İnanç Turizmi Açısından Türkiye’de Dini Çekiciliklerin Dağılışı

Çekicilikler turizm sisteminin en önemli unsurlarından biridir. İnançla ilgili çekicilikler erken dönemden beri vardır. Ancak turizmle birlikte bu çekicilikler karmaşıklaşmaktadır. Tapınaklar ve camiler gibi dini yerler, sadece manevi değerleri için değil aynı zamanda eğlence, eğitim ve kültürel amaçlar için de giderek daha fazla ziyaretçi çekmektedir. Dünya genelinde inanç turizmi alanları ve çekicilik türleri giderek çeşitlenmektedir. Bundan hareketle bu çalışmada, Türkiye’de inanç turizme konu olan çekiciliklerin tespit edilmesi ve mekânsal dağılışının ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada veri kaynağı olarak İnanç Turizmi Envanteri, Türkiye Kültür Portalı verileri ve illere ait tanıtım broşürleri kullanılmıştır. ArcGIS 10.1 yazılımında nokta verisi olarak girilen inanç turizmi çekiciliklerinin konum ve öznitelik bilgilerini içeren bir veri dosyası oluşturulmuştur. Yapılan sorgulamalara, Türkiye’de inanç turizmi çekicilikleri türleri, tabi oldukları din vb. gibi çeşitli özelliklerine göre sınıflandırılmıştır. Ayrıca Türkiye’nin inanç turizmi çekiciliklerine ilişkin dağılış haritaları hazırlanmıştır. Böylece Türkiye’deki inanç turizmi çekicilikleri bütüncül bakış açısı ile değerlendirilmiştir. Bu çalışma, Türkiye'nin özellikle İslam ve Hıristiyanlık dinleri bakımında inanç turizminde, önemli bir potansiyele sahip olduğunu göstermiştir. Bursa, Isparta, Şanlıurfa, Amasya ve İstanbul illerinde İslam dini bakımından turizm pazarlaması geliştirmek gerekmektedir. Diğer taraftan, Nevşehir, Aksaray, Mardin ve İzmir illerinde Hristiyanlıkla ilgili bir turizm tanıtım ve pazarlaması yapılmalıdır. Aynı zamanda Türkiye'de inanç turizminin gelişmesi için dini bayramlar, etkinlikler ve anma törenleri artırılmalıdır.

Distribution of Religious Attractions atTurkey in Terms of Religious Tourism

Attractions are one of the most important elements of the tourism system. Religious attractiveness has existed since the early era. However, these attractions become more complicated with tourism. Religious sites such as temples and mosques attract more and more visitors not only for their spiritual value but also for entertainment, education and cultural purposes. Religious tourism areas and attraction types are increasingly diversified worldwide. From this point, in this study it is aimed that determiningreligious tourism attractions in Turkey and also spatial distribution of these attractions. In this study Religious Tourism Inventory, Turkey Culture Portal datas, promotional brochuresof provinces have been used as data source. A data file has been created containing the location and attribute information of religious tourism attractions, in ArcGIS 10.1 software which entered as point data. With the queries has been made religious tourism attractions have been classified to various features such as attraction type,depending religion so on. Also distribution maps have been prepared regarding religious tourism attractions of Turkey. Thus religious tourism attractions of Turkey are evaluated by a holistic perspective. This study showed that Turkey has a significant potential for religious tourism, particularly for Islam and Christianity. It is necessary to develop tourism marketing for Islam in Bursa, Isparta, Sanliurfa, Amasya, and Istanbul provinces. On the other hand, a tourism promotion and marketing concerning Christianity should be performed in Nevsehir, Aksaray, Mardin, and Izmir provinces. Also religious festivals, events, and commemorations should be increased for the development of religious tourism in Turkey.

