Türkiye Turizm Sektörünün Parlayan Yıldızı: Sağlık Turizmi Üzerine Değerlendirmeler

Uluslararası sağlık turizmi pazarında pazar payı yüksek bir ülke olabilmek için sektördeki diğer ülkelerle rekabet etmek gerekmektedir. Bu rekabet ortamında, Türkiye'nin sağlık turizmi sektöründeki mevcut konumu hemzayıf hem de güçlü taraflara sahiptir. Bu bağlamda, gelişmekte olan sağlık turizmi pazarında rekabet eden ülkelerin bu alandaki yatırımlarını artırma nedenlerinin gözden geçirilmesi gerekmektedir.Sağlık turizmi, terapötik, önleyici, sağlığı geliştirici veya rehabilitasyon odaklı sağlık hizmetleri almak için olağan ikamet yerinden başka bir yere seyahat etmektir. Bazı ülkeler bu tür turizm ile ilgili olarak öne çıkmaktadır, buna göre sağlık turizmi sektöründe öne çıkan ülkeler arasında: Hindistan, Singapur, ABD, Güney Kore, Türkiye, Küba, Malezya, Tayland, Brezilya, Arjantin, Almanya, Güney Afrika, Meksika, Macaristan, Yunanistan, Fransa, İspanya, İtalya , Polonya ve Birleşik Arap Emirlikleri bulunmaktadır. Sağlık turizmi, ülke ve bölge ekonomileri üzerindebirçok olumlu etkiye sahiptir. Bu tür turizmden faydalanmak için ülkeyi ziyaret eden turistlerden elde edilen gelir, ülke ve bölge ekonomilerini ilerleten, ülkeler arasında farklı sosyal ve kültürel alışverişler sunan bu gelir, beceri, bilgi ve teknoloji değişimi bunlardan bazılarıdır. Bu çalışmanın konusu, tüm dünyada hızla gelişen sağlık turizminin mevcut durumunu Türkiye'de geliştirmek, gerekli yönleri ve ihtiyaçları belirlemek ve turizm önerilerini sunmaktır. Bu bağlamda çalışmanın amacı Türkiye'nin sağlık turizmindeki mevcut durumunu verilere dayanarak belirlemek, gelişmeleri değerlendirmek ve bir derleme olarak gelecekteki çalışmalar ve araştırmalar için öneriler sunmaktır. Türkiye Sağlık Turizmi verileri kullanılarak Türkiye sağlık turizmi sektörünün bir portresi sunulmuştur. Ayrıca, dünyadaki ve Türkiye'deki gelişmeler ışığında, Türkiye'nin sağlık turizmi konusunda gelecekte atması gereken adımlar konusunda önerilerde bulunulmuştur.

Reviews on the Shining Star of Turkish Tourism Sector: Healthcare Tourism

To become a country with a high market share in the international health tourism market, it is necessary to compete with the other countries in the sector. In this competitive environment, the current position of Turkey in the health tourism sector has both weak and strong sides. Inthis respect, the reasons for the countries competing in the developing health tourism market to increase their investments in this field need to be reviewed. Health tourism is to travel from one's usual place of residence to somewhere else to receive therapeutic, preventive, health-promoting or rehabilitation-oriented health services. It is seen that some countries stand out in terms of having places to visit in relation to this type of tourism. Among the countries that stand out in the healthtourism sector are: India, Singapore, USA, South Korea, Turkey, Cuba, Malaysia, Thailand, Brazil, Argentina, Germany, South Africa, Mexico, Hungary, Greece, France, Spain, Italy, Poland and United Arab Emirates.Health tourism has many positive effects onthe economies of countries and regions. The income obtained from the tourists visiting the country to benefit from this type of tourism, this income advancing the economies of the country and the region, offering different social and cultural exchanges between countries and the exchange of skills, information and technology are some of these. The focus of this review is to cultivate the current situation of health tourism, which is rapidly developing all over the earth, in Turkey, to determine the necessary aspects and needs and to present tourism recommendations.In this framework, the objective of the analysis is to determine Turkey's current situation in health tourism based on data, evaluate the developments, and propose suggestions for the future studies and researches as a compilation. A portrait of Turkey’s medical tourism sector has been presented using the data by the Republic of Turkey Ministry of Health. Furthermore, in light of the developments across the world and in Turkey, suggestionshave been proposed regarding what steps Turkey should take in the future about health tourism.

