Kadın Sağlık Çalışanlarında Kültürel Değerler ileKariyer Bağlılığı Arasındaki İlişkideKariyer Memnuniyetinin Aracılık Rolü

Kültür; dil, din, örf ve adetler, sanat, bilim, toplum, tarih ve bunlarla yoğrulan bir dünya görüşü veya hayat felsefesi dediğimiz birçok faktörden meydana gelmektedir. Kültür aynı zamanda insanların sadece yaşam biçiminde değil onların çalışma hayatı içerisindeki örgütsel unsurlarla ilgili tavırlarındada önemli bir role sahiptir.Hofstede, toplumları tanımlamak için farklılaşan kültür boyutlarını belirlemek adına 76 ülkedeki IBM çalışanlarından veri toplayarak kültür üzerine yaptığı çalışmalar sonucunda kültürün toplamda 6 boyutu olduğunu belirtmektedir. Kariyer memnuniyeti ise; Kang ve diğerleri (2015) tarafından bireyin mevcut kariyerindeki başarıları ve gelecekteki iş yaşamında, ilerlemeye yönelik tahminlerine ilişkin farkındalığı olarak tanımlanmaktadır. Kariyer bağlılığı ise; Mowday ve diğerleri (1982) tarafından belli bir kariyere olan duygusal bağlılık seviyesi”, Blau (1989) tarafından ise; “bir mesleğe ya da kariyere yönelik tutum” olarak tanımlamaktadır.Bu çalışmada ilk olarak kadın sağlık çalışanlarının kültürel değerler, kariyer memnuniyeti ve kariyer bağlılığı konularındaki algıları ölçülmüştür. Daha sonra bu üç değişkenin birbirleri ile olan ilişki düzeyleri incelenmiştir. Son olarak kariyer memnuniyetinin, kültürel değerler ile kariyer bağlılığı arasındaki ilişkide anlamlı bir aracılık etkisinin olup olmadığı analiz edilmiştir. Çalışma, Çankırı ilindeki kamuya ait sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan 184 kadın sağlık çalışanı ile gerçekleştirilmiş ve çalışmada üç farklı ölçek kullanılmıştır. Bulgular yorumlanırken; frekans ve yüzde analizi, güvenilirlik analizi, faktör analizi, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri, korelasyon analizi ve hiyerarşik regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda; kadın sağlık çalışanlarının kültürel değerler, kariyer memnuniyeti vekariyer bağlılığına ilişkin algı ortalamalarının “orta düzeyde” olduğu, incelenen bu üç değişken arasında anlamlı ilişkilerin olduğu ve kariyer memnuniyeti değişkeninin, kültürel değerler ile kariyer bağlılığı arasındaki ilişkide kısmi aracılık etkisinin olduğunu tespit edilmiştir.

The Mediating Role of Career Satisfaction in The Relation Between Career Commitment and Cultural Values in Women Healthcare Employees

Culture consists of many factors like language, religion, customs and habits, art, science, society, and history, which we call worldview or philosophy of life intertwined with each other. Culture also has an important role in the attitudes of people not only in their lifestyles, but also about the organizational elements in work life. As a result of the study conducted by Hofstede, who collected data from IBM employees in 76 countries to determine the differentiated cultural dimensions to identify societies, it was reported that culture has 6 dimensions in total. Career satisfaction, on the other hand, was defined by Kang et al. (2015) as the awareness of the individuals regarding their achievements in their current careers and their predictions for progress in future business life. Career commitment was defined by Mowday et al. (1982) as “the level of emotional commitment to a particular career”, and as “attitude towards a profession or career” by Blau (1989). In this study, firstly, the perceptions of female healthcare employees regarding cultural values, career satisfaction and career commitment were measured. Then, the relation levels of these three variables with each other were examined. Finally, it was analyzed whether career satisfaction had a significant mediating effect in the relation between cultural values and career commitment. The study was conducted with 184 female healthcare employees working in public healthcare institutions and organizations in the city of Çankırı; and three different scaleswere used in the study. When the findings were interpreted, frequency and percentage analysis, reliability analysis, factor analysis, arithmetic mean and standard deviation values, correlation analysis and hierarchical regression analyses were made use of. As a result of the study, it was determined that the mean perception scores of female healthcare employees regarding cultural values, career satisfaction and career commitment were at “moderate” levels, there were significant relations among these three variables, and that the career satisfaction variable had a partial mediating effect in the relation between values and career commitment.

