Bireysellik, Belirsizlik ve Güvensizlik Bağlamında Ailenin Dönüşümü ve Türkiye’deki Yansımaları

Günümüz toplumlarında aile kurumu, evliliklerin azalması, boşanma oranlarının artması, aile içi şiddetin, kadın cinayetlerinin, cinsel istismarın daha fazla görünür hale gelmesiyle ciddi anlamda sorgulanmaktadır. Bu sorgulamanın ötesinde aile, bireyselleşmenin, belirsizliğin ve güvensizliğin hedefindeki yer aldığı ve bunun da aileyi risk altına sürüklediği görülmüştür. Bu anlamda çalışmanın temel konusunu, günümüz ailesinin risk altındaki durumu oluşturmaktadır. Geleneksel değerlerden uzaklaşan ve modernleşmenin karakterize ettiği aile kurumunun günümüzde nasıl bir dönüşüm geçirdiği, bu dönüşüm çerçevesinde aile üyelerinin rol ve statülerinin nasıl karakterize edildiği, aileye bakış açısının ailenin geleceğini nasıl etkilediği, küreselleşmenin risklerinin aile kurumunu ne yönde etkilediği ve bu gelişmelerin Türkiye’ye ne şekilde yansıdığı bu çalışmanın temel sorunsalını oluşturmaktadır. Bu sorunsal bağlamında, geleneksel değerler çerçevesinde kutsanan aile ve tartışmasız kabul edilen rol ve statülerin günümüzdünyasında yapıbozumuna uğratıldığı görülmüştür. Artan bireyselleşmenin bireylerde aile kurumuna karşı mesafe oluşturmalarına, istikrarsız birlikteliklere ve ailenin içerdiği değerlerin yok sayılmasına neden olmuştur. Güvene dayalı ve uzun süreli evliliklerin giderek zayıflaması, buna karşın günümüz evliliklerinin kısa süreli ve modası geçmiş gibi görünmesinin aileyi güven-güvensizlik ikilemine hapsettiği anlaşılmıştır. Bireysellik ve güvensizlik çerçevesinde karakterize edilen aile kurumu, evlilik süreci ve evliliği ayakta tutan sorumluk ve roller en nihayetinde belirsizlik arz etmekte ve bu çerçeveden bakıldığında günümüz ailesinin risk altında olduğu görülmektedir. Türkiye’de ailenin dönüşümü, bireyselleşmenin, güvensizliğin ve belirsizliğin oluşturduğu risklerden bağımsız değildir.

The Transformation of the Family in the Context of Individuality, Uncertainty and Insecurity and its Reflections in Turkey

In today's societies, the family institution is seriously questioned by decreasing marriages, increasing divorce rates, domestic violence, women's murders, and sexual abuse becoming more visible. Beyond this questioning, the family has been found to be at the target of individualization, uncertainty and insecurity, which puts the family at risk. In this sense, the main subject of the study is the situation at the risk of today's family. The move away from traditional values and modernization characterized by the contact of family institution spends what kind of transformation today, the role of this transformation within the framework of family members and the status of how it is characterized, the family perspective of how it affects the future of the family, globalization risks of the family institution how it affects the direction and these developments to Turkey in what way This study is the main problematic of this study. In thisproblematic context, it has been observed that the family and the indisputable roles and statuses that are blessed within the framework of traditional values are deconstructed in today's world. Increased individualization caused distance in individuals against the family institution, unstable associations and ignoring the values contained in the family. It is understood that trust-based and long-term marriages gradually weaken, whereas today's marriages appear to be short-term and outdated, imprisoningthe family in a trust-insecurity dilemma. Characterized by individuality and insecurity, the family institution, the marriage process and the responsibilities and roles that sustain marriage are ultimately uncertain, and from this perspective, it is seen that today’s family is at risk. The transformation of the family in Turkey, individualisation is not free from risks posed by insecurity and uncertainty.

