Müslüman Arap medeniuyetinin inşası bağlamında cahiliye dönemi troplumsal yapıda ortaya çıkan değişmeler

Bu makalede tarihi verilerden yararlanarak, İslâm medeniyetinin temel dinamiklerini anlama çabasıyla birlikte, toplumsal yapıda ortaya çıkan değişmelerin tespitine çalışmak olmuştur.İncelemenin odak noktasını medeniyet terimi oluşturduğundan, öncelikle medeniyet kavramının tanımı ve kültürle olan ilişkileri üzerinde durulmuştur. Farklı görüşler bulunsa da, medeniyet ve kültür terimlerinin eş anlamlı olmadıkları, ancak kültürün gelişmişlik düzeyi ile medeniyetin gelişmiş olması arasında güçlü ilişkiler olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca toplumların gelişmişlik düzeylerini, ahlakî tutumlarını, benimsemiş oldukları kültürel özellikleri geleceğe taşımada, medeniyet ve kültür arasındaki dokunun örülmesinde zengin bir dilin gerekliliği önem arz etmekte-dir.Tarihî veriler, yeni medeniyetin temellerinin dinî söylemlerle kent ortamında atılmaya başlandığını, ancak gerçek oluşumunu toplumsal yapıda değişim, grup kültürü ve farklı medeniyetlerle etkileşim sonucunda tamamladığına işaret etmektedirler.

The changes appeared in the structure of the society during the construction of Islam civilization in the period of illiterateness

Our aim has been to determine the changes come out in the structure of the society by using historical datum with the efforts trying to understand the basic dynamics of Islamic civilization in this article. Since the term civilization forms the focal point of interest in the research, the definition of civilization and its relationship with the culture is mentioned at the first hand. Though there are many different points of views, it is understood that the term of civilization and culture are not in the same meaning; however, there are strong relationships between the civilizations' being developed and the developing level of culture. Furthermore; there is the necessity of a rich and productive language to have the ties between the civilization and the culture, to carry the society's developing levels, their moral attitudes and the cultural features that are appropriated to the future.Historical datum show that the basis of new civilizations have been set up in the city background with religious speeches but it is pointed out that historical datum .have been obtained in the end of changes, group culture and interaction with different cultures in the social structure.

___

  • ADIVAR, Adnan (1980), Bilim ve Din, Remzi Kitapevi, İstanbul.
  • AKSU, Zahit (2005), İslâm'ın Doğuşunda Toplumsal Realite- Hukukî Ayetler ve İçtihadî Kaynaklar, İlâhiyat, Ankara.
  • AKYÜZ, Vecdi (2007), "Devlet Başkanı Hukuk Adamı ve Medeniyet Kurucusu Olarak Hz. Muhammed", Cahiliye Döneminden Günümüze Hz. Muhammed Sempozyumu, Konya. ARNOLD, T.W. (1971), İntişar-ı İslâm Tarihi, Akçağ Kitapevi, Ankara.
  • BARTHOLD, W. (1977), İslâm Medeniyeti Tarihi, (çev. Fuad Köprülü), D.İ.B. Yayınları Ankara.
  • BRAUDEL, Fernand (2001), Uygarlıkların Grameri, (çev. M. Ali Kılıçbay), İmge Yayınevi, Ankara.
  • ÇELİK, Celaladddin (2010), "Paradigmatik Bir Açıklama Kategorisi Olarak Medeniyet Ve Medeniyet-Din İlişkisinin Sosyolojik Analizi", İslami Araştırmalar Dergisi, C. 21, S. 1.
  • ERÜZ, A. Salih- AKSAKAL, Kahraman (1984), Türkçe Sözlük, Şamil Yayınevi, İstanbul.
  • EYÜPOGLU, İsmet Zeki (1991), Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü, Sosyal Yayınevi, İstanbul.
  • FİCHTER, Joseph (1994), Sosyoloji Nedir? (çev. Nilgün Çelebi), Attila Kitabe-vi, Ankara.
  • FİLİBELİ Ahmed Hilmi (2009), İslam Tarihi, (ed. Cem Zorlu), Ağaç Yay., İstanbul.
  • GİDDENS, Anthony (1997), Sosyoloji Eleştirel Bir Yaklaşım, (çev. M.Ruhi Esengün), Birey Yayınları, İstanbul.
  • GÖKALP, Ziya (1976), Türkçülüğün Esasları (hzl. Mehmet Kaplan), M.E.B.Yayınları, İstanbul.
  • GÖRMEZ, Kemal (1991), Şehir ve İnsan, M.E.B. Yay., İstanbul.
  • GÜNALTAY, Şemseddin (1997), İslâm Öncesi Araplar ve Dinleri, (sad. M. Söylemez-M. Hizmetli), Ankara Okulu Yayınevi^ Ankara.
  • HAMİDULLAH, Muhammed (1990), İslâm Peygamberi, (çev. Salih Tuğ), İstanbul.
  • İBN-İ HALDUN (1990), Mukaddime I, (çev. Z. Kadiri Ugan), MEB Yayınları, İstanbul.
  • İBN İZARÎ (1986), "Medine", İslâm Ansiklopedisi, C. 7, MEB Yayınları, s. 459-471.
  • İBN-MACE (1982), Sünen~i İbn-i Mace Tercemesi, (çev. H. Hatipoğlu), Kahraman Yayınları, İstanbul.
  • KONGAR, Emre (1972), Toplurpsal Değişme, Bilgi Yayınevi, Ankara.
  • KÜTÜB-İ SİTTE TERCÜME VE ŞERHİ (1993), (hzl. İbrahim Canan), C. 16, Akçağ Yayınevi, Ankara.
  • MERİÇ, Cemil (1979), Ümrandan Uygarlığa, Ötüken Yayınları, İstanbul.
  • SEYYİD RIDVAN (1991), İslâm'da Cemaatler Kavramı, (çev. Mehmet Can), Endülüs Yayınları, İstanbul.
  • SİNANOĞLU, A. Faruk (2009), Dil, Bilgi v_____? Toplum Üzerine Düşünceler, IQ Yayınları, İstanbul.
  • TOYNBEE, Arnold (2004), Uygarlık Yargılanıyor, (çev. Kasım Yargıcı-M. A Yalman) Örgün Yayınları, İstanbul.
  • TÜRKÖNE, Mualla (1988), "Ziya Gökalp ve Erol Güngör'de Medeniyet Kavramı", Türk Kültürü, S. A. 11, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.