Tanzimat yazarlarına göre hatırat türü

Türk edebiyatında hatıratın bir tür olarak kabul edilmesi Tanzimat dönemiyle başlar. Tanzimat yazarları gerek türü tanımlamaya çalışarak gerek eserleriyle bunun için zemin hazırlarlar. Tanzimat yazarları türü tanımlarken tarih, otobiyografi, biyografi, günlük ve mektup gibi diğer komşu türlerin alanına girerler. Bu makalede hatırat türünün Tanzimat yazarları tarafından yapılan tanımları üzerinde durulurken, türü komşu türlerle karşılaştırmak esas alınacaktır. Böylece Tanzimat yazarlarının tür karşısındaki tavrı, türü nasıl algıladığı, otobiyografi, biyografi, günlük gibi komşu türlerle ne derecelerde iç içe bulunduğu anlaşılacak ve bu komşu türlerin alanlarına ne derecelerde girdiği ortaya çıkacaktır.

The genre of memoir according to Tanzimat authors

The acceptance of memoir as a genre in Turkish literature begins with the Tanzimat period. The authors of the Tanzimat help in defining the memoir as a genre by comprehending the genres and writing about it. By doing this, they intersect with other genres such as history, autobiography, biography, diary and letters. In this article while we will be focusing on how Tanzimat writers describe the genre of memoir, we will try to compare memoir with the other genres. Thus, the attitude and perception of the writers about the genre of memoir and interrelations among the genres will be disclosed.

___

  • Ahmed Midhat Efendi (2002), Menfa/Sürgiin Hatıraları, (hzl. Handan İnci), Arma Yayınları, İstanbul.
  • AKGÜN, A. (1987), Ebüzziya Tevfık'in Mecmuâ-i Ebüzziya'daki Hatıraları, (Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü), İstanbul.
  • Akif Paşa (2004), Tiirk-îngiliz İlişkileri ve Mehmet Akif Paşa' nın Anıları (İbret), (hzl. Taha Niyazi Karaca), IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.
  • AYDOGDU, N. Yılmaz-KARA, İsmail (2005), Namık Kemal Osmanlı Modernleşmesinin Meseleleri Bütün Makaleleri 1, Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • BANARLI, N. S. (1978), Resimli Türk Edebiyatı Tarihi II, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul. Ebüzziya Tevfık (1910), "Hatırât-ı Said Paşa", Yeni Tasvir-iEfkâr, S. 346, s.l.
  • ENGİNÜN, İnci (1994), Abdülhak Hâmid'in Hatıraları, Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • ERTAYLAN, İ. H. (1925), Türk Edebiyatı Tarihi, Bakü.
  • GÖÇGÜN, Ö. (1987),Ziya Paşa, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • KAFADAR, C. (2009), Kim Var İmiş Biz Burada Yoğİken, Dört Osmanlı: Yeniçeri, Tüccar, Derviş ve Hatun, Metis Yayınları, İstanbul.
  • KAPLAN, Mehmet-ENGINÜN, İnci-EMIL, Birol (1993), Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi II, Marmara Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
  • KERMAN, Zeynep (2003), Sami Paşazade Sezai Bütün Eserleri 2, TDK Yayınları, Ankara.
  • LE JEUNE, P. (1975), Le Pacte Autobiographique, Edition du Seuil, Paris. Leyla Hanım (1958), "Saray ve Harem Hatıraları", Yeni Tarih Dergisi, S. 13, s. 381-382.
  • Mecmua-i Ebüzziya (1881), S. 13, s. 404.
  • Muallim Naci (1902), Lugât-ı Nâci.
  • Muallim Naci (1969),Ömer'in Çocukluğu, (hzl. M. Ertuğrul Düzdağ), Cağaloğlu Yayınları, İstanbul.
  • OKAY, O. (2005), Batılılaşma Devri Türk Edebiyatı, Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • ORTAYLI, İ. (1982), Gelenekten Geleceğe, İstanbul.
  • Şemseddin Sami (1882), Kamus-ı Fransevi (DictionnaireFrançais-Turc), Mihran Matbaası, Constantinople.
  • Şemseddin Sami (1905), Kamus-ı Fransevî (Dictionnaire Français Turc), Mihran Matbaası, Constantinople.
  • TANPINAR, A. H. (2006), XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, (hzl. Abdullah Uçman), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Türk Dili Anı Özel Sayısı (1972), G 25, S. 246.
  • ZEKÂ, N. (1987), "Hatırlama ve Tarih", Defter, S. 1, s. 7.