MEDENİ MUHAKEME HUKUKUNDA DEĞİŞİKLİK DAVASI ve MADDİ HUKUKTAKİ GÖRÜNÜM BİÇİMLERİ

Toplumsal barışın korunabilmesi için dava haline getirilmiş uyuşmazlıkların bir noktada sona erdirilmesi gerekmektedir. Yargılama hukukunda bunu maddî anlamda kesin hüküm kurumu sağlamaktadır. Ne var ki, bazı hallerde verilmiş bulunan bir mahkeme kararı gerçekleşen bir takım değişikliler nedeniyle değerini önemli ölçüde yitirebilir. Bu tip hallerde hakkaniyet ilkesi gereğince verilmiş bulunan yargısal kararın sonradan meydana gelen değişikliklere uyarlanması ihtiyacı ortaya çıkar. İşte bu ihtiyacı karşılamak üzere açılan davaya değişiklik davası denilmektedir. Değişiklik davası Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda ayrı bir başlık altında düzenlenmiş değildir. Bununla birlikte maddî hukukta değişiklik davasının üstü kapalı biçimde düzenlendiği hallere rastlamak mümkündür. Değişiklik davasının temelinde maddi hukuktaki clausula rebus sic stantibus ilkesi yatmaktadır. Bu davayı maddi anlamda kesin hükmün bir istisnası olarak görenler olduğu gibi maddi anlamda kesin hükmü teyit eden bir dava olarak değerlendirenler de vardır. Değişiklik davasının Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda ayrıca düzenlenmesi zorunlu değildir. Bununla birlikte söz konusu davanın en erken ne zaman açılabileceğine ilgili hükümlerde yer verilmelidir

Petition to Modify a Judgment in Civil Procedure Law and Its Reflections in Substantive Law

Disputes which were brought before the court have to be settled at one point in order to maintain social peace. Substantial final judgment achieves this aim in civil procedure law. However in some cases a court decision order may become meaningless significantly because of some changes that took place after the judgment. In such cases the court decision has to be adapted to the subsequent changes pursuant to the principle of equity. Thus the lawsuit filed to meet this need is called “petition to modify a judgment”. The petition to modify a judgment is not regulated separately under Turkish the Code of Civil Procedure. However there exist provisions regulating the petition to modify a judgment implicitly in substantive law. The petition to modify a judgment is based on the principle of “clausula rebus sic stantibus” in substantive law. The petition to modify a judgment is considered as an exception to final judgment or it is evaluated also as an case which affirms the final judgment.It is not a must to regulate the petition to modify a judgment in the Code of Civil Procedure. However provisions regarding when the said petition may be filed earliest should be included in the relevant provisions of the Code of Civil Procedure

