Tüketici hukukunda mesafeli sözleşmeler

Tarafların karşılıklı ve birbirine uygun olan iradelerinin açıklanması sözleşmenin kurulması için yeterlidir. Taraflar her zaman karşılıklı irade açıklayabilecek durumda bulunmayabilirler. Bu gibi durumlarda irade açıklamaları çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla diğer tarafa ulaştırılarak sözleşme kurulmaktadır. Mesafeli sözleşme kavramı da işte tam bu noktada ortaya çıkmaktadır. Mesafeli sözleşmeleri önemli kılan nokta internet tabanlı sözleşmeler olsa da mesafeli sözleşmeler sadece internet üzerinden kurulan sözleşmelerden ibaret değildir. Bir malı veya hizmeti ticari olmayan amaçlarla edinen kişinin tüketici olduğu ve tüketicilerin ticari hayatın bir figürü olan diğer söyleyişle profesyonel olan satıcıya karşı korunması gerektiği kabul edilmektedir ki tüketici hukukunun ortaya çıkışı ve gelişmesi bu esas üzerinedir. İnternet kullanımının artması ve alışverişte sağladığı kolaylıklar ticari hayatın –özellikle tüketici işlemleri için- önemli bir kısmının internet üzerinden dolaylı iletişim yoluyla gerçekleştirilmesine yol açmıştır. Tarafların iradelerini uzaktan iletişim araçlarıyla açıkladıkları -özellikle internet yoluyla- sözleşmelerde tüketicinin ihtiyaç duyduğu koruma biraz daha artmaktadır. Bu sözleşmelerin kurulması için irade açıklaması yeterli olmayıp sözleşme öncesinde bazı bilgilerin zayıf taraf olan tüketiciye verilmesi ve tüketicinin bu bilgileri onaylaması gerekmektedir. Böylece sözleşmenin kurulması aşamasında tüketicinin daha dikkatli olması amaçlanmaktadır. Yine diğer sözleşmelerden farklı olarak mesafeli sözleşmelerin kurulmasından sonra tüketiciye bu sözleşmeden nedensiz olarak dönebilme imkânı da tanınmıştır. Mesafeli sözleşmelerde tüketici korumasını sağlayan en etkili hüküm de budur.

Distance contracts on consumer law

Explaining the parties’ mutual will which are harmonious to each other is sufficient for the creation of the contract. Parties may not always be in a situation when they can explain their mutual will. In such cases, their explanation of their will is being communicated to the other part by various communication tools. Distance contract concept is revealed at this point. What makes distance contract important is even though these are agreements based on internet, they are not only contracs established over the internet. It is accepted that the person which obtains a good or a service for purposes which are not commercial is a consumer and consumers must be protected against the seller who is a figure of commercial life, in other words against a professional is accepted that consumer law emerges and develops on this principle. Increase in internet use and the ease it provides in shopping caused an important part of commercial life, especially for consumer transactions, to be realized by indirect communication method over the internet. In contracts when the parties explain their will by means of remote communication tools, especially by means of internet, the protection required by the consumer increases even more. To establish this contract, expression of will is not adequate, and before the contract some information must be given to the consumer which is the weak part and the consumer must approve this information. Thereby consumer’s becoming more careful is aimed at the stage of establishing the contract. Again, different from other contracts, after the establishment of distance contracts, consumer is also given the right of withdrawal this agreement. The most effective provision which provides the protection of the consumer in distance contracts is this.

PDF

___

Aslan, İ. Yılmaz: Tüketici Hukuku, Bursa, 2006.
Baykan, Renan: Tüketici Hukuku Mevzuata İlişkin Yorum-Eleştiri-Öneri, İstanbul Ticaret Odası Yayınları No:2005/41, İstanbul 2005.
Bozbel, Savaş: İnternet Üzerinde Yapılan Hukuki İşlemler ve Bu Konudaki 97/7 Sayılı AB Yönergesi ile Alman ve İsviçre Hukuklarındaki Düzenlemeler, Yargıtay Dergisi Ocak Nisan 2001, s. 273-304 http://www.hukukcu.com/ bilimsel/kitaplar/internet_uzerinden_hukuki_islem.htm.
Bozbel, Savaş: Türk Hukukunda Mesafeli Sözleşmeler, AÜEHFD, C. VII, S. 3-4, Aralık 2003, s. 783-804.
Bozbel, Savaş/Atalı, Murat: Mesafeli Sözleşmelerde Cayma Hakkının Kullanılması ve Ortaya Çıkan Sorunlar, AÜEHFD, C. IX, S. 1-2, 2005, s. 451-474.
Büyükay, Yusuf: İnternette Kurulan Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması,e- akademi Hukuk, Ekonomi,Siyasal Bilgiler Aylık İnternet Dergisi Şubat 2004 S. 24, www.e-akademi.org/makaleler/ybuyukay-7.htm, erişim tarihi: 15.12.2012
Demir, Mehmet: Mesafeli Sözleşmelerin İnternet Üzerinden Kurulması, Ankara, 2004.
Demir, Mehmet: Mesafeli Sözleşmelerle İlgili Avrupa Birliği Yönergesine Göre Tüketicinin Geri Alma Hakkı, GÜHFD, Cilt:VII, Sayı: 1-2, Haziran-Aralık 2003, s. 61–90
Gezder, Ümit: Erzurumlu Şerhi Mesafeli Sözleşmeler, İstanbul, 2006.
Gezder, Ümit: Mukayeseli Hukuk Açısından İnternette Akdedilen Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması, İstanbul, 2004.
İnal, Emrehan: E-Ticaret Hukukundaki Gelişmeler ve İnternette Sözleşmelerin Kurulması, İstanbul 2005.
Oğuzman, M. Kemal/Öz, M. Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2005.
Sağlam, İpek: Elektronik Sözleşmeler, İstanbul, 2007.
Serdar, İlknur: İnternetteki Hukuki İşlemlerde Tüketicinin Korunması, Yayınlanmamış Doktora Tezi Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2005.
Tiryaki, Betül: E-Tüketici ve Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması, Türkiye’de İnternet Konferansı Bildirileri, 22-23 Aralık 2008, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, s. 94, http://inet-tr.org.tr/inetconf13/kitap/ tiryaki_inet08.pdf erişim tarihi: 25.12.2012.
Yavuz, Nihat: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, Ankara, 2010.
Yıldırım, A bdulkerim: Mesafe Satımı ile Mesafeli Satım Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme,GÜHFD,C.IX,S.1-2, http://webftp.gazi.edu.tr/hukuk/dergi/9_6.pdf erişim tarihi: 25.12.2012.
Zevkliler, Aydın/Aydoğdu, Murat: Tüketicinin Korunması Hukuku, Ankara, 2004.