Öğretmen adaylarının okuduğunu anlama ve okuma stratejilerini kullanma düzeyleri

Bu araştırmada öğretmen adaylarının okuduğunu anlama düzeyleri ve okuma stratejilerini kullanma düzeyleri araştırılmıştır. Çalışmada okuduğunu anlama düzeyi ve okuma stratejilerini kullanma düzeyinin; ana bilim dalı, öğretim türü, cinsiyet ve akademik başarı puanına göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı, İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Eğitimi, Sınıf Öğretmenliği Eğitimi, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Eğitimi, Matematik Öğretmenliği Eğitimi Ana Bilim Dallarında 2008–2009 eğitim-öğretim yılında 4. sınıfta okuyan toplam 569 öğrenci çalışma grubu olarak belirlenmiştir. Araştırmanın sonucunda öğretmen adaylarının okuduğunu anlama düzeyleri yetersiz bulunmuştur. Başarı düzeyi en yüksek grup Türkçe, en düşük grup ise sosyal bilgiler öğretmenliği öğrencileridir. Okuduğunu anlama bakımından öğretim türüne göre anlamlı bir farklılık bulunmamış fakat kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre, akademik başarı puanı yüksek öğrencilerin de akademik başarı puanı düşük öğrencilere göre daha başarılı oldukları görülmüştür. Okuma stratejilerini kullanma bakımından katılımcılar orta düzeyde bulunmuştur. Okuma stratejileri açısından en üst düzeyde olan grup Türkçe, en düşük düzeyde olan grup ise sosyal bilgiler öğretmenliği öğrencileridir. Okuma stratejilerini kullanma bakımından öğretim türüne göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

The levels and the use of the strategies of teacher candidates in reading comprehension

In this study the pre-service teachers’ levels about reading comprehension and the use of reading strategies are investigated. It is analyzed that if there is a significant difference between level of comprehension and use of reading strategies in comparison with department, education type, gender and the academic achievement . The students studying in Turkish Teacher Education, Science Teacher Education, Class Teacher Education, Social Science Teacher Education, Mathematics Teacher Education departments of Balıkesir University Necatibey Education Faculty were taken as the sample universe. The participants are of 118 (% 20,77) pre-service Turkish Teacher, 60 (% 10,56) preserves Science Teacher, 131 (% 23,06) preserves Class Teacher, 123 (% 21,47) Social Science Teacher and 137 (% 24,11) preserves Mathematics Teacher and totally 569 preserves teachers. The reading comprehension levels’ of the preserves teachers are inadequate. The most successful group is preserves Turkish teacher, and the most unsuccessful group is preserves social science teacher. There is not a significant difference about reading comprehension in comparison with education type but the girls more successful than the boys. The participants are medium-level about using reading strategies. The highest group of using strategies is preserves Turkish teacher and the lowest group is preserves social science teacher group.