PDF

___

Altes, A.G. (2005): “The development of Health Tourism Services”, Annals of Tourism Research, 32(1) pp 262-266. https://doi.org/10.1016/j.annals.2004.05.007
Akat, Ö. (2000): Pazarlama Ağırlıklı Turizm İşletmeciliği, Ekin Kitabevi.
Akkor, E. (2008). İnsan seyahatinin yükselen trendi: sağlık turizmi, www.kibrisgazetesi.com/index.php/cat//col/116/art/9219, 8 Eylül 2008.
Aydın, O. (2012). ‘Türkiye’de Alternatif Bir Turizm; Sağlık Turizmi’, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 14(23) 91-96. https://doi.org/10.18493/kmusekad.41898
Aydın D, Şeker S and Şahan S. (2011). Kamu Hastanelerinde Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Uygulama Rehberi, T.C. Sağlık Bakanlığı Yayınları.
Aktepe C., (2013). Sağlık Turizminde Yeni Fırsatlar ve Türkiye’de Yerleşik Sağlık İşletmelerinin Pazarlama Çabaları, İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(1): 170-188.
Altın U., B. G., Antep Z., İrban A., (2012). Sağlık Turizmi ve Uluslararası Hastalar İçin Türkiye Pazarı, Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3):157-163. https://doi.org/10.31067/0.2020.236
Aydın D. (2009). Türkiye’ de Sağlık Turizmi ve Ortadoğu’ daki Yeri, II. Uluslararası Sağlık Turizmi Kongresi, Ankara. https://doi.org/10.26449/sssj.841
Aydın O., (2012). Türkiye’ de Alternatif Bir Turizm; Sağlık Turizmi, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23):91 – 96.
Barca, M. Akdeve, E. Balay G., İklim. (2013). ‘Türkiye Sağlık Turizm Sektörünün Analizi ve Strateji Önerileri’, İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(3), 64-92. https://doi.org/10.26677/tr1010.2019.235
Bahar O ve Kozak M. (2015). Turizm Ekonomisi, Detay Yayıncılık.
Baş. M. (2016). Common Constraints of Tourism Market Segments: Examples of Senior Tourism and Disabled Tourism. I. International Conference on Tourism Dynamics and Trends held in Antalya from 04-07 May 2016
Belkayalı N., (2009). Jeotermal Enerji Kaynaklarının Sağlık, Turizm ve Rekreasyon Amacıyla Kullanımı ve Ekonomik Değerinin Tespiti: Yalova Termal Kaplıcaları Örneği, TMMOB Jeotermal Kongresi Bildiri Kitabı. 69-80. https://doi.org/10.1501/cogbil_0000000101
Bies, W. and Lefteris Z. (2007): “Medical tourism: Outsourcing Surgery”, Mathematical and Computer Modelling, https://doi.org/10.1016/j.mcm.2007.03.027
Bishop, R. A and James A L. (2000): “Medical tourism can do harm”, BMJ 2000; 320:1017 (8 April). https://doi.org/10.1136/bmj.320.7240.1017
Chanda, R. (2001): “Trade in Health Services, Indian Council for Research on International Economic Relations”, Working Paper No. 70. New Delhi: Indian Council for Research on International Economic Relations. https://doi.org/10.31439/unisci-34
Cohen, E. (2006): “Medical tourism in Thailand”, Turk-Kazakh International Tourism Conference: new Perspectives and values in World Tourism and Tourism Management in the Future, 20-26 November 2006, Alanya, Turkey, Conference Proceedings, pp.87-117. https://doi.org/10.1080/13032917.2007.9687048
Connell, J. (2006): “Medical tourism: sea, sun, sand and surgery”, Tourism Management, 27 , 1093, 1100, www.elsevier.com/locate/tourman. 22.11.2019. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2005.11.005
Cooper, C., J. Fletcher, A. Fyall, D. Gilbert and S. Wanhill (1999): Tourim; Principles and Practice, Second Edition, Longman Publishing, Essex.
