YabancıUyruklu Öğretmen ve Öğrencilerin Gözüyle Türk Toplumunun Değerleri: Bir Alan Araştırması

Bu araştırmada uzun süredir Türkiye'de yaşayan yabancı uyrukluöğretmen ve öğrencilerin Türk toplumu ve değerleri hakkındaki izlenimleri incelenmiştir. Bu amaçla farklı coğrafya ve kültürlerden gelmiş, en az iki yıldır Türkiye’de yaşayan, yaşları 17 ila 40 arasındadeğişen, 197’si kadın 185’i erkek toplamda 382 kişinin görüşlerine başvurulmuştur. Araştırmada anket ve mülakat teknikleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; genel olarak aile bağlarına sadakat, geleneksel değerlere bağlılık, sıcakkanlılık, arkadaşlık ve dostluğa önem verme, iyilik ve yardımseverlik gibi hususlar, yabancı uyrukluöğrenci ve öğretmenler tarafından en çok takdir edilen Türk değerleri olarak karşımıza çıkmıştır. Kurallara uymama, sabırsızlık, kendilerine uzak gördüklerine kötü davranma, agresif davranma, tembellik, argo kelimeler kullanma da en rahatsız olunan davranışlar olarak tespit edilmiştir. Türk değerleri genel olarak Ortadoğu kültürüne yakın bulunmaktadır. Yabancı uyrukluöğrencilerin ve öğretmenlerin çoğunun Türkiye’ye gelmeden önce ülkemiz hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları, mevcut bilgileriniise daha çok sosyal medyadan edindikleri görülmüştür. Sahip olunan kalıp yargılar, oryantalist ve İslamofobik söylemlerin yurt dışında hala devam ettiğinigöstermektedir. Yakın ve birebir ilişki ile olumsuz imajın kırılması arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Katılımcıların çoğunun Türkler ve değerleri hakkındaki düşüncelerinde Türkiye’ye geldikten sonraki süreçte olumlu yönde dönüşümler yaşanmıştır. Öte yandan katılımcıların çoğu, Türk toplumunun değerlerine olan bağlılığının giderek azaldığını düşünmektedir.

Turkish Values Viewed by International Students and Teachers: A Field Research

In this study, the impressions of international students and teachers who have been living in Turkey for a long time are examined about Turkish society and its values. For this purpose, opinions of in total 382 people were consulted who has come from different geographies and cultures, been living in Turkey for at least two years, aged 17 to 40, 197 women and 185 men. According to the findings; in general, loyalty to family ties, adherence to traditional values, warm-blooded, friendship, caring and benevolence are the most appreciated Turkish values by international students and teachers. Failure to follow the rules, impatience, and mistreatment of distant viewers, laziness, and slang words were also identified as the most disliked behaviors. Turkish values are generally considered close to the Middle Eastern culture. The majority of international students and teachers were seen not to have sufficient information about our country before coming to Turkey. They obtained the current information mostly from social media. Most of the participants had positive transformations in their thoughts about Turks and their values in the process after coming to Turkey. On the other hand, most of the participants think that Turkish society's commitment to its values is gradually decreasing.