PDF

___

Akıntürk, T./Ateş Karaman, D.:Aile Hukuku, C.2, 12. B., İstanbul 2010.
Alangoya, Y. /Yıldırım, K./Deren-Yıldırım, N.: Medeni Usul Hukuku Esasları, Beta Yayınevi, 7. B., İstanbul 2009.
Ansay, S. Ş.: Hukuk Yargılama Usulleri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, 7. B., Ankara 1960.
Arslan, R.: Medeni Usul Hukukunda Yargılamanın Yenilenmesi, Turhan Kitabevi, Ankara 1977.
Arslan, R.: Kesin Hüküm İhtiyacı ve Yanılma Gerçeği, ABD 1988, S. 5- 6, s. 722 vd.
Arslanköylü, R.: Sosyal Sigortalar Kanunu Yorumu, Yetkin Yayınevi, C. 1, 2. B., Ankara 2004.
Baumbach, A./Lauterbach, W./Albers, J./Hartmann, P.: Zivilprozessordnung, Beck Yayınevi, 68. B., München 2010. Beck’scher Online-Kommentar ZPO / Gruber, 2012.
Bilge, N. / Önen, E.: Medeni Yargılama Hukuku Dersleri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, 3. B., Ankara 1978.
Blomeyer, A.: Zivilprozessrecht (Erkenntnisverfahren), Dunckner Humboldt Yayınevi, 2. B., Berlin 1985.
Braun, J.: Grundfragen der Abänderungsklage, Tübingen 1994 (Braun, Grundfragen).
Braun, J.: Die “Änderung“ der für die Verurteilung massgeblichen Verhältnisse, FamRZ 1994, s. 1145 vd.
Braun, J. : Die Abänderungsklage auf dem Prüfstand der Kritik, NJW 1995, S. 14, s. 936 vd.
Braun, J.: Das Rückwirkungsverbot des § 323 III ZPO – Ein Verstoss Gegen Grundlegend Prinzipien Unseres Rechts, JuS 1993, S.5, s. 353 vd.
Bruns, R.: Zivilprozessrecht, Berlin-Franfurt a.M. 1968
Büttner, H. / Niepmann, B.: Die Entwicklung des Unterhaltsrechts seit Mitte 2000, NJW 2001, S. 31, s. 2215 vd.
Demir, M.:6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Borçlar Hukuku Alanında Getirdiği Yenilik ve Değişiklikler, Adalet Yayınevi, Ankara 2012.
Deren-Yıldırım, N. : Türk, İsviçre ve Alman Medeni Usul Hukukunda Kesin Hükmün Sübjektif Sınırları, İstanbul 1996.
Domaniç, H.: Hukukta Kaziyyei Muhkeme ve Nisbî Kuvveti, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, İstanbul 1964.
Dural, M./Öğüz, T./Gümüş, M. A. : Türk Özel Hukuku, C. 3: Aile Hukuku, 3. B., İstanbul 2010.
Dural, M.:Borçlunun Sorumlu Olmadığı Sonraki İmkânsızlık, İstanbul 1976.
Eren, F.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 12. B., İstanbul 2010.
Erman, S.: İstisna Sözleşmesinde Beklenilmeyen Haller.
Ertürk, E.: 4721 Sayılı Yeni Medeni Kanuna Göre Uygulamada Nafaka Davaları, İstanbul 2005.
Fasching, H. W.: Lehrbuch des österreichischen Zivilprozessrecht, Manz Yayınevi, Wien 1990.
Frühauf, A.: Zinsprognose und zivilrichterliche Verantwortung, NJW 1999, S. 17, s. 1217 vd.
Gençcan, Ö. U.: Boşanma, tazminat ve nafaka hukuku, Ankara 2008.
Gottwald, P. : Münchener Kommentar zur Zivilprozessordnung, 3. B., München 2008.
Gottwald, P.: Abänderungsklage, Unterhaltsanspruch und materielle Rechtskraft, Festschrift für Karl Heinz Schwab zum 70. Geburtstag, München 1990, s. 151 vd. (Gottwald, Festschrift).
Gottwald, P. : Probleme der Abänderungsklage in Unterhaltsachen, FamRZ 1992, S. 12, s. 1374 vd.
Graba, H.: Die Abänderung von Unterhaltsvergleich und Unterhaltsurteil, NJW 1988, S. 38, s. 2343 vd.
Graba, H.: Die Vollstreckungsklage bei Unterhaltsvergleich und Unterhaltsurteil, NJW 1989, S. 8, s. 481 vd.
Grunsky, W.: Zivilprozessrecht, Heymann Yayınevi, 13. B., Köln 2008.
Guldener, M.:Schweizerisches Zivilprozessrecht, Schulthess Polygraphischer Yayınevi, 3. B., Zürich 1979.
Günay, C.İ.: İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 2. B., Ankara 2008.
Gürdoğan, B.: Medeni Usul Hukukunda Kesin Hüküm İtirazı, Ankara 1960.
Gürsoy, K. T.: Hususi Hukukda Clausula Rebus Sic Stantibus (Emprevizyon Nazariyesi), AÜHF Yayını, Ankara 1950.
Güzel, A./Okur, A. R./ aniklioğlu, N.: Sosyal Güvenlik Hukuku, Beta Yayınevi, 12. B., İstanbul 2010.