Cumhuriyet Gazetesi (2009) , “Dünya Göz sağlık Turizmine Yöneldi”, 30 September, p.12.
Çelik A., (2009). Sağlık Turizmi Kapsamında Termal İşletmelerde Sağlık Hizmetleri Pazarlaması ve Algılanan Hizmet Kalitesi: Balçova Termal İşletmesinde Bir Uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Hastane ve Sağlık Kuruluşları Yönetimi Programı, Unpublishes Masters Thesis.
Çelik Y. (2013). Sağlık Ekonomisi, Siyasal Kitabevi.
Çevirgen, M. (2014). Medikal turizm destinasyonu yönetimi kamu – özel karşılaştırması: Bursa ili destinasyonu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi.
Çora, H. (2019). Definition and Scope of Health Tourism and Turkey. TURAN-SAM (TURAN Stratejik Araştırmalar Merkezi), 11(44), 376–380. https://doi.org/10.15189/1308-8041
Dünya Turizm Örgütü (UNWTO), https://www.tursab.org.tr/tr/turizm-veriler Erişim Tarihi: 24.10.2019
Erdoğan, E. Aklanoğlu, F. (2008). ‘Termal Turizm ve Afyon-Gazlıgöl Örneği’, e-Journal of New World Sciences Academy, 3(1) 83-92.
Gemalmaz, H, Ertan, İ . (2015). "Rabbim Cleveland Dedi": Sağlık Turizmi-İnsan Hakları İlişkisi Üzerine Başlangıç Notları. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(4), 1003-1039. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002380
Graham, K. (2005): “It was a big leap of faith”. Guardian, 21 June, 8-9’dan aktaran Connel (2006), a.g.y.
Glinos I.A. and Baetan R. (2006). A Literature Review of Cross-Border Patient Mobility in the European Union, Observatoire Social Eurpean, Brussels p.18.
Güleç D., (2011). Sağlık Turizmi Kapsamında Antiaging (Sağlıklı Yaşlanma) Uygulamaları ve Yaşlı Bakımı: Türkiye Değerlendirmesi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Hastane İşletmeciliği Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Gülen G.K., Demirci S., (2012). Türkiye’de Sağlık Turizmi Sektörü”, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın No: 2011-39.
Gülmez Z., (2012). Türkiye’de Ve Dünya’da Sağlık Turizmi Ve Çeşitleri: Sağlık Turizminin Ülkemizdeki Mevcut Durumu Ve Bazı Ülkelerle Kıyaslanması, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hastane Ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Güneş G and Dülger A S. (2017). “Turizm Kavramı, Turizmin Tarihçesi, Ülke Ekonomilerine Katkısı ve Turizm İstatistikleri” (Ed. Tengilimoğlu D), Sağlık Turizmi. Siyasal Kitabevi.
Gümüş, F. and Özge B. (2008): “Sağlık Turizminde Yeni Açılımlar: Tıp Turizmi”, III. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, 17-19 Nisan 2008, Balıkesir. Congress Proceeding, pp. 433-442.
Hacıoğlu N and Şahin M. (2008). Üçüncü Yaş Turizmi, Nobel Yayınları.
Hanefeld J., Horsfall D., Lunt N., Smith R., (2013). Medical Tourism: A Cost or Benefit to the NHS?, PLOS ONE, 8 (10). https://doi.org/10.1371/journal.pone.0070406
Hofer S, Honegger F and Hubeli J. (2012). “Health Tourism: Definition Focused on The Swiss Market and Conceptualisation of Health(i)ness” Journal of Health Organization and Management, 26 (1): 60-80. https://doi.org/10.1108/14777261211211098
İçöz O., (2009). Sağlık Turizmi Kapsamında Medikal (Tıbbi) Turizm ve Türkiye’nin Olanakları, Journal of Yaşar University, 4(14):2257-2279.
İlban M. O., Köroğlu A., Bozok D., (2008). Termal Turizm Amaçlı Seyehat Eden Turistlerde Destinasyon İmajı: Gönen Örneği, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13:105-129.
