İSTİNAF YASA YOLUNDA İSPAT VE DELİLLERİ DEĞERLENDİRME ESASLARI

Ülkemizde bölge adliye mahkemelerinin teşkilat yapısı 5235 sayılı Yasa ile, ceza yargılamasında istinaf yasa yolu denetimi ve usulü de 5271 sayılı CMK'nın 272 ila 285. maddelerinde düzenlenmiştir. Ceza yargılamasındaki re'sen araştırma ve maddi gerçeği bulma ilkeleri istinaf yargılamasında da geçerlidir. Bu nedenle, ilk derece yargılamasında söz konusu olan ispata ve delillerin değerlendirilmesine ilişkin esas ve ilkelerin, istinaf yargılamasında da uygulanması gerekmektedir. Buna karşılık, CMK'nın anılan hükümlerinde istinafta duruşma istisna olarak öngörüldüğünden, 'dar anlamda istinaf' anlayışının benimsendiği anlaşılmaktadır. Yasa'da öngörülen İstinaf denetiminde, tespit edilen hukuka aykırılıklarla sınırlı olarak duruşmalı incleme yapılacaktır. Ancak bu durum, görevi ikinci kez vaka yargılaması olan istinaf mahkemesindeki yargılamanın, yüz yüzelik, doğrudan doğruyalık, silahların eşitliği gibi muhakeme ilkelerine aykırı olup olmayacağı tartışmasına yol açmaktadır. Dolayısıyla, sözü edilen yargılama ilkelerine aykırılık, AİHS'nin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının ihlal edilmesi tehlikesini ortaya çıkarmaktadır. AİHM içtihatlarına göre, istinaf denetiminde tarafların yeni delil ikame etme veya belirli delillerin duruşmada tekrar tartışılmasına yönelik haklı taleplerinin karşılanmış olması ve haklarının sınırlandırılmaması halinde ihlal oluşmayacaktır

Principles of Proof Via Appeals Procedure and Evaluatıon of Proof

The organizational structure of appeal courts in Turkey is regulated by the Law No. 5235 and the judicial review and procedure for appellate remedy by Articles 272 to 285 of the Law No. 5271 on Criminal Procedure. The principles of ex officio investigation and eliciting the material fact in criminal procedure also apply to appellate procedure. Therefore, the principles pertaining to proof and evaluation of evidence as applied in proceedings in first instance should also be upheld in appellate procedure. However, the prescription of hearings by the aforementioned Articles of the Law on Criminal Procedure as an exception gives way to the understanding that “appeal” is internalized in its “narrow sense”. The appellate review prescribed by the Law dictates the investigation of identified contradictions to law through limited hearings. Nevertheless, this situation paves the way for a discussion as to whether proceedings before appellate courts, whose duty is to perform case proceedings for a second time, pose a contradiction with such principles as face-to-face interaction, participation in person and equality of arms. Consequently, contradiction to the aforementioned principles of adjudication brings forth the danger of violating the right to fair trial as regulated in Article 6 of the European Convention on Human Rights. In accordance with the case law of the European Court of Human Rights, no violation will occur on the condition that the justified requests of parties to submit new evidence or to have certain evidence discussed at the hearing once more are satisfied and that their rights are not restricted during the appellate review