___

  • Akalın, R. C. (2017). “Ulrich Beck’in risk toplumu kavramsallaştırması ekseninde toplumsal kontrolün dönüşümüne giriş denemesi”, Medeniyet ve Toplum Dergisi, 1(1), 35-54.
  • Akyüz, H. (2008). Kurumlar sosyolojisi tanımlar, kuramlar ve uygulamalar, Siyasal Kitabevi Yayınları.
  • Bauman, Z. (2012a). Akışkan aşk. Işık Ergüden (Çev), Versus Yayınları.
  • Bauman, Z. (2014b). Modernite, kapitalizm, sosyalim-küresel çağda sosyal eşitsizlik. F. Doruk Ergun (Çev). Say Yayınları.
  • Beck, U. (2011). Risk toplumu/Başka bir modernliğe doğru. Kazım Özdoğan ve Bülent Doğan (Çev), İthaki Yayınları.
  • Beck, U., Beck - Gernsheim,E. (2012). Aşkın normal kaosu, Nafer Ermiş (Çev), İmge Kitabevi Yayınları.
  • Bozkurt, V. (2018). Değişen dünyada sosyoloji temeller kavramlar kurumlar, Ekin Yayınevi Yayınları.
  • Can, İ. (2019). “Moderniteden postmoderniteye ailenin ontolojisi ya da modern çekirdek aile çerezleşiyor mu?”, Aydın, M. (Ed.) Aile Sosyolojisi Yazıları (ss. 51-81). Açılım Kitabevi Yayınları.
  • Doltaş, D. (2003). Postmodernizm ve eleştirisi, İnkılap Yayınları.
  • Duman, M. Z. (2012). “Aile kurumu üzerine tarihsel bir okuma girişimi ve muhafazakâr ideolojinin aileye bakışı”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(2), 19-51.
  • Giddens, A. (2010a). Modernite ve bireysel kimlik: geç modern çağda benlik ve toplum. Ümit Tatlıcan (Çev), Say Yayınları.
  • Giddens, A. (2013b). Sosyolojide başlangıç okumaları. Günseli Altaylar (Çev), Say Yayınları.
  • Giddens, A., Pierson, C. (2001). Söyleşiler-Modernliği anlamlandırmak. Serhat Uyurkulak ve Murat Sağlam (Çev), Alfa Yayınları.
  • Gittins, D. (2012). Aile sorgulanıyor. Tuna Erdem (Çev), Pencere Yayınları.
  • Karataş, K. (2011). “Toplumsal değişme ve aile”, Toplum ve Sosyal Hizmet, 12(2), 89-98.
  • Kovacevic, B., Kovacevic, I. (2017). Sociology of global risk society (Anthony Giddens and Ulrich Beck). Banca Luka.
  • Loo, H.V.D., Reijen, W. V. (2006). Modernleşmenin paradoksları. Kadir Canatan (Çev), İnsan Yayınları.
  • Özkiraz, A., İşçi-Baş, G. (2016). “Osmanlıdan günümüze Türk toplumunda aile yapısı ve boşanma”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 18 (30), 87 – 95.
  • Mythen, G. (2004). Ulrich Beck a critical introduction to the risk society. Pluto Press.
  • Steger, M. B. (2004). Küreselleşme. Abdullah Ersoy (Çev), Dost Yayınları.
  • Taylor, C. (2011). Modernliğin sıkıntıları. Uğur Canbilen (Çev), Ayrıntı Yayınları.
  • Tekin-Epik, M., Çiçek, Ö., Altay, S. (2017). “Bir sosyal politika aracı olarak tarihsel süreçte ailenin değişen/değişmeyen rolleri”, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 35-59.
  • Tomlinson, J. (2004). Küreselleşme ve kültür. Arzu Ekber (Çev), Ayrıntı Yayınları.
  • Touraine, A. (2012). Modernliğin eleştirisi. Hülya Uğur Tanrıöver (Çev), YKY Yayınları.
  • Turgut, F. (2017). “Tarihsel süreçte aile kurumunun dönüşümü ve geleceğine yönelik çıkarımlar”, Medeniyet ve Toplum Dergisi, 1(1), 93-117.
  • Turgut, M., Feyzioğlu, S. (2014). Türkiye aile yapısı araştırması tespitler, öneriler. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Yayınları.
  • Ünal, V. (2013). “Geleneksel geniş aileden çekirdek aileye geçiş sürecinde boşanma sorunu ve din”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(26). 588-602.
  • Wagner, P. (2013). Deneyim ve yorum olarak modernlik-modernliğin yeni sosyolojisi. İbrahim Kaya (Çev), Pegem Akademi Yayınları.