

Kyrgyz writers and poets, with the decisions taken at the 1934 Writers’ Union Congress, gave works that the public can find as an example for the future in line with the ideology of socialist realism. There are many important poets in the history of literature Kyrgyz. Although Alikul Osmonov is one of these poets, the differences that distinguish him from other poets stand out in the poet’s works. These differences caused the poet to be subjected to many criticisms in terms of the conditions he was in. In this study, the situations that caused the formation of changes in Alikul Osmonov’s Kyrgyz literature and the criticisms of his works are explained. The literary view of Alikul Osmonov was shown by comparisons between the works put forward by the author and the poetry understanding of the period. In Osmonov’s works, it was observed that there was a point of view other than the art understanding of his period.

PDF

___

Alıbaev, Midin. (1946, 15 Kasım). Maanisi Cok Mahabat. Kızıl Kırgızstan Gazetesi, s. 227.
Aragon, Louis. (2004). Dünyanın Aşkı Anlatan En Güzel Hikâyesi. Cengiz AYTMATOV Doğumunun 75. Yılı İçin Armağan. (Göz. Kemal, Çev.). Bişkek, (Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Yayınlar).
Artıkbaev, Kaçkınbay. (2003). Aalı Tokombaev. Bişkek, Biyiktik Basması.
Burev, Yu. B. (2002). Literatura. Estetika. Moskva, Vısşaya Şkola.
Cigitov, Salican. (1991). Adabiyatka Adal Kızmat. Keçeekinin Sabaktarı Bügünkünün Talaptarı (İzildöö, Sın Makalalar). Frunze, Adabiyat Basma Evi.
Cigitov, Salican. (1998). Akından Eki Ömürü. Bişkek, Kırgızstan Basma Üyü Mektep.
Cigitov, Salican. (2006a). İkinci Ömre Giden Yol: Alıkul Osmonov. Salican Cigitov ve Dünyası. (Hz. Söylemez, Orhan. Göz, Kemal.) Bişkek, Manas Üniversitesi Yayınları.
Cigitov, Salican (2006b). Cengiz Nasıl Çıktı. Salican Cigitov ve Dünyası. (Hz. Söylemez,
Orhan. Göz, Kemal.). Bişkek Manas Üniversitesi Yayınları.
Cusupov, Keneş. (1980). Ir Sabındagı Ömür. Frunze, Mektep Basma Evi.
Çelik, Abdullah. (1996). Bedri Rahmi Eyuboğlu. Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları.
Göz, Kemal. (2020). Vurun Kahpeye ve Cemile bağlamında tip ve karakterlerin karşılaştırmalı incelemesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 539-551.
Hikmet, Nazım. (2008) Henüz Vakit Varken Gülüm (Seçme Şiirler). Haz. Raşit Çavaş. İstanbul, YKY Yayınları.
Jdanov, Andrey Aleksandroviç. (1996). Leningrad’da Yayınlanan İki Derginin Hataları.
Edebiyat Müzik ve Felsefe Üzerine, (Berktay (Baltalı), Fatmagül. Çev.) İstanbul, Kaynak Yayınları.
Kallimci, İsmail Turan. (2002). Çağdaş Kırgız Şiir ve Alıkul Osmonov’un Kırgız Şiirindeki Yeri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karakoç, Sezai. (1998). Şiirler IX Monna Rosa. İstanbul, Diriliş Yayınları.
Osmonov, Alıkul. (1935). Tandagı Irlar, Irlar Cıynagı I. Frunze, Kırgızmambas.
Osmonov, Alıkul. (1954). Tandalmaluu Irlar Cana Poemalar. Frunze, Kırgızstan Mamlakettik Basma Evi.
Osmonov, Alıkul. (1965). Cazuuçuluk Bayanım. Çıgarmalar Cıynagı 2-Tom (Peoemalar, Piyesalar, Makalalar, Kattar, Legendelar). Frunze, Kırgızistan Basması.
Osmonov, Alıkul. (1984). Ata Curt Çıgarmalar Cıynagının Üç Tomdugu I- Tom Irlar, Poemalar. Frunze, Kırgızstan.
Osmonov, Alıkul. (1990). Cazuuçuluk Bayanım Mezgil Cana Alıkul (Makalalar, Kattar, Eskerüülör), Ed. Pamirbek Kazıbaev, Frunze, Adabiyat Basma Evi.
Osmonov, Alıkul. (2014). Menin Okutuuçum. Tandalgan Çıgarmalar II-Tom. (Poemalar, U. Şekspir. Otello, Irlar, Tamsilder, A. S. Puşkin. Evgeniy Onegin, Makalalar). Bişkek, Salam Basması.
Osmonov, Alıkul. (2015). Alıkul Osmonov Ben, Şairi Kırgızın. Ed. Kocageldi Kuluyev. (Çarboğa, Kenan. Türkan, İbrahim. Çev.). Ankara, Türksoy Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı.
Samaganov, Ceenbay. (1990). Bir Çıgarmaga Arnalgan Üç Makala. Mezgil Cana Alıkul (Makalalar, Kattar, Eskerüülör). Ed. Pamirbek Kazıbaev, Frunze, Adabiyat Basma Evi.
Sıdıkbekov, Tügölbay. (1954). Alıkul Osmonov. Tandalmaluu Irlar Cana Poemalar. Frunze, Kırgızstan Mamlakettik Basma Evi.
Tokombaev, Aalı. (2015). Aalı Tokombaev II-Tom. Bişkek, İmak Ofset.
Göz, Kemal (2019) Kasım Tınıstanov: http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kasimtinistanov Resim 2: Bedri Rahmi Eyüboğlu: https://www.azattyk.org/a/encyclopedia_alykul_ osmonov_poetry_culture/27968124.html (Erişim Tarihi: 24.02.2020)
Resim 3: Ayday Cigitalieva https://www.azattyk.org/a/encyclopedia_alykul_osmonov_ poetry_culture/27968124.html (Erişim Tarihi: 24.02.2020)
Resim 4: Alıkul Osmonov: https://www.azattyk.org/a/encyclopedia_alykul_osmonov_ poetry_culture/27968124.html (Erişim Tarihi: 24.02.2020)
Resim 5: Zeynep Sooronbaeva https://www.azattyk.org/a/encyclopedia_alykul_osmonov_ poetry_culture/27968124.html (Erişim Tarihi: 24.02.2020)