PDF

___

Albayrak, Mustafa, İstinaf Kanun Yolunda Bölge Adliye Mahkemesinin Keşif Yapması ve Tanık Dinlemesi Üzerine Düşünceler, Türkiye Barolar Birliği Dergisi S.70, 2007.
Bıçak, Vahit, Suç Muhakemesi Hukuku, 2. Bası, Ankara 2011.
Bıçak, Vahit, Usulsüz Elde Edilen Deliller Neden Değerlendirme Dışı Kalır, (Erişim tarihi 4.11.2008), http://www.caginpolisi.com.tr
Centel, Nur/Zafer, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 7. B. İstanbul 2010.
Centel, Nur/Zafer, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 3. B. İstanbul 2005.
Ceza Muhakemesinde İstinaf El Kitabı, Adalet Bakanlığı Yayınları, Ankara 2007. Çınar, A. Rıza,Türk ve Alman Ceza Yargılama Hukukunda İstinaf,Ankara 2010.
Doğru, Osman, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararları Rehberi (1960-1994), İstanbul 1999.
Erem, Faruk, İstinaf Mahkemeleri, Ankara 1950.
Erdem, M. Ruhan, Ceza Muhakemesinde Yeni Bir Denetim Muhakemesi Yolu Olarak İstinaf, Ankara 2010.
Gürelli, Nevzat, Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Bilirkişilik, İstanbul 1967.
Gündüz, Orçun, “Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda İstinaf”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.II, S.2.
İnceoğlu, Sibel, Adil Yargılama Hakkı, İstanbul 2002.
Kaylan, Keskin,İstinaf Mahkemeleri Uluslararası Toplantı,7 Mart 2003, TBBY.
Kaymaz, Seydi, İletişimin Denetlenmesi, Ankara 2010.
Kaymaz, Seydi, Hukuka Aykırı (Yasak) Deliller, Ankara 1997.
Klesczewski, Diethelm, İstinaf Mahkemeleri Uluslararası Toplantı, 7 Mart 2003, TBBY.
Keskin, Serap, Temyiz Nedeni Olarak Hukuka Aykırılık, İstanbul 1997.
Koca, Mahmut, Ceza Muhakemesi Hukukunda Deliller, Ceza Hukuku Dergisi (CHD), S.2, Aralık 2006.
Kunter, Nurullah/Yenisey, Feridun/Nuhoğlu,Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, 14.Bası, İstanbul 2005.
Kunter, Nurullah/Yenisey,Feridun,Ceza Muhakemesi Hukuku Özet Kitap, İstanbul 2005.
Leigh, LeonardH.,“Adil Yargılanma Hakkı ve Avrupa İnsan Hakları Antlaşması” (Çev.Selman Dursun), Nurullah Kunter’e Armağan, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ankara 2004.
Oven, G.J.W Van, (Lahey İstinaf Mahkemesi Hakimi), İstinaf Kavramı, Gerekliliği, Benzer Kavramlarla Karşılaştırılması, Sunum Notu, 17 Ocak 2007, Ankara, s. 3.
Öztürk, Bahri, Yeni CMK’da Delil Yasakları, Uğur Alacakaptan’a Armağan, İstanbul 2008.
Öztürk, Bahri/Erdem, M.Ruhan, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 12.B. Ankara 2008.
Öztürk,Bahri/Erdem, M.Ruhan, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 9.Bası, Ankara 2006.
Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma/Saygılar/Erdem, Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 3. Bası, Ankara 2010.
Pit, Hein, Türkiye’de İstinaf Mahkemelerinin Kurulması ve Geliştirilmesi Programı, Sumun Notları, Ankara 2007.
Sarıgül, Ali, Tanju, Ceza Muhakemesi Hukukunda İstinaf, Ankara 2009.
Selçuk, Sami, Temyiz Yolu Açısından Ceza Yargılama Yasasının Uygulanması, CMUK Sempozyumu, İstanbul 1999.
Selçuk, Sami, Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 11.04.1994 gün ve 1994-5-47/92 sayılı Kararına Karşı Oyu.
Selçuk, Sami, Vicdani Kanı Yargısının Denetimi ve Sınırları-I, Star Gazetesi, 30.12.2008.
Selçuk, Sami, Vicdani Kanı Yargısının Denetimi ve Sınırları-II, Star Gazetesi,06.01.2009.
Şahin, Cumhur, Ceza Muhakemesinde İspat, Yetkin Yayınevi, Ankara 2001. Şahinkaya, Yalçın, Suçsuzluk Karinesi, Ankara 2008.
Tipold, Alexander, (Viyana Üniversitesi), Ceza Yargılaması Hukukunda İstinafın Yeri, İstinaf Mahkemeleri, Uluslar arası Toplantı, TBBY 7 Mart 2003.
Uğur, Hüsamettin, Bölge Adliye (İstinaf) Mahkemesinde İnceleme ve Kovuşturma Evresine İlişkin Bir Sorunun Tahlili ve Öneriler, Terazi Aylık Hukuk Dergisi, Haziran 2007.
Ünver, Yener, Ceza Muhakemesinde İspat, Ceza Muhakemesi Kanunu ve Uygulamamız, Ceza Hukuku Dergisi, S. 2, Aralık 2006.
Ünver, Yener/Hakeri, Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 4. B. Ankara 2011.
Yarsuvat, Duygun, Ceza Muhakemesi Hukukunda Kanuna Aykırı Elde Edilen Delillerin Geçerliliği,Ceza Muhakemesi Kanununun 3. Yılı, TCHD İstanbul 2009.
Yenisey, Feridun, Ceza Muhakemesi Hukukunda İstinaf ve Tekrar Kabulü Sorunu, İstanbul 1979 .
Yenisey, Feridun,Ceza Adalet Sisteminin Etkinliği ve İstinaf, Ankara 2000.
Yenisey, Feridun, İspat Hukuku ve Fair Trial İlkesi, in: Ceza Muhakemesinde ’Fair Trial' İlkesi, İstanbul 1999.
Yurtcan, Erdener, Hukuka Aykırı Delillere Dayanma Yasağı, Prof.Dr. Nurullah Kunter’e Armağan, İstanbul 1998.
Yüce, Turhan Tufan, Türk Alman Ceza Muhakemeleri Hukukunda Kanunyolları, Ankara 1967.