Kıbrıs Türk Edebiyatında Bir Postmodernist Roman: Raşit Pertev'in Gelincik Meselesi Romanı Üzerine

Edebiyat tarihi insanlığın kozmolojik tasavvurlarının, ilk gerçeklik anlayışlarının, hayat bulduğu mitolojik metinlerden yararlanmaktadır. I. Dünya Savaşı’yla birlikte, ‘dünya tasavvuru’nun büyük bir hayal kırıklığıyla yıkılmaya başlamasıyla, XX. yüzyıl edebiyatında özellikle J. Joyce, T. Mann ve F. Kafka öncülüğünde, mitolojiye yeniden dönüşün söz konusu olduğu görülür. Türk romanında, XX. yüzyıl sonlarında Orhan Pamuk, Hasan Ali Toptaş, Metin Kaçan vb. isimlerle post-modern olarak adlandırılan döneme geçilmiştir. Bu bakımdan Kıbrıs Türk romanın temsilcisi Raşit Pertev’in yaratıcılığı da dikkat çekicidir. F. Kafka yaratıcılığının etkili olduğu, “Gelincik Meseli” adlı romanında, Kıbrıs sorununu kurmaca düzleme taşıyan yazar, metnini postmodernist biçim özellikleriyle oluşturur. Çoğulculuk estetiğinden yola çıkarak kurguladığı çok katmanlı metninde, yeni bir kozmoloji, yeni bir dünya yaratarak, Kıbrıs tarihini, kültürünü, orada yaşanan siyasî ve toplumsal sorunları, aynı zamanda insanlığın evrensel psikolojisini yansıtan mitolojik motifler içeren metin parçalarını çeşitli düzlemlerde dialoglaştırarak tartışma ortamı oluşturur.

A Postmodernist Novel in Turkish Cypriot Literature: On Rashit Pertev's Poppy Tale Novel

History of literature is based on cosmological thought of human, the first understandings of right, mythological texts that it finds life from. After the World War I, with the demolishment of world understandings with great disappointment, there is seen the return to mythology, especially, with the leadership of J. Joyce, T. Mann and F. Kafka. At the end of XX century, Turkish novels entered into the ep-och called post-modern with the names of Orhan Pamuk, Hasan Ali Toptash, Metin Kachan, etc. In this aspect, the creativity of the repre-sentative of the Turkish Cypriot novel, Rashit Pertev, is worth regard-ing. Motivated from Kafka’s new vision, in the novel “Poppy Tale” the author handled the Cyprus problem using postmodernist techniques. In the multilayered text using the pluralistic aesthetics, he creates a new cosmology, a new World. There, the author shows Cypriot history, cul-ture, its social and political problems, at the same time he mirrors the human psychology through dialogues.

___

  • BAŞIROVA, G. (2003), “Y. Meletinskiy - “Kafka Mitologizmi”, Filoloji Meseleler II, Bakü, s. 125-132.
  • ÇETIŞILI, İ. (1998), Edebi Akımlar, Kardelen Kitabevi, Isparta.
  • KAFKA, F. (1990), İzbrannoye (Seçilmiş Eserleri), Moskova.
  • MELETINSKIY, Y. (1976), Poetika Mifa (Mitin Şiirselliği), Moskova.
  • MELETINSKIY, Y. -vd. (1997), Mifı Narodov Mira (Dünya Mitolojisi) Ansiklopedi, Cild I, II, Moskova.
  • PERTEV, R. (2002), Gelincik Meseli, Stüdyo İmge, İstanbul.
  • YILDIZ, E. (2001), Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, İletişim Yayınları, İstanbul.