Fen/Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinin Geleceği ya da Türkiye'de Bilim Adamı ve Öğretmen Yetiştirme Meselesi

Türk Milli Eğitim ve Yüksek Öğretim Sisteminde son 200 yıllık ciddi ve samimi çabalara rağmen istenen başarı sağlanamamıştır. Tanzimat'tan bugüne kadar geçen sürede, bilim adamı ve öğretmen yetiştirme konusunda, kurulan üniversiteler ve öğretmen okulları için, çok çeşitli yöntem ve yaklaşımlar denenmiş ise de ciddi bir eğitim ve öğretim geleneği oluşmamıştır. Öğretmen yetiştirmede en başarılı deneyim Yüksek Öğretmen Okulları modelidir. Bu modelde öğretmen olacak aday hem Fen/Edebiyat fakültelerinden alan dersi okuyor hem de kendi okulları olan Yüksek öğretmen okullarından öğretmenlik formasyonu alıyordu. Maalesef bu modele göre şekillenen Yükseköğretim kurumları 1970'li yıllardan sonra Türkiye'de yoğun olarak yaşanan terör ve anarşinin etkisiyle 1978 yılında kapatılmıştır. 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra da yükseköğretim alanında yapılan düzenlemeler daha çok bir tepki yaklaşımı ve güvenlik kaygısı üzerine inşa edildiği için yine ciddi bir başarı sağlanamamıştır. Hepsinden kötüsü de bu askeri darbeden sonra Eğitim Fakülteleri ile Fen ve Edebiyat Fakülteleri arasındaki akademik ilişkilerin tamamen kopmuş olmasıdır. Kısacası, makalede bahsi geçen bu tarihi arka plan incelenmekte ve bilim adamı ve öğretmen yetiştiren eğitim kurumlarının birbiri ile yeniden ilişkilendirilerek gelecekte nasıl işlevsel hale getirilebileceği tartışılmaktadır.

The Future Of Faculty Of Arts / Scıence And Faculty Of Educatıon Or The Problem Of Training Scientists And Teachers İn Turkey

The last 200 years of Turkish National and Higher Education System, in spite of serious and sincere efforts, could not bring the desired success. Although, from the period of Tanzimat and up to now, universities and teacher training colleges tried various methods and approaches have been tried, a significant tradition of education and training has not been able to be established to educate scientists and teachers. The Higher School of Teacher Training was the most successful model in Turkey on teacher training experience. In this model, the teacher candidate would attend Faculty of Arts and Sciences as well as the Higher School of Teacher Training. In the first faculties they studied subjection classes but in the second one they studied pedagogic formation. Unfortunately this higher education institution which was shaped according to the model above was closed in 1978 due to intense terror and anarchy in Turkey in 1970s. After the military coup in 1980 (September 12), the arrangements in the field of higher education system were established mostly on the reactionary approach for the safety arrangements. Worst of all these was that after a military coup academic relation between the Faculties of Education and Science/Arts Faculties has completely been lost. In short, this article examines the historical background of these two educational institutions, and tries to discuss how to reactivate the interrelationship of these two intuitions which train scientists and teachers.

___

  • A. Kadir ÇÜÇEN, "Tanzimat'tan Cumhuriyete Eğitim ve İnsan Anlayışlarının Temelleri" Türkiye I. Eğitim Felsefesi Kongresi, 5-8 Ekim 1994, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Van.
  • Cahit KAVCAR, "Tarihe Karışan Bir Öğretmen Yetiştirme Modeli: Yüksek Öğretmen Okulu" A. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 1982, C.15, sayı:1, Ankara.
  • Hasan Ali KOÇER, Türkiye'de Modern Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi, MEB Yayınları, İstanbul, 1992.
  • Kazım YILDIRIM, "Yeni Kurulmakta Olan Üniversitelerin ve Trakya Üniversite'sinin Gelişim Sü- recinde Türk Eğitim Düşüncesine Kazandırdığı Yeni Boyutlar", Türkiye I. Eğitim Felsefesi Kongresi, 5-8 Ekim 1994, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Van.
  • Mustafa Murat ÖNTUĞ, "II. Meşrutiyet Dönemi Eğitim", Türk Eğitim Tarihi, ed. Sabahattin Arıbaş & Mehmet Koçer, Lisans Yayınları, 2. Baskı, 2011, İstanbul.
  • Mehmet KOÇER, "Çok Partili Dönem, Eğitim ve Eğitim Kurumları" Türk Eğitim Tarihi, Editörler: Sabahattin Arıbaş & Mehmet Koçer, Lisans Yayınları, 2. Baskı, 2011, İstanbul.
  • Necdet SAKAOĞLU, Osmanlıdan Günümüze Eğitim Tarihi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, 2003.
  • Sezai KARAKOÇ, Düşünceler II (Kurumlar), Diriliş Yayınları, İstanbul 1997.