___

  • Adak, Y. (2018). Aksaray ilinde kültürel bir değer olarak inanç turizmi potansiyelinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Aktaş, A. & Yakın, E. (2007). The importance and the role of faith (religious) tourism tourism as alternative tourism resources in Turkey. R. Raj ve N.D. Morpeth (Eds.), Religious tourism and pilgrimage festivals management an ınternational perspective (pp. 170-183). CABI.
  • Albayrak, T., Hersteinb, R., Caber, M., Drori, N., Bideci, M. & Berger, R. (2018). Exploring religious tourist experiences in Jerusalem: The intersection of Abrahamic religions. Tourism Management, 69, 285-296. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2018.06.022
  • Andriotis, K. (2009). Sacred site experience: A phenomenological study. Annals of Tourism Research, 36(1), 64–84. https://doi.org/10.1177/160940690400300104
  • Başçı, A. (2011). Türkiye’de inanç turizmi kapsamında Aziz Pavlus’un yeri önemi ve turistik ürün potansiyelinin değerlendirilmesinde tanıtım faaliyetlerinin rolü [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Başer, F., Başçı, A. (2012). İnanç turizmi kapsamında Aziz Pavlus Evi’nin Önemi ve tanıtım faaliyetlerine ilişkin ziyaretçi görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 423-443.
  • Berktay, F. & Atasoy, E. (2007). Dinlerin coğrafyasına küresel bir bakış. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(18), 18-44.
  • Bingöl, Z. (2007). Gelenekten evrensele Anadolu’da inanç turizmi. Detay Yayınları.
  • Ceylan, B. (2004). Hıristiyanlık Merkezleri Olarak Anadolu Kentleri. Uluslararası Türk Dünyası İnanç Merkezleri Kongresi Bildirileri, https://www.academia.edu/10674288/H%C4%B1ristiyanl%C4%B1k_Merkezleri_Olarak_ Anadolu_Kentleri
  • Dikici, E., Sağır, A. (2012). Antalya’da inanç turizminin sosyolojik çözümlemesi: Demre-Myra Örneği. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14 (22), 35-43,
  • Emekli, G. (2004). Türkiye’de kültürel turizm. II. Uluslararası Turizm, Çevre ve Kültür Sempozyumu: 10-11 Mayıs 2004: Bildiriler Kitabı (s.11-20), İzmir.
  • Fernandes, C., Melo, C., & Cardoso, M. (2016). Monitoring the tourism impact of a cultural and religious event: A case study in Northern Portugal. International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage, 4(2), 5. doi:https://doi.org/10.21427/D71T5P
  • Göktaş, L. S. (2016). Şanlıurfa ve Konya illerinin İnanç turizmi potansiyelleri ve halkın inanç turizmine bakışı açısından iki ilin karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Griffin, K., Raj, R. & Yasuda, S. (2018). Religious tourism and sacred sites in Asia. S. Yasuda, R.
  • Raj, K. Griffin (Eds). In Religious tourism in Asia tradition and change through Case Studies and Narratives. CABI
  • Henderson, J.C. (2002). Managing tourism and Islam in peninsula Malaysia. Tourism Management, 24, 447–456. https://doi.org/10.1016/S0261-5177(02)00106-1
  • Huang, K. & Pearce, P. (2019). Visitors' perceptions of religious tourism destinations. Journal of Destination Marketing & Management. 14: 1-10. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2019.100371
  • Hughes, K., Bond, N.& Ballantyne, R. (2013). Designing and managing interpretive experiences at religious sites: Visitors’ perceptions of Canterbury Cathedral. Tourism Management 36, 210- 220. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2012.11.022
  • İnce, Y. (2017). İnanç turizmi potansiyeli açısından Kırklareli il ve ilçelerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırklareli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kaya, F. (2016) Ağrı Dağı’nın turizm potansiyeli ve değerlendirme durumu. Marmara Coğrafya Dergisi, 34: 217-229.
  • Kozak, M.A., Kozak, N. & Kozak, M. (2010). Genel turizm: ilkeler-kavramlar. Detay Yayınları.
  • Kreiner, N. C., Shmueli, D. F. & Gal, M. B. (2015). Understanding conflicts at religious-tourism sites: The Baha'i World Center, Israel. Tourism Management Perspectives, 16: 228-236. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2015.04.001