Jones, P. Hunter (2005): “Cancer and Tourism”, Annals of Tourism Research, 32(1) 70-92.
Kostak D., (2007). Turizm Hareketleri (Türkiye Örneği Üzerinden Sağlık Turizmi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Uluslararası İktisat Bilim Dalı, Unpublished Masters Thesis.
Kozak N., (2012). Genel Turizm Bilgisi, Anadolu Üniversitesi AçıköğretimFakültesi Yayını, 152.
Koyuncu, S. (2003): Turist Sağlığı Turist Sigortası ve Tüketicinin Korunması, Detay Yayıncılık, n.15.
Kantar G. and Işık, E. (2014). ‘Türkiye’de Sağlık Turizmi’, Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 1(1), 15-20.
Kayın, Ö. (2008): “Termalizm ve Türkiye Ege Bölgesindeki ve İzmir’in Termal Turizmdeki Şansı”, www.egeturizmdernegi.tr.cx/, .
Kördeve, M. K., (2016). ‘Sağlık Turizmine Genel Bir Bakış Ve Türkiye’nin Sağlık Turizmindeki Yeri’, Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi’, 2(1), 51-61.
Kuo, H. I. C. Chen, W. Tseng, L. Ju and B. Huang (2008): “Assesing impacts of SARS and Avian Flu on International Tourism demand to Asia”, Tourism Management, 29, (2008), 917 – 928. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2007.10.006
Lee C.G., (2010). Health care and tourism: Evidence from Singapore, Tourism Management 31: 486–488. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2009.05.002
Lee M., Han H., Lockyer T., (2012). Medical Tourism—Attracting Japanese Tourists For Medical Tourism Experience, Journal of Travel& Tourism Marketing, 29(1):69-86. https://doi.org/10.1080/10548408.2012.638564
Moody, Michael (2008): “Medikal Turizm”, Sağlık Turizmi Bülteni, Sağlık Turizmi Geliştirme Derneği Yayını, Eylül-Ekim 2008, year 1, n 5, p.17.
Mueller, H., ve Kaufmann, E. L. (2001). Wellness tourism: Market analysis of a special health tourism segment and implications for the hotel industry. Journal of Vacation Marketing, 7(1), 5-17. https://doi.org/10.1177/135676670100700101
Newman, Byron Y. (2006). Medical Tourism, 1529-1839/06/2006, American Optometric Association. https://doi.org/10.1016/j.optm.2006.10.006
Özel Ç. and Kozak N. (2012) Motive Based Segmentation of the Cultural Tourism Market: A Study of Turkish Domestic Tourists, Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 13:3, 165-186, https://doi.org/10.1080/1528008X.2012.645199
Özer Ö., Sonğur C., (2012). Türkiye’ nin Dünya Sağlık Turizmindeki Yeri ve Ekonomik Boyutu, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Derigisi, 7, 69-81. https://doi.org/10.20875/makusobed.542871
Özsarı S.H., Karatana Ö., (2013). Sağlık Turizmi Açısından Türkiye’ nin Durumu, Journal Agent, 24(2): 136 - 144.
Özkurt, H. (2007). Sağlık Turizmi Tahvilleri. Maliye Dergisi. S. 152. Ocak- Haziran. pp. 121-142
Öztürk M., Bayat M., (2011). Uluslararası Turizm Hareketlerinde Sağlık Turizminin Rolü ve Kalite Çalışmalarının Önemi Bir Literatür Çalışması, KSÜ İİBF Dergisi, (2):135-156
Pekin F. (2011). Çözüm: Kültür Turizmi, İletişim Yayınları.
Roney SA. (2011). Turizm: Bir Sistemin Analizi, Detay Yayıncılık.
Ross, K. (2001): “Health Tourism: An Overview”, HSMAI Marketing Review, http://www.hospitalitynet.org/news/4010521.search?query=%22health+tourism%22.
Sağlık Turizmi Bülteni (2008): Sağlık Turizmi Geliştirme Derneği Yayını, Eylül-Ekim 2008, Year 1, n 5.