___

  • Akbolat, M., & Işık, O. (2012). Hastanelerde Rekabet Stratejileri ve Performans, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 401-424.
  • Akgemci, T. Çakır, H. Kızıloğlu, E., & Kalfaoğlu, S. (2019). Kadın Çalışanların İşyerlerinde Karşılaştıkları Kariyer Engelleri Performanslarını ve Örgütsel Özdeşleşme Düzeylerini Etkiler Mi? Bir Alan Araştırması, Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 5(19), 800-811.
  • Akkum, B., & Ulusoy, H. (2019). Hastane Çalışanlarının Kadın Yöneticilere Karşı Tutumlarının İncelenmesi Sivas ve İstanbul Örneği, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(68), ss.996-1006.
  • Arı, T. (1999). Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika, 3. Baskı, İstanbul: Alfa Yayınları. Armstrong-Stassen, M., & Cameron, S. (2005). Factors Related to the Career Satisfaction of Older Managerial and Professional Women”. Career Development International, 10(3), 203- 215.
  • Arslan, L. (2019). KOBİ’lerde İş Etiği Uygulamaları Üzerine Kültürlerarası Bir Çalışma. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, Manisa
  • Asunakutlu, T., & Safran, B. (2004). Kültürel Farklılıklardan Kaynaklanan Çatışmalara Yönelik Bir Araştırma (Marmaris Turizm Sektörü Örneği). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 26-49.
  • Ay, C. (2005). İşletmelerde Etiksel Karar Almada Kültürün Rolü. Yönetim ve Ekonomi, 12(2), 31- 52.
  • Aydın, D., & Uçman, P. (2019). Türk Toplumunun Çalışma Yaşamı Karakteristiklerinin Hofstede’nin Boyutları Çerçevesinde İncelenmesi. Management and Political Sciences Review, 2(2), 131-151.
  • Baron, R. M. & Kenny, D. A. (1986) “The Moderator-Mediator Mariable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations” Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
  • Bayraktar, A. S. (2019). Stratejik İnsan Kaynakları Sürecinde Yetenek Yönetiminin Çalışanların Kariyer Memnuniyetine Etkisi ve Bir Uygulama. Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, Zonguldak.
  • Blau, G. (1985). The Measurement and Prediction of Career Commitment. Journal of Occupational Psychology, 58, 277-288.
  • Bolat, O. İ. (2011). Öz Yeterlilik ve Tükenmişlik İlişkisi: Lider-Üye Etkileşiminin Aracılık Etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(2), 255-266.
  • Chang, Y. M., Lai, C. T., Lau, A. N., Lee, M. S. & Tan, G. K. (2011). Factors That Influence Job Performance in Generation Y. Doctoral Dissertation, Universiti Tunku Abdul Rahman.
  • Çağlar, İ. (2001). Yönetim-Kültür Bağlamında Türk Yönetim Modelinin Saptanmasına Yönelik Kavramsal Bir Çalışma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3), 125-148.
  • Çankaya, M. (2017). Hastane Çalışanlarının Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemine İlişkin Görüşleri Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Bir Araştırma. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 4(4), 272-282.
  • Çelik, M. (2012). Konaklama İşletmelerinde Algılanan Örgütsel Adaletin Yenilikçi Davranışa Etkisinde Kariyer Memnuniyetinin Aracılık Etkisi. İŞGÜÇ Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 14(2), 99-122.
  • Çelik, M., Turunç, Ö. & Bilgin, N. (2014). Lider-Üye Etkileşimi ve Kariyer Memnuniyetinin Yenilikçi Davranışa Etkisinde Etiğin Düzenleyici Rolüne Yönelik Deneysel Bir Araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 491- 508.
  • Çelikkol, M. (2019). Ulusal Kültürel Özelliklerin Girişimcilik Üzerine Etkisi ve Ekonomik Gelişmişlik Düzeyi İle Karşılıklı Etkileşimi: Küresel Düzlemde Bir Çalışma. Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, Kocaeli.
  • Dursun, İ. T. (2013). Örgüt Kültürü ve Strateji İlişkisi: Hofstede’nin Boyutları Açısından Bir Değerlendirme. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 43-56.
  • Farh, J. L., Hackett, R. D., & Liang, J. (2007). Individual-Level Cultural Values as Moderators of Perceived Organizational Support–Employee Outcome Relationships ın China: Comparing The Effects of Power Distance and Traditionality. Academy of Management Journal, 50(3), 715-729.
  • Greenhaus, J. H., Parasuraman, S., & Wormley, W. M. (1990). “Effects of Race on Organizational Experiences, Job Performances Evaluations, and Career Outcomes”, Academy of Management Journal, 33(1), 64-86.
  • Güçlü, N. (2003). Örgüt Kültürü, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(6), 147-159.
  • Hofstede, G. (1991). Cultures and Organizations, Software of the Mind. New York: McGraw-Hill.
  • Hofstede, G., Hofstede, G. J. & Minkov, M. (2010). Cultures and Organizations, Software of the Mind, Intercultural Cooperation and Its Importance for Survival. New York: McGrawHill.
  • İslamoğlu, A. H., & Alnıaçık, Ü. (2013). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (SPSS Uygulamalı). İstanbul: Beta Yayınevi.