  • Küçük, M. A. (2015). İnanç turizmi açısından Türkiye’de dini mekânlar (Yahudilik-Hristiyanlık örneği). Berkan Yayınevi.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı (2019). Erişim: 10 Nisan 2019, https://www.ktb.gov.tr/TR96271/tanitim-brosurleri.html
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2020a). İnanç Turizmi, Erişim: 08 Nisan 2020, https://yigm.ktb.gov.tr/TR-10173/inanc-turizmi.html
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı (2020b). Erişim: 05 Nisan 2020, https://yigm.ktb.gov.tr/TR9983/mardin.html
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı (2020c). DOSİM. Erişim: 21 Nisan 2020, http://www.dosim.gov.tr/assets/documents/2019-ZIYARETCI-WEB-SITESI.pdf
  • Nolan, M. L. & Nolan, S. ( 1989 ). Christian pilgrimage in modern Western Europe. Chapel Hill: The University of North Carolina Press.
  • Nolan, M. L. & Nolan, S. (1992). Religious sites as tourism attractions in Europe. Annals of Tourism Research, 19(1), 68–78. https://doi.org/10.1016/0160-7383(92)90107-Z
  • Okuyucu. A. & Somuncu, M. (2013). Türkiye’de inanç turizmi: Bugünkü durum, sorunlar ve gelecek. International Conference on Religious Tourism and Tolerance: 9-12 May 2013- Konya Proceedings (s: 627-643). Aybil Yayınları.
  • Ongun, U., Gövdere, B. & Kaygısız, A. D., (2015). Isparta ili kırsal alanlarında yapılabilecek kırsal turizm türlerinin kırsal kalkınmaya etkisi. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi. 5(1): 122-131.
  • Raj, R. & Morpeth, N.D. (2007). Religious tourism and pilgrimage management: an International Perspective. CABI
  • Richards, G. (2002). Tourism attraction systems exploring cultural behavior. Annals of Tourism Research, 29(4): 1048–1064. https://doi.org/10.1016/S0160-7383(02)00026-9
  • Serçek, S. (2011). Bütünleşik pazarlama iletişimi çerçevesinde Türkiye’de inanç turizminin geliştirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Şaman, E. (2009). Mersin ili inanç turizmi potansiyelinin değerlendirilmesi: Mersin’de inanç turizmine katılanların profile üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Talã, M. L., Pãdurean, A. M. (2008). Dimensions of religious tourism. Towards Business Excellence. Numer special: 242-253.
  • Tatar Timur, Ö., (2019). Bursa kalesi içindeki Osmanlı Dönemi mimari eserler (cami, mescit, medrese, tekke, darûlkûrra, türbe, hamam) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Terzidoua, M., Scarlesb, C. & Saundersc, M. N. K. (2018). The complexities of religious tourism motivations: Sacred places, vows and visions. Annals of Tourism Research, 70: 54-65. https://doi.org/10.1016/j.annals.2018.02.011
  • Tiğiz, M. (2019). Süryanilerin inanç turizmine katılım motivasyonları: Mardin ili örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Tuzcu, F. (2019). İstanbul’un dört türbesinin (Aziz Mahmut Hüdayi, Hz. Yuşa, Telli Baba, Yahya Efendi) inanç turizmi açısından değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Tümertekin, E. & Özgüç. N. (2010). Beşeri coğrafya insan kültür mekân. Çantay kitabevi.
  • Türker, N. (2016). Religious Tourism in Turkey. In I Egresi, Alternative Tourism in Turkey (pp 151- 172). Springer International Publishing.
  • Türkiye Kültür Portalı (2020). Haritada keşfet. Erişim: 05 Şubat 2020 https://www.kulturportali.gov.tr/
  • Uzun, M. (2000). İbrâhim. Türkiye diyanet Ansiklopedisi (c 21, s. 272-273), Erişim: 10 Mayıs 2020 https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/21/C21016465.pdf
  • Vukonic, B. (1996). Tourism and Religion. Pergamon Press
  • Vukonić, B. (2002). Religion, tourism and economics: A convenient symbiosis. Tourism Recreation Research, 27(2), 59–64. https://doi.org/10.1080/02508281.2002.11081221
  • Yu, X., Xu, H. (2019). Cultural heritage elements in tourism: A tier structure from a tripartite analytical framework, Journal of Destination Marketing & Management 13, 39–50. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2019.05.003