Jauernig, O.: Zivilprozessrecht: ein studienbuch, Beck Yayınevi, 27. B., München 2002.
Karafakih, İ. H.: Hukuk Muhakemeleri Usulü Esasları, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını, Ankara 1952.
Karslı, A.: Medeni Muhakeme Hukuku Ders Kitabı, Alternatif Yayınevi, 2. B., İstanbul 2011.
Knecht, H.: Die Abänderungsklagen, Zürich 1954.
Kuru, B./Arslan, R./Yılmaz, E.: Medenî Usul Hukuku, Yetkin Yayınevi, 22. B., Ankara 2011.
Kuru, B.: Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. V, İstanbul 2001.
Lent, F.: Anmerkung zu Urteil von 29.5.1958, 6 S 84/58 (LG Darmstadt), NJW 1958, S. 39, s.1540 vd.
Lent, F.: Anmerkung zu Urteil von 24.9.1958-1 S 42/58 (LG Rottweil), NJW 1959, S. 9, s. 392 vd.
Meister, H.: Zum Vehältnis von Abänderungs-, Vollstreckungsabwehrund Zusatz (Nachforderungs-)klage, FamRZ, 1980, S. 9-10, s. 864 vd.
Musielak, H.:/Borth, : Kommentar zur Zivilprozessordnung, 9. B., 2012.
Musielak, H.: Grundkurs ZPO: eine darstelllung zur vermittlung von grundlagenwissen im zivilprozessrecht, Beck Yayınevi, 7. B., München 2004.
Niklas, U.: Nachschieben von “ursprünglichen änderungen” trotz § 323 II ZPO, FamRZ 1987, S. 7, s. 869 vd.
Niklas, Das Erfordernis der “wesentlichen” Änderung der Verhältnisse in § 323 I ZPO, 1988.
Oğuzman, K. / Öz, T.: Borçlar Hukuku, 8. B., İstanbul 2010.
Önen, E.: İnşaî Dâva, Ankara 1981.
Özkaya-Ferendeci,H. Ö.:Kesin Hükmün Objektif Sınırları, İstanbul 2009.
Özkaya-Ferendeci, Ö.: Prof. Dr. Yavuz Alangoya İçin Armağan, Alkım Yayınevi, İstanbul 2007, s. 183 vd.
Öztan, B.: Aile Hukuku, 4. B., Ankara 2004.
Paulus, C.: Zivilprozessrecht: erkenntnisverfahren und zwangsvollstreckung, Springer Yayınevi, 3. B., Berlin 2004.
Pekcanıtez, H. / Atalay, O. / Özekes, M.: Medenî Usûl Hukuku, 12. B., Yetkin Yayınevi, Ankara 2011.
Postacıoğlu, İ.: Medeni Usul Hukuku Dersleri, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, 6. B., İstanbul 1975.
Prütting, H./Gehrlein, M./Völzmann-Stickelbrock, B.: ZPO Kommentar, 1. B., 2010.
Rechberger, W. H./Daphne-Ariane, S.: Grundriss des österreichischen Zivilprozessrechts : Erkenntnisverfahren, Manz Yayınevi, 7. B., Wien 2009.
Roth, H.: Richterliche Prognoseentscheidung, Rechtskraftwirkung und materielle Gerechtigkeit im Fall der Abänderungsklage nach § 323 ZPO, NJW 1988, s.1233 vd.
Rosenberg, L./Schwab, K. H./Gottwald, P.: Zivilprozessrecht, 17. B., München 2010. Ruhi, A. C.:, Nafaka Hukuku, 2. B., Ankara 2005.
Schilken, E.: Zivilprozessrecht, Carl Heymanns Yayınevi, 4. B., KölnBerlin-Bonn-München 2002.
Stein/Jonas/Leipold, D.: Stein / Jonas Kommentar zur Zivilprozessordnung, C. IV, Tübingen 2009.
Tanrıver, S.: Derdestlik İtirazı, Adalet Yayınevi, Ankara 2007.
Tekinay, S./Akman, S./Burcuoğlu. H./Altop, A. : Tekinay Borçlar Hukuku, 7. B., İstanbul 1993.
Tekinay, S. S. : Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, 7. B., İstanbul 1990.
Thalmann, W.: Die Abäderungsklage § 323 ZPO, FS für Dieter Henrich, Bielefeld 2000, s. 621 vd.
Tintelnot, A.: Unterhaltsausgleich nach verheimlichter Besserstellung versus Rechtskraft, FamRZ, 1988, s. 242 vd.
Üstündağ, S. Medeni Yargılama Hukuku, 7. B., İstanbul 2000.
Waldner, W. : Kein Verstoss von § 323 ZPO gegen das Recht auf Gehör, NJW 1993, S.33, s. 2085 vd.
Yasan, C.: Kesin Hükmün Zaman İtibariyle Etkisi, DEÜHFD 2009, C. 11, s. 651 vd.
Yıldırım, K.: Hukuk Devletinin Gereği: İstinaf, İstanbul 2000.
Yılmaz, E.:Hukuk Davalarında Yasayollarına Başvuru Hakkı ve Bu Hakkın Sınırlandırılmasının Yerindeliği Sorunu, TBBD 1988/1, s.131 vd.
Yılmaz, E.: Islah, 3. B., Ankara 2011.
Zeiss, W./Schreiber, K.: Zivilprozessrecht, J.C.B. Mohr Yayınevi, 10. B., Tübingen 2003.
Zöller, R./Vollkommer, M.: Zivilprozessordnung, 27. B., Köln 2009