Niğde Müzesi’ndeki Osmanlı Madalyaları

Başarıyı ödüllendirmek veya başarı hatırası olarak takdim edilen madalya, değerli veya yarı değerli madenlerden imal edilen, kazanılan zaferlerde, kahramanlıklarda kişilere, kurumlara veya devletlere verilen objelerdir. Günümüzde daha çok spor müsabakalarında ismini duyduğumuz madalyanın tarihi, ilk çağ uygarlıklarına kadar uzanmaktadır. Tarihi öneminin dışında madalyalar, ödüllendirme araçları oldukları için döneminin sanatsal ve estetik özelliklerini de yansıtan eserlerdir.Tarih öncesi dönemlerden itibaren kullanılan madalya Osmanlı döneminin ilk resmi madalyası I.Mahmud döneminde ihdas edilmiştir. Bu dönemden itibaren Osmanlı döneminde yoğun bir madalya ihdas dönemi başlamıştır. Niğde Müzesinde toplam 172 adet madalya bulunmaktadır. Bu madalyalardan birbirinin tekrarı olmayan 15 adet örnek inceleme kapsamına alınmıştır. Bunlar Sultan Abdülmecid, II. Abdülhamid ve V.Mehmed Reşad dönemine aittir. Araştırma konumuz Niğde Müzesinde bulunan bu madalyaların, tanımı, tasnifi, genel özellikleri, yazı biçimleri ile motif-kompozisyon özelliklerinin Sanat Tarihi çerçevesinde incelenmesidir. Madalya ile ilgili bugüne kadar yapılan bilimsel çalışmalara bakıldığı zaman bunların çoğunluğunun madalyaların tarihsel nitelikleri üzerinde yoğunlaştığı ve sanatsal özellikleri üzerinde pek durulmadığı görülmektedir. Bu makale bölgesel anlamda Niğde ve çevresinden müzeye intikal eden örneklerin detaylı incelemelerini ve sanatsal değerlendirmelerini içermektedir. Çalışmanın amacı, özellikle geç dönem Osmanlının en özel eserlerini oluşturan, devlet eli ile tasarlanmış bu sanat ürünlerinin tanımı, tasnifi, içerikleri ve estetik unsurlarının değerlendirmelerinin yapılarak bilim dünyasına tanıtılmasıdır.

Ottoman Medals in Nigde Museum

The medals are awarded in order to reward the success or as a memory of success, are manufactured from precious or semi-precious mines and are given to individuals, institutions or governments in victories and heroism. Today we usually hear the name of medal in sports competitions and its history goes back to early civilizations. Apart from their historical importance, the medals reflect the artistic and aesthetic features of the era, because they are also means of rewarding.The medal used since prehistoric times, the first official medal of the Ottoman period was created during the reign of Mahmud I. From this period, an intensive medal creation period started in the Ottoman period. There are 172 medals in the Niğde Museum. 15 examples of these medals, which are not repeated each other, have been included in the scope of the examination. These are Sultan Abdulmecid, II. It belongs to Abdulhamid and V. Mehmmd Reşad period. The aim of this study is to study the definition, classification, general characteristics of medals, which are available in Niğde Museum and unique and belong to the Ottoman period, their writing types and motif-composition characteristics within the framework of Art History. According to the scientific studies about medal; it is seen that many of these studies focused on the historical qualities of medals and did not emphasize their artistic characteristics. This article includes detailed reviews and artistic evaluations of the samples brought to the museum from Niğde and its surroundings.The aim of this study is to introduce them to the world of science by evaluating the definition, classification, contents and aesthetic elements of these art products which are designed by the state and are especially the most special historical works of the late Ottoman period.

PDF

___

Anonim (1983), İstiklal Madalyası Tarihçesi ve Tanımı, Feryal Matbaacılık.
Akkaya, N. (2011). Mardin Müzesi’ndeki İslami Dönem Sikkelerinden Örnekler (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Artuk, İ. (2003), “Madalya”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 27: 301-302.
Damalı, A. (2010), Osmanlı Sikkeleri Tarihi, C.1.
Denisenko, A. (2011), Askeri Müze Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi Madalya ve Nişanlar Kataloğu, Askeri Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı Yayınevi.
Dursun, Ş. (2019), “Figürlü Mihrabıyla Dikkat Çeken Bir Anadolu Selçuklu Eseri: Aksinne Mescidi”, Yaşar Erdemir'e Armağan: Sanat Tarihi Yazıları, Literatürk Academia Yayınları.
Eldem, E. (2004), İftihar ve İmtiyaz Osmanlı Nişan ve Madalyaları Tarihi, Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi Yayını.
Eldem, E. (2017), “Osmanlı İmparatorluğu’ndan Günümüze Adalet, Eşitlik, Hukuk ve Siyaset Üzerine”, Toplumsal Tarih, S. 288: 24-37.
Erüreten, M. (2001), Osmanlı Madalyaları ve Nişanları Belgelerle Tarihi, Kansu Matbaası.
Gündüz, A. (2011), “Sicill-i Ahval Defterlerine Göre Kayserili Müslim ve Gayrimüslim Memurların Aldıkları Madalya, Rütbe ve Nişanlar (M.1879-1909)”, History Studies, 3(3), 123-145.
Özbilgen, E. (1995), “Anıların Zamana Karşı Direnen Simgesi; Madalyalar”, Antik-Dekor, S. 28: 118.
Özger, Y. (2018), “İkinci Meşrutiyet Döneminde İktidarın Yeni Sembolü Olarak Hazırlanan KanunI Esasi Madalyası”, Tarih Okulu Dergisi (TOD), S. XXXV: 1-19.
Tekin, K. H. (2014), “Kırım Savaşı Osmanlı Hatıra ve Asker Madalyaları”, Zeitschrift für die Welt der Türken, V. 6, N. 1: 278.
Turan, N. S. (2017), “II. Abdülhamid Döneminde Diplomaside Sembolik Dil İnşasında Nişanın Yeri: Toplumsal Anlamda Ötekini Taltif Etmek ‘Şefkat Nişanı’, Editör. Ahmet Özcan, Halil İnalcık Armağanı 3: 216-245.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