  • Kahya, C. (2013). Örgütsel Sinizm, İş Performansını Etkiler Mi? İş Tatminin Aracılık Etkisi. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 2(3), 34-46.
  • Kang, H. J., Gatling, A., & Kim, J. (2015). The Impact of Supervisory Support on Organizational Commitment, Career Satisfaction, and Turnover Intention for Hospitality Frontline Employees. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 14(1), 68-89.
  • Kanungo, R. N. (1982). “Measurement of Job and Work Involvement”, Journal of Applied Psychology, 67(3), 341-349.
  • Karabıyık, İ. (2012). Türkiye'de Çalışma Hayatında Kadın İstihdamı. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 231-260.
  • Kaya, A. (2018). Kariyer Gelişim Sürecinin Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisinin Yapısal Eşitlik Modellemesi ile Test Edilmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, Çorum.
  • Kaya, A. (2019). Örgütlerde Kariyer Gelişim Süreci. Ankara: İKSAD Yayınevi.
  • Kılınç, N. Ş. (2015). Küresel Eğilimler Çerçevesinde Kadın İstihdamı. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(9), 120-135.
  • Küçükkömürler, S., & Kırımer-Aydınlı, F. (2019). Kadınların İş Yaşamındaki Konumunun Hofstede’nin Kültür Boyutları Açısından İncelenmesi. İş ve İnsan Dergisi, 6(1), 43-53.
  • Mowday, R.T., Porter, L. W., & Steers, R. M. (1982). Employee-Organization Linkages. New York Academic Press.
  • Obeidat, B. Y., Al-Suradi, M. M., & Tarhini, A. (2016). The Impact of Knowledge Management on Innovation: An Empirical Study on Jordanian Consultancy Firms. Management Research Review. 39(10), 1214-1238.
  • Örücü, E., Kılıç, R., & Kılıç, T. (2007). Cam Tavan Sendromu ve Kadınların Üst Düzey Yönetici Pozisyonuna Yükselmelerindeki Engeller: Balıkesir İli Örneği. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 117-135.
  • Özdevecioğlu, M., & Aktaş, A. (2007). Kariyer Bağlılığı, Mesleki Bağlılık ve Örgütsel Bağlılığın Yaşam Tatmini Üzerindeki Etkisi: İş-Aile Çatışmasının Rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28, 1-20.
  • Öztürk, H. K. (2018). Kültürün İç Girişimcilik Üzerine Etkisi: Türkiye ve Almanya Örnekleri. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, Karabük.
  • Öztürk, L., Çiftçi, G. E., & Hırlak, B. (2017). Kümeleme Analizi Kullanarak Kadının Yaşam Kalitesi ve Profili Açısından İllerin Homojen Kümelere Ayrılması. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(10), 301-318.
  • Özünlü, D. (2013). Cam Tavan Sendromunun Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisini Ölçmeye Yönelik Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
  • Sargut, S. (1994). Kültürlerarası Farklılaşma ve Yönetim, Ankara: Verso Yayınları,
  • Saylık, A. (2017). Okul Müdürlerinin Paternalist (Babacan) Liderlik Davranışları İle Hofstede’nin Kültür Boyutları Arasındaki İlişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Politikası Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi ve Teftişi Programı Doktora Tezi, Ankara.
  • Saylık, A. (2019). Hofstede’nin Kültür Boyutları Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması; Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(3), 1860- 1881.
  • Shukor, N. A., Halima, N. D. A., Othmanb, N. & Khalidb, A. H. (2010). Students’ Perception on the Developed Generic Skills in Universiti Teknologi Malaysia. In Proceeding of National Student Development Conference.
  • Sığrı, Ü., & Tığlı, M. (2006). Hofstede'nin" Belirsizlikten Kaçınma" Kültürel Boyutunun YönetselÖrgütsel Süreçlerde ve Pazarlama Açısından Tüketici Davranışlarına Etkisi. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(1), 327-342.
  • Soh, T. M. T., Arsad, N. M. & Osman, K. (2010). The Relationship of 21st Century Skills on Students’ Attitude and Perception Towards Physics. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 7, 546-554.
  • Şimşek, M. Ş., & Çelik, A. (2012). Çağdaş Yönetim ve Örgütsel Başarım. Konya: Eğitim Yayınevi.
  • Tengilimoğlu, D., Işık, O., & Akbolat, M. (2018). Sağlık İşletmeleri Yönetimi, 9. Baskı, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Toruntay, H. T. (2019). Çalışanların, Psikolojik Güçlendirmeye İlişkin Algılarının Performansları Üzerindeki Etkisi: İşveren Çekiciliği Algısının Aracı ve Hofstede’nin Kültürel Boyutlarının Düzenleyici Rolü Türkiye ve Fransa Alan Araştırması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, İstanbul.
  • Yoo, B., Donthu, N., & Lenartowicz, T. (2011). Measuring Hofstede's Five Dimensions of Cultural Values at The Individual Level: Development and Validation of CVSCALE. Journal of International Consumer Marketing, 23(3-4), 193-210.
  • Yüksel, B. (1989). Kültürel Niteliklerimizin Yönetime Etkileri. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 333-347.
Turkish Studies - Social Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5617
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