Düzeltme ve Cevap Hakkında Yeni Gelişmeler: Sinema Filmlerine Karşı Düzeltme ve Cevap Hakkı Kullanılabilir mi?

Düzeltme ve cevap hakkı, basın-yayın yoluyla kişilerin şeref ve haysiyetlerine dokunulması veya kişilerin kendileriyle ilgili gerçeğe aykırı yayınlar yapılması halinde kullanılabilen ve uluslararası belgeler ile anayasalar ve kanunlar tarafından düzenlenip teminat altına alınmış bir temel haktır. Türk mevzuatına göre bu hak süreli yayınlara, radyo, televizyon yayınlarına ve internet ortamındaki yayınlara karşı kullanılabilirken, süresiz yayınlar ve sinema filmlerine karşı kullanılamamaktadır. İşbu çalışmada, öncelikle düzeltme ve cevap hakkının tanımı, tarihçesi, hukukî temelleri, mahiyeti, önemi, usul ve şartları gibi konular hakkında genel ve temel bilgiler verilecek, daha sonra sinema filmlerine karşı da bu hakkın kullanılıp kullanılamayacağı kitle iletişimi ve hukukî boyutlarıyla tartışılacaktır. Dolayısıyla bu makale iletişim ve hukuk alanlarını kapsayan karma nitelikli özgün bir çalışmadır. Çalışmanın amacı sinema filmleri bakımından düzeltme ve cevap hakkının kullanılması için kanun koyucuya yol gösterici nitelikte bilgiler sunmak ve bu alanda yapılacak akademik çalışmalara katkıda bulunmaktır. İşbu çalışma sinema filmlerinde düzeltme ve cevap hakkı konusunda yapılan ilk çalışmalardan biri olması bakımından ayrıca önem taşımaktadır.

New Developments On The Right Of Correction And Response: Can The Right Of Correction And Response Be Used Against Movies?

The right to rectification and reply has been regulated and guaranteed as a basic and fundamental right by international documents, constitutions and laws. This basic right shall be accorded only in cases where personal reputation and honour is attacked or in cases of unfounded allegation. According to the Turkish legislation, this right can be exercised against periodicals, and radio and television broadcasts and internet; however it cannot be exercised against cinema films and non-periodicals. In this work, first of all, general and basic information on the right to rectification and reply will be given as regards its definition, historical background, legal foundation, nature, importance, procedure and conditions, then whether this basic and fundamental right can be exercised against cinema films (movies) will be discussed and argued in the frame of communication and law. For this reason, this article is focused on and a mixture of communication and communication law fields. The purpose and aim of this scientific article is to provide information and be a guide to the legislators and academicans when the subject of the article comes to the agenda of the Legislative Body and other related authorities in Turkey in future. This work is also important, because it is one of the first scientific works on the right to rectification and reply against cinema films

