Osmanlıdan Günümüze Değişen Kent İmgesinin Sanatçıların Eserlerine Yansıması

Kentler, bireyin içinde barındığı, hayatını sürdürdüğü, uygarlığın en önemli yaşam alanlarından biri olmuştur. Bireyin içinde yaşadığı bu oluşum, imge bağlamında kentin içinde yaşayan bir birey olarak sanatçıyı da etkilemiştir. Böylelikle kent; içinde barındırdığı ögeleri ve görsel kodları, fiziki yapısı, dinamik haliyle resim sanatına konu olmuş ve resimsel kompozisyonların kurgularında yer almıştır. Bu çalışmada, birinci başlık altında 19. yüzyıl Osmanlı Dönemi kentlerinin fiziki yapısı genel olarak sunulmuş, dönemin toplumsal yaşam alanı olan kentlerin içinde bulunan, mimari yapılar, evler, sokaklar fiziki açıdan kaynaklar ışığında incelenmiş, dönem ressamlarının eserlerine plastik bağlamda yansıyış biçimleri araştırılmıştır. İkinci başlıkta ise bu inceleme ve sunum süreci günümüz kentleri üzerinden olmuş, bu aşamada karşılaştırmalar, örneklendirmeler tercih edilmiştir. Bu araştırmanın amacı; 19. yüzyıl Osmanlı dönemi kentleri ile günümüz kentlerinin imge bağlamında, görünüm olarak değişime uğrayış süreçlerini resim sanatındaki örnekler üzerinden incelemek olmuştur. Bu inceleme sürecinde, değişen dünyanın dinamiği ile birlikte değişen resim sanatı içerisinde, dönem sanatçılarının eserleri üzerinden çıkarımlar yapılarak belirlenen dönemlerde resim sanatına kent imgesinin yansıması ele alınmıştır. Böylelikle, literatüre katkı sağlamak amacı ile 19. yüzyıl Osmanlı kentlerinin ressamlar tarafından ele alınışı ve 2000’li yıllardan sonrasını kapsayan bir süreçte günümüz kentlerinin resimsel düzleme yansıyışı örneklerle karşılaştırılmış ve bireyin yaşadığı kentlerin sanatçının kişisel sanat hayatına dönemsel olarak farklı şekilde etki ettiği gözlemlenmiştir.

The Reflection of the Change in City Image from Ottoman Era to Our Day on the Artworks of Artists

Cities have always been one of the most essential parts of civilizations as they’ve hosted individuals that resided in those cities hence spending most of their lifetime in those areas. Such formation has also affected artists as resident in the city by the context of image. Thus, the city has been the subject to the art of painting with the elements and visual codes it contains as well as its physical structure and dynamics, taking part in various fictional pictorial compositions throughout the time. In this study, the physical structure of the 19th century Ottoman period cities was presented under the first title, the architectural structures, houses, streets in the cities, which are the social life spaces of the period, were investigated in the light of physical sources, and the ways of reflection of the artists of the period in the context of plastic were investigated. In the second title, this review and presentation process took place over today's cities, and comparisons and examples were preferred at this stage. The goal of this research is to examine the changes in the appearance of the 19. Century Ottoman type cities to the contemporary city of today by the context of image, through examples in the art of painting. During this review process -within the art of painting that kept ever-changing along with the altered dynamics of the world -the reflection of city image upon the pictorial art is taken into consideration through interferences over the works of artists bounded by the related era. Thus; in order to make contribution to the literature, through the examples, the way that 19. century Ottoman cities were addressed by the painters is compared to the reflection of contemporary cities on pictorial plane and it was observed that the cities where individuals resided have periodically affected artist’s personal art life.

___

  • Albayrak, M. (2012). Estetik’in serüveni. Akçağ yayıncılık.
  • Antmen, A. (2002). Canan Tolon sergisi. Türkiye sanat yıllığı 3, Yılmaz Ofset ve Matbaacılık.
  • Çalıkoğlu, L. (1998). Cumalı sanat galerisi 25. yılında. Milliyet sanat dergisi, (429), 44-46. Doğan Medya.
  • Çalıkoğlu, L. (1999a). Süper Hafriyat iş başında, Milliyet sanat dergisi, (457), 40-42. Doğan Medya.
  • Çalıkoğlu, L. (2001). Kimliğin bulgulanması çağdaş olma isteği. 20.yy. ikinci yarısında Modern Türk sanatı, Modern Türk, 24-32. İstanbul sanat müzesi vakfı yayınları.
  • Doğru, H. (1995). 18. yüzyıla kadar Osmanlı kentlerinin sosyal ve ekonomik görüntüsü. Anadolu üniversitesi yayınları.
  • Edeer, Ş. (2015). Yüzün bakışı, Türmatsan organize matbaacılık.
  • Erdemci, F. (2008). Büyüyü bozmak, yeniden-yön vermek. Modern ve ötesi:1950-2000, 255- 305. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Güngör, O. (2016). Antonio Cosentino ile Hafriyat Üzerine. Röportaj http://istanbulmuseum.org/artists/antonio%20cosentino.html (Erişim tarihi:16.04. 2018) 10-14.
  • Gürsoytrak, H. (2004). Yalan Dünya’da Hafriyat. Yalan Dünya Sergisi kataloğu, 18-24.
  • Hofmann, J. (2004) Yerelden Evrensele ve Oradan Geriye.Yalan Dünya sergisi kataloğu,11-14.
  • Karavit, C. (2004). Hafriyat’ın Yalan Dünyası. Yalan Dünya sergisi kataloğu, 14-18.
  • Kılıçbay, M. A. (2000). Şehirler ve kentler. 2. Baskı. İmge Kitabevi Yayınları.
  • Özbilgen, E. (2014). Bütün yönleriyle Osmanlı, Adab-ı Osmaniye. 6. Baskı. İz yayıncılık.
  • Özcan, K. (2006). Anadolu’da Selçuklu kentler sistemi ve mekansal kademelenme, cilt 23, (2), jfa.arch.metu.edu.tr (13.04.2017).
  • Özçelik, N. (2019). 1980’den günümüze çağdaş Türk resminde kent imgesi, (Yayın no: 604365), [Sanatta yeterlilik tezi, Anadolu Üniversitesi]. Açık. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
  • Rona, Z. (2004). Antonio Casentino/Beton denizi. Türkiye sanat yıllığı 5, 18-19. Yılmaz Ofset ve Matbaacılık.
  • Shaw, S. J. (1994). Osmanlı İmparatorluğu ve modern Türkiye. (Çev. M. Harmancı) 2. baskı, E Yayınları.
  • Tek, Şinasi (2014). Ufka veda,/Mustafa Duymaz, Galeri/miz kişisel sergi kataloğu, 2-3, Yunus Matbaacılık.
  • Yayıntaş, A. (2008). Canan Tolon. Modern ve ötesi:1950-2000, 404-409, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Yıldız, E. (2008). Hafriyat. Modern ve ötesi:1950-2000, 440-449, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Zeytinoğlu, E. (2004). Yer’in Altını Üstüne Getirmek: Hafriyat. Yalan Dünya sergisi kataloğu, 6-10.
  • Zeytinoğlu, E. (2011). Altan Çelem’in resimleri üzerine. 9-61, Teşvikiye sanat galerisi yayınları.
Turkish Studies - Social Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5617
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