___

  • Akyürek, S. & Bilgiç, H. S. (2012). Balkanlarda Türkiye ve Türk algısı. Bilgesam Yayınları No: 49.
  • Aliyev, R. ve Öğülmüş S. (2015). Türkiye’deki Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Kültürlerarası Etkileşim Algısının İncelenmesi, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Dergisi, 12: 49-71.
  • Anar, S. (1983). Değerlerin Sosyolojik Açıdan İncelenmesi, Çağdaş Eğitim Dergisi, Sayı 82, s. (8- 44).
  • Avcı, N. (2007). Toplumsal Değerler ve Gençlik. Bir Değerler Sosyolojisi Denemesi. Siyasal Kitapevi.
  • Balcı, A. (1997). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Bilgisayar Yayıncılık.
  • Berg, B. L.ve Lune, H. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Çev. Ed. Hasan Aydın, Eğitim Kitabevi Yayınları.
  • Çağlar, A. (1996). Türk Üniversitelerinde Öğrenim Gören Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Toplulukları Öğrencilerinin Sorunları. Amme İdaresi Dergisi, 32(4), 133-169.
  • Ünal, D. Ç. (2018). Türk İnsanını ve Kültürünü Tanımak: Almanca Erasmus Deneyim Raporlarında Kültürlerarası Etkileşimin İncelenmesi. bilig – Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 87: 1-32. “Değer” maddesi, https://sozluk.gov.tr/ (19.12.2019)
  • Fichter, J. (1990). Sosyoloji Nedir. Çev. Nilgün Çelebi, Anı Yayıncılık.
  • Giddens, A. (2013). Sosyolojik Yöntemin Yeni Kuralları. Yorumcu Sosyolojilerin Pozitivist Eleştirisi. Çev: Ümit Tatlıcan- Bekir Balkız, Sentez Yay.
  • Glesne, C. (2013). Nitel Araştırmaya Giriş. Çev. Ed. Ali Ersoy-Pelin Yalçınoğlu, Anı Yayınları.
  • Göregenli, M. (2012). Temel Kavramlar: Önyargı, Kalıpyargı ve Ayrımcılık. Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar. Der. K. Çayır ve M.A. Ceyhan. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, s.17-29.
  • Güngör, E. (1998). Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar: Ahlak Psikolojisi, Ahlaki Değerler ve Ahlaki Gelişme. Ötüken Neşriyatı.
  • Göver, İ. H. - Yavuzer, H. (2015). Kayseri'de Öğrenim Gören Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Kayseri, Türkiye ve İslam Algısı. E-TURKİSH STUDİES, vol.10, 1025-1050.
  • Hökelekli, H. (2011). Ailede, Okulda, Toplumda Değerler Psikolojisi ve Eğitimi. Timaş Yayınları.
  • HÜNEE, (2017). Türkiye’de Yasal Olarak İkamet Eden Yabancıların Profili ve Yaşam Koşulları, Hacettepe Üniversitesi.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
  • Karpat, K. (2015). Önsöz. Türkiye’nin Göç Tarihi: 14.Yüzyıldan 21.Yüzyıla Türkiye’ye Göçler Ed. Erdoğan - M.M. ve Kaya, A. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. (s. XXIII-XL).
  • Kalkınma Bakanlığı. (2015). Yükseköğretimin Uluslararasılaşması Çerçevesinde Türk Üniversitelerinin Uluslararası Öğrenciler İçin Çekim Merkezi Haline Getirilmesi, Araştırma Projesi Raporu. Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/11/Yuksekogretimin_Uluslararai%C4%B1lasmasi_Cercevesinde_Tu rk_Universitelerinin_Uluslararasi_Ogrenciler_Icin_Cekim_Merkezi_Haline_Getirilmesi_A rastirma_Projesi_Raporu.pdf (Erişim Tarihi: 20.01.2020)
  • Korkut, M. (2016). Yabancı Uyruklu Öğrencilerde Türk Türkiye ve İslam Algısı: Uluslararası İmam Hatip Liseleri, Basılmamış YL Tezi, Selçuk Üniversitesi: SBE.
  • Köylü, M. (2001). O.M.Ü. İlahiyat Fakültesine Devam Eden Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Fakülte Hakkındaki Düşünce, Sorun ve Beklentileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12 (12-13) , 131-153.
  • Kulat, M. (2017). Türkiye’de Toplumun Dine ve Dini Değerlere Bakışı, Erişim adresi: https://www.makdanismanlik.org/wp-content/uploads/2019/03/MAKDANI%C5%9EMANLIK-T%C3%9CRK%C4%B0YEDE-TOPLUMUN-D%C4%B0NEVE-D%C4%B0N%C4%B0-DE%C4%9EERLERE-BAKI%C5%9EIARA%C5%9ETIRMASI.pdf (Erişim Tarihi: 02.02.2020)
  • Meydan, H . (2014). Okulda Değerler Eğitiminin Yeri ve Değerler Eğitimi Yaklaşımları Üzerine Bir Değerlendirme. BEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1 (1) , 93-108.
  • Otrar, M. - Ekşi, H. - Dilmaç, B. - Şirin, A. (2002). Türkiye’de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları İle Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2), 477– 499.
  • Tezcan, M. (1974). Türklerle İlgili Stereotipler (Kalıp Yargılar) ve Türk Değerleri Üzerine Bir Deneme. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi. “Yabancı” Maddesi, https://sozluk.gov.tr/ (19.12.2019)
  • OECD, Education at a Glance 2013: OECD Indicators, OECD Publishing, 2013, s. 314-315. Erişim adresi: http://www.oecd.org/education/eag2013%20(eng)-- FINAL%2020%20June%202013.pdf (Erişim Tarihi: 10.01.2020)
  • http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/34/39/749197/dosyalar/2015_02/09093609_degerlere gitimi.pdf (Erişim Tarihi:19.12.2019)
  • https://www.goc.gov.tr/ikamet-izinleri (Erişim Tarihi 19.01.2020)
  • https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 (Erişim Tarihi 19.01.2020)