___

  • Akkurt, Ali, Basın Özgürlüğünün Kapsamı ve Sınırları, Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
  • Aydın, Sevil, Radyo ve Televizyon Yoluyla Kişilik Haklarının İhlâli ve Hukuksal Korunma, Adil Yayınevi, Ankara, 1997.
  • Belli, D. Bülent, Basın Yoluyla Kişilik Hakkına Saldırılardan Sorumluluk, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2008.
  • Bıyıklı, Hasan, Kitle Haberleşme Hukuku Ders Notları, A.Ü. SBF, Basın –Yayın. Yüksek Okulu Yayınları, Ankara, 1989.
  • Bingöl, Mahmut, “Sinema Filmleri Yoluyla Şeref ve Haysiyetin İhlâli ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2017.
  • Coşkun, Sena, “Avrupa Birliği Sürecinin Cevap ve Düzeltme Hakkına Katkısı ve Hakkın Kullanımında Alternatif Yollar”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi / Cilt: XV, Sayı 1, 2013.
  • Coşkun, Atilla, Gazete, Radyo ve Televizyon Yayınlarında Cevap Hakkı, Legal Yayınevi, İstanbul, 2002.
  • Çiftci, Ahmet, “Radyo ve Televizyonda Cevap ve Düzeltme Hakkı”, Ankara Barosu Degisi, 48(6), 893-908, 1991.
  • Çiftci, Ahmet, “3445 Sayılı Kanunla Değiştirilen Basın Kanunu’nun 19. Maddesine Göre Yazılı Basında Cevap ve Düzeltme Hakkı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 42(1- 4), 47-80, 1992.
  • Çiftci, Ahmet, “İnternet Ortamında Yapılan Yayınlarda Cevap ve Düzeltme Hakkı”, XIV. Türkiye’de İnternet Konferansı, Bilgi Üniversitesi ve İnternet Teknolojileri Derneği, İstanbul, 12-13 Aralık, 2009.
  • Çiftci, Ahmet ve Kırgıl, Sevinç, İçtihatlı Türk Basın-Yayın Mevzuatı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
  • Dönmezer, Sulhi / Bayraktar, Köksal, Basın Hukuku, 5. Baskı. Beta Yayınevi, İstanbul, 2013. Eisenstein, Sergei, Bir Sinemacının Düşünceleri, (Çev. Azmi Arna), Yol Yayınları, İstanbul, 1975.
  • Erman, Sahir / Özek, Çetin, Açıklamalı Basın Kanunu ve İlgili Mevzuat, Kule Kitapları, İstanbul, 1991.
  • Gedik, Ömer, Türk Yargı Kararları Çerçevesinde Türkiye’de Kitle İletişim Özgürlüğü, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2008.
  • Gökmen, Mustafa, Başlangıçtan 1950’ye Kadar Türk Sinema Tarihi ve İstanbul Sinemaları, Birinci Baskı, İstanbul Kitaplığı Yayınları, İstanbul, 1989.
  • Gölcüklü, Feyyaz, “Radyo - Televizyonda Düzeltme ve Cevap Hakkı”, SBFD, 20(4),125-143, 1965.
  • Gölcüklü, Feyyaz, Haberleşme Hukuku, AÜSBF Yayını, No:292, BYYO Yayın NO:1, Ankara, 1970.
  • Güzel, Abdullah, Cevap ve Düzeltme Hakkı, Adalet Yayınevi, 1. Baskı, Ankara, 2010.
  • İçel, Kayıhan, “Cevap ve Düzeltme Hakkı Yönünden ‘İlgi’ ve ‘Gerçeğe Aykırılık’ Koşulları”, İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: XLIII, Sayı: 1-4, 1977.
  • İçel, Kayıhan, Kitle Haberleşme Hukuku, Yenileştirilmiş ve Geliştirilmiş 3. Baskı. Beta Yayıncılık, İstanbul, 1990.
  • İçel, Kayıhan, Kitle İletişim Hukuku, Yenilenmiş 12. Baskı. Beta Yayıncılık, İstanbul, 2017.
  • Kılıçoğlu, Ahmet, Şeref, Haysiyet ve Özel Yaşama Basın Yoluyla Saldırılardan Hukuksal Sorumluluk, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi yayınları No: 496. Ankara, 1993.
  • Mallı, Ömer, “Kişilik Hakkı Karşısında Basın Özgürlüğünün Sınırları”, Hukuk Devletinde Kişisel Güvenlik, Hukukun Gençleri Sempozyumları Dizisi-1, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 20-21 Mart 2009, (Çevrimiçi) http://www.umut.org.tr/Hukukun Gencleri/ TamMetinlerSunular/OmerMalli.pdf, (205.08.2017), 2009.
  • Özek, Çetin, Türk Basın Hukuku, İstanbul Üniversitesi Yayını, No: 2381, Hukuk Fakültesi Yayını, No: 538. İstanbul, 1978.
  • Özel, Sibel, Uluslararası Alanda Medya ve İnternette Kişilik Hakkının Korunması, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2014.
  • Özön, Nijat, Sinema Sanatına Giriş, Agora Kitaplığı, İstanbul, 2008.
  • The Audio-Visual Media in the Single European Market, European Documentation, Periodical 4/1988. Luxembourg.
  • Tikveş, Özkan, “Cevap Hakkı Üzerine Bir İnceleme”, İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, No:1., 1967.
  • Yenisey, Feridun, ve Özel, Cevat, İçtihatlı Basın Mevzuatı, Beta Yayınevi, İstanbul, 1996.
  • Yüzer, Dilara, 1982 Anayasası’nda Basın Özgürlüğü Karşısında Kişilik Hakkı ve Korunması, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2013.