Schofield, P. (2004): “Health tourism in Kyrgyz Republic: The soviet salt mine experience”, In T.V.Singh (Ed.), New horizons in tourism, strange experiences and stranger practices (pp. 135-145), Wallingford: CABI Publishing. https://doi.org/10.1079/9780851998633.0135
Selvi, Murat S. (2008). “Sağlık Turizmi”, Turistik Ürün Çeşitlendirmesi, (içinde) Editörler: N. Hacıoğlu ve C.Avcıkurt, Nobel Yayın. 275-295.
Seyyar, Ali ve Serdar Orhan (2008): “Sağlık Turizminde Yeni Küresel Eğilimler: Bakıma muhtaç yaşlı Almanların sosyal bakım hizmetlerinin Türkiye’den sağlanması”, III. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, 17-19 Nisan 2008, Balıkesir. Congress Proceedings, 5-11
Smyth, F. (2005): “Medical Geography: Therapeutic places, spaces and networks”, Progress in Human Geography, 29, pp. 488-495. https://doi.org/10.1191/0309132505ph562pr
Stolk M., (2009). Sun, Sea, Sand, Safari, and…. Surgery. Medical Tourism to South Africa, Student at NHTV Breda, University of Applied Sciences ITMC International Tourism Management and Consultancy Degree Program, Netherlands, (Supervisor: Tomas Mainil).
Şengül C. and Çora H, (2020) “Healthcare Tourısm In Second Decade Of 21st Century A Revıew Of Turkey As The New Global Center For International Patuents,” Journal of Health Systems and Policies (JHESP), 2(1), 56–86.
Şahbaz R.P.,Akdu U., Akdu S., (2012). Türkiye’de Medikal Turizm Uygulamaları; İstanbul ve Ankara Örneği, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(27) https://doi.org/10.9775/kausbed.2018.042
Taş İ., (2010). Avrupa Birliği’nde Sağlık Turizmi Kapsamında Sınır Ötesi Hasta Hareketliliği, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Avrupa Birliği Anabilim Dalı, Avrupa Çalışmaları Doktora Programı, Unpublished Doctorate Thesis.
Tengilimoğlu D., Yalçın Balçık P., (2009). What Should Turkey‟S Marketing Strategy Be In Health Tourism?, Proceedings of the Annual Meeting of the Association of Collegiate Marketing Educators. 66 – 81.
Temizkan SP. (2015). Sağlık Turizmi, Detay Yayınları
T.C. Turizm Bakanlığı (2001), “Sağlık Turizminde Yenilikler, Sağlık Turizmi”, Turizmde Gelişmeler. 7 Dec 2000. 25 Jan 2001
T.C. Sağlık Bakanlığı (2018), Türkiye Medikal Turizmi Değerlendirme Raporu, http://www.saglik.gov.tr
T.C. Sağlık Bakanlığı (2018), Medikal Turizm Araştırması, http://www.saglik.gov.tr
Turner L., (2008). Cross-border Dental Care: Dental Tourism and Patient Mobility, Bristish Dental Journal, 204(10):553-554. https://doi.org/10.1038/sj.bdj.2008.403
Uluslararası Sağlık Hizmetleri AŞ Bültenleri (USHAŞ) (2019)
Usta Ö. (2009). Turizm: Genel ve Yapısal Yaklaşım, Detay Yayıncılık.
Ülker İ. (1994). Sağlık Turizmi Kaynaklar, Planlama, Tanıtım, Turizm Bakanlığı Yayınları
Wilder-Smith, A. (2006): “The severe acute respiratory syndrome: impact on travel and tourism”, Travel Medicine and Infectious Diseases, 4, 53-60. https://doi.org/10.1016/j.tmaid.2005.04.004
Yıldırım, H. H. and Ümran A. (2006): “Türkiye’nin Sağlık Turizmi, www.healthtourism.com.tr/Page.asp?PageID=8
Zengingönül O., Emeç H., İyilikçi D.E., Bingöl P., (2012). Sağlık Turizmi: İstanbul’a Yönelik Bir Değerlendirme, Ekonomistler Platformu. 3-63

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