___

  • AKSAN, Doğan (2007), Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim, Dördüncü Baskı, TDK Yayınları, Ankara.
  • BARNETT, Marva A. (1988), “Reading through Context: How Real and Perceived Strategy Use Affects L2 Comprehension”, The Modern Language Journal, Vol. 72, No. 2. pp. 150-162 http://links. jstor.org/sici?sici=00267902%28198822%2972%3A2%3C150%3ARTC HRA%3E2. 0.CO%3B2-4 (son erişim 14.01.2008).
  • BRANTMEİER, Cindy (2003), “Does gender make a difference? Passage content and comprehension in second language reading”, Reading in a Foreign Language, Vol. 15, No. 1, http://nflrc.hawaii.edu/rfl/April2003 /brantmeier/brantmeier.pdf (son erişim 02.08.2008).
  • BÜGEL, K.-Buunk, B. P. (1996), “Sex differences in foreign language text comprehension: The role of interests and prior knowledge”, The Modern Language Journal, Vol. 80, No. 1, (Spring, 1996), pp. 15-31, http://www.jstor.org/stable/329055 (son erişim 01.08.2008).
  • CARRELL, Patricia L. (1989), “Metacognitive Awareness and Second Language Reading”, The Modern Language Journal, Vol. 73, No. 2, pp. 121-134. http://links.jstor.org/sici?sici=0026-7902%28198922%2973%3A2 %3C121%3AMAASLR%3E2.0.CO%3B2-V (son erş 18.03.2008).
  • COHEN, Andrew D. (1990), Language Learning: Insights for Learners, Teachers and Researchers, Newbury House Publishers, New York.
  • COŞKUN, Eyyup (2006), Lise II. Sınıf Öğrencilerinin Sessiz Okuma Hızları ve Okuduğunu Anlama Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. (Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • ÇAM, Bilge (2006), İlköğretim Öğrencilerinin Görsel Okuma Düzeyleri İle Okuduğunu Anlama, Eleştirel Okuma ve Türkçe Dersi Akademik Başarıları Arasındaki İlişki, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir.
  • DÖKMEN, Üstün (1994), Okuma Becerisi, İlgisi ve Alışkanlığı Üzerine Psikososyal Bir Araştırma, MEB Yayınları, İstanbul.
  • İNAN, Derya Duygu (2005), İlköğretim I. Kademe Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıklarının İncelenmesi, (Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
  • KARASAR, Niyazi (2005), Bilimsel Araştırma Yöntemi, 15. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • KARATAY, Halit (2007), İlköğretim Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuduğunu Anlama Becerileri Üzerine Alan Araştırması. (Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
  • KELEŞ, Özgül (2006), İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Öğrencilerinde Kitap Okuma Alışkanlığının İncelenmesi. (Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • ÖĞRETMEN, Tuncay (2006), Uluslararası Okuma Becerilerinde Gelişim Projesi (PIRLS) 2001 Testinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi: Türkiye- Amerika Birleşik Devletleri Örneği, (Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi), , Ankara.
  • ÖZBAY, Murat (2006), Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri I, Öncü Kitap, Ankara.
  • ÖZDEMİR, Emin. (1983), “Anadili Öğretimi”, Türk Dili(Dil Öğretimi Özel Sayısı), C. XVLII, S. 379-380 Temmuz-Ağustos, s. 18-30.
  • PANG, Jixian (2008), “Research on Good and Poor Reader Characteristics: Implications for L2 Reading Research in China”, Reading in a Foreign Language. Vol. 20, No. 1, pp. 1-18.
  • PHAKİTİ, A. (2003), “A closer at gender and strategy use in L2 reading”, Language Learning, Vol. 53 No. 4, pp. 649-703, http://www3. interscience.wiley.com/journal/118872169/abstract (son erişim 31.07.2008).
  • SAVAŞ, Bekir (2006), Okuma Eğitimi ve Çocuklarda Dil Gelişimi, 2. Baskı, Alfa Yayınları, İstanbul.
  • SEVER, Sedat (2000), Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme, Anı Yayıncılık, Ankara.
  • SİM, Sangmin (2007), A Study on Reading Strategies in KSL Class, Unpublished Doctor’s Thesis. University of New South Wales School of Modern Language Studies.
  • SUNA, Çiğdem (2006), İlköğretim Öğrencilerinin Okuma İlgi ve Alışkanlıklarını Etkileyen Etmenlerin Analitik Olarak İncelenmesi ve Değerlendirilmesi, (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir.
  • ŞAHİNER, Yusuf (2006) İlk ve Orta Öğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Okuma Alışkanlıkları Ve Bu Alışkanlıkları Etkileyen Faktörler (Elmadağ İlçesi Örneği), (Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • ŞENCAN, Hüner (2005), Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • TAYŞİ, Esra Karakuş (2007), İlköğretim 5. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Hikâye ve Deneme Türü Metinlerindeki Okuduğunu Anlama Becerilerinin Karşılaştırılması (Kütahya İli Örneği), (Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • YILMAN, Mustafa (2006), Türkiye’de Öğretmen Eğitiminin Temelleri, 2. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.